Stikstof: Nederland gaat naar emissiebeleid
Femke Wiersma, de Nederlandse minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur, wil prioritair werk maken van een emissiebeleid inzake stikstof. Maar dat zal tijd vergen, beseft de politica van de BoerBurgerBeweging (BBB).
De Nederlandse landbouw worstelt – net als de Vlaamse – al lang met de aanpak van stikstof. Het land werkt momenteel met een depositiebeleid, waarbij men voor het verkrijgen of behouden van vergunningen modelmatig nagaat hoeveel stikstof van een bepaalde activiteit (landbouw, infrastructuur, woningen, industrie ...) terechtkomt op kwetsbare natuur. Daarbij werd in het model een ondergrens gehanteerd. Tot 2019 hanteerde Nederland de ondergrens van 1 mol/ha/jaar, maar die norm werd door de rechtbank van tafel geveegd. Sindsdien moet in Nederland elk project, zowel in de landbouw als in de rest van de economie en de infrastructuur, beoordeeld worden op zijn stikstofdepositie zodra een ondergrens van 0,005 mol/ha/jaar bereikt wordt.
Strijdpunt in de verkiezingen
Zowel op het depositiebeleid als op het rekenmodel (Aerius Calculator) en de gehanteerde ondergrens bestond veel kritiek, onder meer bij de Nederlandse landbouworganisaties. Het was in de voorbije verkiezingscampagnes in Nederland ook een strijdpunt van onder meer de BBB, maar ook bij NSC en PVV, die nu samen met BBB en VVD een regeringscoalitie gevormd hebben, waren er veel opmerkingen terzake.
De prioritaire keuze om te veranderen van een depositie- naar een emissiebeleid kwam als reactie van Wiersma op het onderzoek van de Nederlandse provincies naar de ondergrens van het Nederlandse rekenmodel, waarvan de bevindingen gepubliceerd werden op 27 augustus. Uit dat onderzoek komt naar voren dat er geen wetenschappelijke onderbouw is om die ondergrens op 0,005 mol/ha/jaar te leggen. Ook voor een hogere of nog lagere ondergrens bestaat er - kort samengevat - volgens het onderzoek geen wetenschappelijke basis, omdat er teveel onzekerheden in het rekenmodel zitten.
Emissiemodel is onontkoombaar
Omdat er zoveel variabelen zijn en omdat niet alles te meten valt, is het volgens het onderzoek en volgens minister Wiersma onontkoombaar om naar een emissiemodel over te schakelen, waarbij men niet de depositie op natuur maar de uitstoot aan de bron meet. Dat zegt Wiersma in een brief aan de Tweede Kamer. Die omslag zal echter tijd vergen en intussen wordt vastgehouden aan het bestaande rekenmodel.
Tegelijk met het ontwikkelen van het emissiemodel laat Wiersma verder onderzoek toe om alsnog een wetenschappelijk onderbouwde ondergrens van het depositiemodel te vinden.
Wiersma wil alle mogelijkheden aangrijpen om inzake stikstof tot een juridisch houdbare ondergrens te komen.
