Tijdelijk oppompverbod in het westen van Limburg
Door de aanhoudende droogte heeft de provincie Limburg besloten het oppompen van water uit de Zwarte Beek, de Molse Nete en de Grote Laak vanaf 24 mei tijdelijk te verbieden. De beloofde regen dit weekend zal daar geen verandering in brengen.
Vanaf morgen (24 mei) gaat er een tijdelijk onttrekkingsverbod in voor de stroomgebieden van de Zwarte Beek, de Molse Nete en de Grote Laak. Dat kondigt de Limburgse gouverneur Jos Lantmeeters aan op 23 mei. Een onttrekkings- of captatieverbod is een tijdelijk of permanent verbod op water uit de waterloop op te pompen.
Deze maatregel komt er op advies van het Limburgse Droogteoverleg en is nodig om deze waterlopen ecologisch te beschermen. De voorspelde regen van dit weekend gaat de situatie niet structureel verbeteren. Het verbod gaat in op zaterdag 24 mei en blijft van kracht totdat de toestand in deze waterlopen voldoende is verbeterd.
“De harde realiteit wijst ons erop hoe snel de omschakeling van zeer nat naar zeer droog vandaag kan gebeuren. Het geeft aan dat we nog meer werk moeten maken van proactieve maatregelen, zoals het beter bufferen van water, sponswerking en het ontharden van niet-doorlatende oppervlakten”, licht gouverneur Jos Lantmeeters toe. “Die zorgen ervoor dat het water beter de bodem in kan dringen. Daarnaast moeten we allemaal vermijden om water te gebruiken voor niet-essentiële toepassingen. Hoewel er voor het drinkwater momenteel geen probleem is, blijft spaarzaam omgaan met water uit de kraan de boodschap.”
Solidariteit met Antwerpen
De voorbije weken werden in de andere Vlaamse provincies reeds uitgebreide onttrekkingsverboden ingesteld als gevolg van de aanhoudende droogte. In Limburg is de situatie over het algemeen positiever: de peilen van de waterlopen dalen weliswaar – op sommige plaatsen zelfs sterk – maar door de grotere hoeveelheid neerslag die er is gevallen en de hogere grondwaterstanden zijn deze over het algemeen minder kritiek dan in andere provincies.
Toch gaven metingen aan dat de peilen in de Zwarte Beek zijn gezakt tot onder de ecologische drempel, waardoor de daling dermate sterk is dat dit een bedreiging vormt voor de ecologische toestand van de waterloop. Tegelijk zit er op basis van de huidige weersvoorspellingen geen structurele verbeteringen aan te komen. Pas nadat de waterloop voldoende is hersteld, zal er terug water uit de beek opgepompt kunnen worden.
Dit verbod komt bovenop het permanente onttrekkingsverbod in kwetsbare waterlopen dat sinds 2022 van kracht is en ongeveer een derde van de waterlopen in Limburg omvat. Zo valt het brongebied (Hechtel-Eksel) en de bovenloop (Houthalen-Helchteren) van de Zwarte Beek reeds onder dit permanent verbod. Het kritisch lage waterpeil in de Zwarte Beek dwingt de provincie er echter toe om het onttrekkingsverbod tijdelijk uit te breiden naar het overige deel van de waterloop dat in Limburg ligt (Beringen – Lummen – Halen). In Vlaams-Brabant zal er ook een tijdelijk onttrekkingsverbod komen voor het stukje van de Zwarte Beek dat in die provincie ligt.
Uit solidariteit en effectiviteit met het tijdelijke onttrekkingsverbod van de Grote en Kleine Nete in de provincie Antwerpen, besloot het Limburgse provinciaal droogteoverleg hetzelfde stroomopwaarts te doen. Het gaat in Limburg om de stroomgebieden van de Molse Nete en de Grote Laak, ofwel het Netebekken.
Uitzonderingen voor landbouwers
Zoals bij de meeste tijdelijke onttrekkingsverboden gelden er uitzonderingen voor landbouwers. Zij mogen nog steeds met weidepompen water oppompen voor de drenking van vee in weides. Water onttrekken voor het vullen van spuittoestellen om gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken mag ook nog altijd, op voorwaarde dat er geen risico is op puntverontreiniging.
