Blonde d’Aquitaines klaarstomen voor de prijskamp op de Beurs van Libramont
In Wallonië zijn er heel wat veehouders die met Blonde d’Aquitaine bezig zijn. In Sprimont bereidt Henry-Jean Defgnée zijn dieren voor op de prijskamp voor de Beurs van Libramont.
Henry-Jean gunt ons een blik op zijn voorbereiding op de veeprijskamp. “Mijn vader begon met de veeprijskampen voor Blonde d'Aquitaine in 1998, 2 jaar nadat hij de boerderij overnam van mijn grootvader”, vertelt hij. Hij vergezelde zijn vader reeds op jonge leeftijd naar de prijskampen. Zijn grootvader hield Holsteins en de dubbeldoelvariant van Belgisch witblauw.
De Blondes zijn pas sinds 1996 op het bedrijf aanwezig. “Omdat hij niet houdt van het dagelijkse melken, richtte mijn vader zich meer op de Franse runderrassen. Toen waren verschillende Franse rassen nog niet zo goed vertegenwoordigd als vandaag en hij wist aanvankelijk niet wat de beste keuze zou zijn”, vervolgt de Waalse veehouder.
Verschillende rassen getest
Hij testte verschillende rassen: Limousin, Charolais en Blonde d’Aquitaine. Na een paar jaar werd de knoop doorgehakt en viel de keuze op de Blondes, die meer afzetmogelijkheden hebben en een beter rendement, meent de veehouder. “Als ik terugkijk, denk ik dat mijn vader er goed aan gedaan heeft om met de Blondes voort te doen. De stierkalveren hebben een betere waarde bij de verkoop. Je kan met Blondes kiezen hoe je ze wil houden: extensief grazend op de weide of intensiever afmesten in de stal voor de productie van meer kilo's. Het vlees van Blonde d'Aquitaine is zacht en heeft een mooie kleur, niet te rood en niet te bleek”, zegt Henry-Jean.
In 2016 nam hij het bedrijf over, maar hij werkte wel nog halftijds elders. Dat was het moment waarop hij zijn deelnames aan de prijskampen pauzeerde. Hij herstartte met de prijskampen na de viruspandemie. “Ik stapte in de raad van bestuur van het stamboek en ik vond dat een mooi moment om nog eens dat avontuur aan te gaan.” Vandaag is bijna zijn volledige kudde ingeschreven in het stamboek.
Henry-Jean bouwde in 2020 een nieuwe stal op de oude installaties, die vooral op maat van de witblauwen was ingericht. Nu heeft hij 120 koeien en jongvee en 60 kalvingen per jaar.
De selectiecriteria
De selectie van de dieren voor de veeprijskampen maakt de veehouder al heel vroeg. Dankzij jaren ervaring ziet hij al heel snel het potentieel bij de kalfjes. Het belangrijkste criterium blijft het karakter van de vaars of het stierkalf. Het dier moet rustig zijn. Het blijven grote en zware dieren en ermee naar een prijskamp gaan, houdt toch nog altijd een beetje een risico in. Het blijft een prijskamp en het mag geen ‘stierengevecht’ worden”, grapt Henry-Jean.
Nadat ze van de koe gescheiden zijn, worden de kalveren dagelijks gewogen om hun gewichtstoename te kunnen inschatten. Die hangt voor een deel samen met de productie van de moeder.
Het volgende belangrijke aspect is de lichaamsbouw. De dieren die het beste aansluiten op de raskenmerken, zoals hoogte en lengte, hebben een voordeel op de prijskampen. “Ik let in het bijzonder op de lengte van mijn runderen, ook voor het versnijden tot vlees. Hoe langer, hoe meer mooie delen voor de slager, zoals entrecotes”, benadrukt Henry-Jean.
Ten slotte telt ook de genetica mee in de selectie van de dieren. “In mijn kudde houd ik bijvoorbeeld een koe aan die niet echt ‘mooi’ is. Ze heeft blauwtong gehad, maar inzake genetica behoort ze bij de besten. Daarom krijgt ze haar kansen”, stelt de veehouder. De voorbije jaren zijn veehouders steeds meer geïnteresseerd in de genetica van hun dieren.
Herhaaldelijk oefenen
Het is ideaal om met een kalfje te beginnen oefenen vanaf 15 dagen na de scheiding van de koe. In de praktijk is dat niet altijd mogelijk. Dan moet je er toch minstens een maand voor de prijskamp mee starten. Voor het oefenen van de presentatie worden de runderen 3 keer 8 uur aan het touw gehouden om daaraan te wennen. Daarna laat men de runderen aan het touw lopen in een smalle gang van zowat 3 m breed, met een persoon ervoor en een andere erachter. Met kleine correcties leer je de dieren dan aan dat ze tussen de 2 personen moeten blijven. Het dier geraakt daaraan gewend en loopt dan makkelijk aan het touw mee. De dieren worden er voorts op getraind dat ze niet langer schrikken van muziek en ze worden de vele wasbeurten gewoon.
Toen hij besliste om opnieuw deel te nemen aan veeprijskampen, heeft Henry-Jean een opleiding gevolgd van het stamboek op een boerderij in Libramont. “Ik gebruik hun adviezen en methodes nu al verschillende jaren en ik vind dat die een meerwaarde bieden.”
Aandachtspunten van de jury
Tijdens de prijskamp worden de runderen gewogen en opgemeten (schofthoogte) door een technicus van de Association Wallonne de l'Elevage (awé). Bij de evaluaties door de jury worden de raskwaliteiten als eerste beoordeeld. Daarbij wordt gelet op de finesse van de huid in relatie tot de finesse van de vleesaanzet. Dat is de essentie voor het garanderen van de zachtheid van het vlees. De finesse van het vlees is belangrijk om het rendement van het karkas te garanderen. Blonde d'Aquitaine is dan ook een uitgesproken vleesras. Bovendien waardeert de jury de kwaliteit van het bekken – dat moet rechthoekig zijn, en zo lang en zo groot mogelijk – om het natuurlijke afkalven te vergemakkelijken. Het beenwerk van het rund wordt eveneens beoordeeld, als graadmeter voor de algemene kwaliteit van het rund en het gemak waarmee het dier zich verplaatst.
De beoordelingscriteria zijn voorts de vacht, die de kleur van tarwe moet hebben, de aanhechting van de staart, de breedte van het dier, de omvang van het lichaam, de ontwikkeling van het dier in verhouding tot zijn leeftijd en de hoornen, als die er zijn.. Daarnaast wordt nog gekeken naar de verhouding tussen de spier- en de skeletmassa. Deze heeft de neiging om de productie te maximaliseren en om een maximale functionaliteit te behouden. Een goed evenwicht tussen het vlees en het volume van het dier is belangrijk.
Op de Beurs van Libramont
Voor de prijskamp in Libramont organiseert Henry-Jean het transport samen met een veehouder uit de buurt die deelneemt met runderen van het ras Montbéliarde. De runderen vertrekken donderdagavond en komen vrijdagavond terug.
Tijdens de prijskamp op vrijdag krijgen de dieren hooi en water van de organisatoren van de beurs. Er worden verantwoordelijken aangeduid voor het voederen en wassen van de dieren. “Dit jaar zal er ‘s nachts ook een bewaker zijn voor de dieren”, weet de veehouder.
Dit jaar nemen 5 runderen van de ferme Defgnée deel aan de prijskamp in Libramont: 3 vaarzen en 2 stierkalveren.
Henry-Jean is vertrouwd met veeprijskampen. Hij nam reeds deel aan prijskampen in Bogaarden, in Battice en op Agribex. Henry-Jean stelt zich regelmatig de vraag of veeprijskampen nog wel een toekomst hebben. “De beperkingen en biosanitaire regels worden elk jaar strenger. Dat is uiteraard logisch en te begrijpen, maar de extra regels kunnen ook veehouders afschrikken. Het wordt heel moeilijk om nog nieuwe deelnemers te vinden”, zegt hij.
Altijd beter willen doen
“Men vraagt mij wel eens waarom ik naar Libramont kom voor de veeprijskamp. Het antwoord is divers: de sfeer, de gezelligheid en de sfeer tussen de veehouders. Voor mij is het een beetje als vakantie”, zegt de veehouder met de glimlach. Hij waardeert het professionalisme waarmee de veeprijskamp georganiseerd wordt en met name het professionalisme van de Franse keurders, die altijd bereid zijn om advies te geven. Het delen van ervaringen en dat je onder collega’s dingen in perspectief kan bekijken, zijn zaken die zijn beroep verrijken.
“Voor mezelf zie ik grote voordelen in de prijskampen: ik kan mijn dieren vergelijken met die van andere veehouders, ik zie waar ik sta ten opzichte van het Belgische gemiddelde en een buitenstaander geeft me een onafhankelijk oordeel over mijn runderen en over mijn werk”, besluit Henry-Jean.
