Zijn 12.000 kleine grondwaterwinningen in strijd met EU-recht?
Het Europees Hof van Justitie buigt zich over de vraag of de impact van kleinschalige, niet vergunningsplichtige activiteiten op de natuur toch beoordeeld moet worden. Inzet zijn zo’n 12.000 niet-vergunde grondwaterwinningen in Vlaanderen.

De Raad van Vergunningsbetwistingen vraagt het Europees Hof van Justitie of voor meldingsplichtige activiteiten, kleinschalige activiteiten waarvoor geen vergunning nodig is, de effecten op nabijgelegen natuurgebieden toch beoordeeld moeten worden.
Aanleiding is een zaak die Dryade startte bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen tegen een grondwaterwinning van een landbouwer in de stad Peer. Die zou toch verdroging in een nabijgelegen natuurgebied veroorzaken. Maar omdat het om een kleinschalige grondwaterwinning gaat – grondwaterwinningen met een jaardebiet tot 5.000 m3 – is er volgens het Vlaams Natuurdecreet geen beoordeling van de verdrogingseffecten nodig.
Volgens dat decreet is een passende beoordeling immers enkel verplicht wanneer een vergunningsplichtig project de Europees beschermde natuur betekenisvol kan aantasten. Meldingsplichtige projecten, zoals kleinschalige grondwaterwinningen, vallen niet onder die verplichtingen. De Raad van Vergunningsbetwistingen vraagt het Europees Hof van Justitie of die vrijstelling wel strookt met de Habitatrichtlijn, die het onderscheid niet maakt.
Scheefgetrokken balans
“De kwantitatieve toestand van het grondwater in Vlaanderen is al jaren zorgwekkend. Dat is onder meer het gevolg van een scheefgetrokken balans tussen onttrekkingen en aanvullingen van grondwater. Door ongelimiteerd grondwaterwinningen toe te laten, verdroogt de Vlaamse natuur. We hopen deze trend te kunnen keren”, aldus Dries Verhaeghe, directeur van Dryade.
Volgens cijfers van Dryade telt Vlaanderen 34.000 grondwaterwinningen en 12.000 daarvan zijn kleinschalige grondwaterwinningen. “De uitspraak van het Europees Hof van Justitie kan een grote impact hebben en is van belang in de strijd tegen de verdroging.“
Eerder gaf de Europese Commissie Commissie Dryade al gelijk over meldingsplichtige drainages. Daarop werd de Vlaamse regelgeving hierover aangepast.