Jambon bezoekt boerderij in Essen: "Europese milieudoelstellingen moeten haalbaar zijn"

Boerenbond neemt in totaal 3 politici op sleeptouw naar landbouwbedrijven om hen erop te wijzen dat ‘de regeldruk, de onhaalbare doelstellingen op vlak van duurzaamheid en oneerlijke concurrentie van producten van buiten Europa de toekomst voor de Vlaamse landbouwer onzeker maken’.

Vlaams minister-president Jambon bezocht zo 23 mei het bedrijf van Gert Godrie en Gitte Martens, een melkveebedrijf met 300 koeien. Zij ontvangen ook geregeld klassen, bedrijven en vrijgezellenfeesten om via spellen en teambuildingsactiviteiten de landbouwsector te leren kennen. De suggestie om dit ook eens met ministeriële kabinetten te doen, werd al snel grappend gemaakt.

Boerenbond wees Jambon op het feit dat de land- en tuinbouwsector al veel inspanningen gedaan heeft om de sector duurzamer te maken. “Zo is de ecologische voetafdruk ervan de voorbije 30 jaar met 30% gedaald. Het blijft ook een economisch belangrijke sector voor Vlaanderen, met iets meer dan 120.000 arbeidsplaatsen en veel diepgewortelde, familiale bedrijven.”

Vlaams-Europese dialoog

Samen met Jambon werd overlopen welke stappen al gezet waren door zijn regering sinds de boerenprotesten aan het begin van het jaar en de goedkeuring van het maatregelenpakket met ‘enkele cruciale initiatieven voor de landbouwsector’.

Zo zijn soepelere regels rond de registratie van kunstmest, het wegwerken van disproportionele boetes van de Mestbank en een vereenvoudiging van de vergunningverlening al in regelgeving gegoten. Andere afspraken, zoals een structurele bescherming van landbouwgrond, moeten nog verder uitgevoerd worden de komende maanden.

“Landbouw zonder grond bestaat niet”, zegt Jambon. Van zijn kant is hij blij dat er momenteel strategisch overleg met de landbouwsector plaatsvindt. “Ook de komende legislatuur moeten we samen regelmatig aan tafel blijven zitten.” Zo hoopt hij ervoor te zorgen dat ‘landbouwers een juiste vergoeding krijgen voor hun arbeid’ en dat ‘de milieu-uitdagingen op een rechtvaardige manier aangepakt worden’.

“Daarvoor gaan we moeten kijken welke Europese doelstellingen realistisch zijn”, zegt Jambon. Als voorbeeld haalt hij het Turnhouts Vennengebied aan. “Als je alle activiteiten daar zou stoppen, halen we de doelstellingen nog niet.” De nieuwe Europese Commissie, die samengesteld wordt na de Europese verkiezingen, zal rekening moeten houden met de dichte ruimtelijke ordening van de Vlaamse regio, zegt de minister-president. “Uitdagen mag, maar de doelstellingen moeten haalbaar blijven.” Dialoog tussen een nieuwe Vlaamse regering en de volgende Commissie dringt zich op.

Export

Tijdens het bezoek werd stilgestaan bij het belang van een eengemaakte Europese markt. Het merendeel van de export van vleesvee en andere land- en tuinbouwproducten is naar de ons omringende landen en andere Europese landen, wat je volgens zowel Boerenbond als Jambon amper export kunt noemen door de korte afstanden.

Maar ook verdere afzetlanden als China en de VS zijn belangrijke landen om niche-, zoals varkenspoten, en ‘specialty’ producten, bijvoorbeeld Belgische bieren, af te zetten. In België is daar niet altijd een markt voor. Boerenbond is vragende partij om op regelmatige basis handelsmissies op te zetten om de goede relaties te onderhouden of om nieuwe markten aan te boren en te investeren in de uitbouw van een diplomatiek netwerk van attachés die zich focussen op de promotie van Vlaamse land- en tuinbouwproducten in het buitenland. “De totale export van de sector is immers goed voor 60 miljard euro per jaar”, aldus Boerenbond.

“Vlaanderen heeft topkwaliteit in huis en speelt op niveau van de Champions League wat betreft agrovoedingsproducten. We moeten fier zijn op onze superieure, kwaliteitsvolle én duurzame producten. We leveren niet alleen de beste producten maar ook aan de beste productievoorwaarden. Goede handelsakkoorden moeten dan ook garanderen dat de landbouwsector niet de dupe is van handelsafspraken ten gunste van andere sectoren zoals IT of energie”, gaf Lode Ceyssens aan de minister-president mee.

Oranje PAS-brief

De stikstofproblematiek kwam natuurlijk ook aan bod. Het bedrijf van Gitte en Gert bevindt zich immers vlakbij de Kalmthoutse Heide en kreeg in het verleden een oranje PAS-brief. De voorziene uitbreiding met 100 extra koeien voorlopig moeten zij voorlopig uitstellen, ook omdat zij niet weten hoe groot de ammoniakreductie moet zijn om deze uitbreiding te kunnen vergunnen.

“Een mestrobot rijdt momenteel elk uur over de mest. Daarmee halen we al een ammoniakreductie van 15% voor onze huidige vergunning”, legt Gert uit. “Maar welke extra maatregelen wij tegen 2030 moeten nemen is voor ons nog onduidelijk. Nieuwe ammoniakreducerende technieken moeten ook zo snel mogelijk beschikbaar worden gemaakt. Die zijn er vandaag nog steeds niet.” De landbouwers vragen Jambon dan ook om snel duidelijkheid te scheppen in hoe groot de ammoniakreductie precies moet zijn en werk te maken van de goedkeuring van nieuwe ammoniakreducerende technieken door de Wetenschappelijke Commissie (WeComV).

Jambon is ook van mening dat het WeComV zo snel mogelijk op gang moet komen. “Daarvoor hebben we 3 nieuwe mensen aangenomen. Onderzoeksinstituten ILVO en VITO zijn bezig met deze nieuwe technieken te ontwikkelen. Daarnaast is er ook steun voor landbouwers vanuit een fonds om de technieken toe te passen, maar eerst moeten de ammoniakreducerende technieken natuurlijk zo snel mogelijk goedgekeurd worden.”

Over het stikstofdecreet zelf zullen Boerenbond en Jambon waarschijnlijk altijd van mening verschillen. Ceyssens herhaalde meermaals tijdens zijn bezoek dat zijn organisatie juridische stappen ertegen onderneemt. Toch hoopt hij samen te kunnen werken met de Vlaamse regering, de huidige en die van de volgende legislatuur, om onduidelijkheden in het huidige decreet uit te klaren en werk te maken van een emissiemodel.

Verkiezingen

Boerenbond organiseert deze boerderijbezoeken in aanloop naar de verkiezingen. “Op 9 juni trekken we naar de stembus om nieuwe beleidsmakers te kiezen voor verschillende beleidsniveaus die bepalend zijn voor de landbouwsector. In afwachting van de vorming van de nieuwe regering, vragen wij dat er verder gewerkt wordt op de openstaande werkdomeinen”, aldus Ceyssens.

“De omslag naar een emissiereductiemodel in het stikstofdossier moet verder voorbereid worden. De onzekerheid bij landbouwers of ze hun bedrijf nog zullen kunnen uitbaten na 2030 en of het zin heeft om vandaag nog investeringen te doen, hangt als zwaard van Damocles boven de hoofden van de landbouwers. We mogen geen tijd verliezen en moeten landbouwers erkennen in hun strategische rol als voedselproducenten, cruciale economische sector en belangrijke schakel in Vlaanderen als exportregio”, besluit Lode Ceyssens.

Thor Deyaert