Kraantjes- en flessenwater niet helemaal vrij van pesticiden en PFAS volgens Testaankoop
Kraantjes- en flessenwater is drinkbaar, maar niet helemaal vrij van pesticiden en PFAS. Dat stelt consumentenorganisatie Testaankoop, dat 20 stalen kraantjeswater vanuit verschillende Belgische gemeenten en 30 stalen flessenwater onderzocht.
Uit de stalen kraantjeswater blijkt dat het water over het algemeen drinkbaar is. Toch is ook duidelijk geworden dat pesticiden lang in het milieu blijven. Zo bevatte een staal uit Luik sporen van atrazine, een onkruidverdelger die sinds 2004 in Europa verboden is. De gemeten concentratie (21 ng/l) lag wel ver onder de wettelijke limiet (100 ng/l). Het labo detecteerde ook metabolieten van verboden pesticides, soms zelfs boven de Europese limieten. Hoewel dat niet gevaarlijk is voor de gezondheid, wijst ook dat op langdurige vervuiling.
Geruststellend
Op het vlak van PFAS zijn de resultaten geruststellend. Er werden geen of slechts minieme sporen van PFAS gevonden, allemaal ruim onder de Europese drempelwaarde van 100 ng/l voor 20 specifieke soorten PFAS. De hoogste concentratie werd gevonden in Gent (18 ng/l), dat op die manier zelfs slechter scoort dan Zwijndrecht (12 ng/l).
Voor TFA (trifluorazijnzuur), een ultrakorte PFAS, is meer waakzaamheid geboden. De stof werd in 19 van de 20 stalen gedetecteerd. TFA is echter niet erkend als PFAS, maar Testaankoop zou dat wel graag zo zien, omdat de stof mogelijk ook gevolgen heeft voor de vruchtbaarheid. Als TFA zou erkend zijn als PFAS, zouden 16 van de 20 geteste gemeenten de Europese maximale norm voor PFAS van 500 ng/l overschrijden.
Kwaliteit flessenwater is doorgaans goed
Ook de kwaliteit van flessenwater is over het algemeen goed. Toch is het water niet zo puur als wordt voorgesteld. Zo is er in 4 van de 30 stalen desphenylchloridazon vastgesteld. Dat is een metaboliet van het sinds 2021 verboden pesticide chloridazon. PFAS werd enkel teruggevonden in het mineraalwater van het merk Ordal. Het ging om een minieme hoeveelheid. TFA was daarentegen te vinden in 18 stalen, met concentraties die in het geval van het mineraalwater van Ginstberg de Europese maximale norm van 500 ng/l overschreden.
Testaankoop wijst erop dat hoewel metabolieten van pesticiden, TFA en sporen van PFAS slechts in lage hoeveelheden zijn aangetroffen, ze op lange termijn zorgen baren, vooral voor kwetsbare mensen zoals zwangere vrouwen en baby's. "Deze forever chemicals hopen zich op in het milieu en in ons lichaam", klinkt het.
De consumentenorganisatie roept daarom op om in te grijpen bij de bron, door de productie en het gebruik van de stoffen stap voor stap te verbieden, zoals sommige landen al doen. Verder vraagt de organisatie om het principe van 'de vervuiler betaalt' toe te passen. "Het zijn niet de burgers die moeten opdraaien voor de kosten van waterzuivering, terwijl de vervuiling afkomstig is van de industrie en de landbouw", klinkt het. Tot slot vraagt Testaankoop de overheid om de aanwezigheid van de stoffen beter te monitoren en om de resultaten te publiceren, ter bescherming van de volksgezondheid en het milieu.
