Melkveebedrijf zoekt en vindt talent bij ex-gedetineerde
West-Vlaamse melkveehouders gingen in het voorjaar van 2025 via Inagro, het penitentiair landbouwcentrum (PLC) Ruiselede en de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB) een samenwerking aan met een ex-gedetineerde. Wat begon met een stage, groeide uit tot een vaste job en een nieuwe toekomst. Dankzij een goede begeleiding en een hart voor dieren ontstond een samenwerking die werkt.
Door de uitbreiding van het melkveebedrijf met een tweede locatie ontstond de nood aan extra hulp. Eerdere ervaringen met buitenlandse werkkrachten verliepen moeizaam door taalbarrières.
Werkzoekende koppelen aan landbouwbedrijf
Via sociale media kwam de landbouwer in contact met Inagro, dat op dat moment een kandidaat uit detentie kon voorstellen dankzij de Leader-projecten ‘Arbeid en melkvee’ (Leader Westhoek: Melkveebedrijven in de Westhoek willen met nieuwe arbeidskrachten hun levenskwaliteit verbeteren. en Leader Midden-West-Vlaanderen: Nieuwe doelgroepen aan de slag op melkveebedrijven in Midden-West-Vlaanderen). In deze projecten liep er een nauwe samenwerking met diverse organisaties om werkzoekenden aan een job te helpen op een landbouwbedrijf.
Tijdens de detentieperiode leren melken
Gedetineerden kunnen in hun laatste 2 jaar van detentie overgebracht worden naar het penitentiair landbouwcentrum van Ruiselede. Daar kunnen ze aan diverse taken meewerken, maar de mensen die specifiek interesse hebben in het landbouwbedrijf dat zich bij de gevangenis bevindt, mogen daar aan de slag. Elke gedetineerde krijgt een verantwoordelijkheid: melken, voederen, kalveropfok…
Een aantal van de gedetineerden voelt zich helemaal thuis op het landbouwbedrijf, waardoor ze na hun detentie graag in de landbouw aan de slag willen. Zo ook de kandidaat die in het voorjaar zou vrijkomen. Een eerste kennismakingsgesprek tussen de landbouwster, de kandidaat-werknemer en de begeleiding in het penitentiair landbouwcentrum verliep positief. “Tijdens de rondleiding zag ik dat er gemolken wordt in een identieke melkinstallatie als die van ons, wat ook extra vertrouwen gaf”, vertelt de landbouwster.
Een stage als fundament
In februari volgde een stageweek, waarbij de kandidaat tijdelijk in een nabijgelegen gevangenis verbleef. “We waren blij dat er eerst een stage kon plaatsvinden, zo leer je elkaar beter kennen. En later bleek dat hij al veel had onthouden toen hij echt begon”, getuigt de landbouwer. De stage organiseren vergde enige inspanning van iedereen: de kandidaat mocht tijdelijk in een andere gevangenis logeren die dichterbij het landbouwbedrijf was, en de landbouwer bracht hem elke dag heen en weer. In april startte hij officieel via een IBO-contract van 6 maanden. Een IBO is een individuele beroepsopleiding die wordt begeleid door de VDAB.
Duidelijke taakverdeling en betrokkenheid
De medewerker melkt dagelijks de koeien, reinigt de voedergang, maakt ligboxen schoon en opent siloputten. “Het openen van de siloputten, dat ziet hij volledig zelf wanneer dit nodig is”, legt de veehouder ons uit. “Ik hoef daar niet meer bij te sturen. Hij voert ook taken uit zoals het reinigen van waterbakken, het instrooien van de kalverhokken en het assisteren van de veearts. De veearts belt hem rechtstreeks bij aankomst. Elke week wordt de planning besproken, en bij nieuwe taken wordt uitleg gegeven over het belang ervan. Vooral taken die werden aangeleerd in de landbouwgevangenis gaan zeer goed, andere taken vragen iets meer tijd om aan te leren. Voor het melken van de koeien, een van de belangrijkste taken op het bedrijf, geven we hem de raad dat hij zich niet moet opjagen, zodat hij geen fouten maakt door te snel te willen werken.”
Begeleiding als sleutel tot succes
Het IBO-contract van 6 maanden bood structuur en ondersteuning. Er waren 3 evaluatiemomenten met de VDAB, wat open communicatie mogelijk maakte. De landbouwer voelde zich niet alleen in het proces. “De begeleiding gaf vertrouwen. We konden open communiceren over werktempo, verantwoordelijkheden en verwachtingen.”
Ook financieel was de IBO interessant. “Het werktempo lag in het begin lager, maar de kost was in verhouding.” Na afloop van het traject volgde er een vast contract.
Een klik en een nieuwe start
De medewerker toont dankbaarheid en lijkt een mentale klik gemaakt te hebben om te bouwen aan zijn nieuwe toekomst. “Zijn liefde voor dieren is opvallend”, getuigt de landbouwster. “Hij verraste met technische weetjes over de melkinstallatie die de landbouwer zelf niet gebruikte. En hij zorgt voor sfeer. Tijdens het melken luistert hij graag naar een goede beat op de radio.”
De bedrijfskledij blijft op het landbouwbedrijf en wordt daar gewassen. De medewerker beschikt over een eigen en apart toilet en over een frigo met wat drankjes. Verder worden ook de rustmomenten van de medewerker gerespecteerd, zo is hij elke maandag vrij.
Tips voor collega-landbouwers
Een IBO biedt een veilige instap voor landbouwers die nog geen ervaring hebben met personeel. “Zorg voor duidelijke afspraken en een goede planning, want als zelfstandige zie je altijd het werk dat moet gebeuren, een nieuwe medewerker moet dit nog wat worden aangeleerd. En geef mensen een kans, ook als ze geen landbouwachtergrond hebben”, getuigt de landbouwster nog.
Deze Leader-projecten zijn afgelopen, maar vragen kan je steeds richten tot: ilse.louwagie@inagro.be.
