Nieuwe ecoregeling voor beheer bufferstroken langs waterlopen in 2026

VHA staat voor Vlaamse Hydrografische Atlas. Een waterloop die is opgenomen in de Vlaamse Hydrografische Atlas is een VHA-waterloop en wordt in het blauw weergegeven op het kaartmateriaal dat je kan terugvinden op:

• de fotoplannen van de verzamelaanvraag, op het e-loket Landbouw en Zeevisserij

• het Bodempaspoort, op het e-loket Landbouw en Zeevisserij

• de app LV-AgriLens van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij

• het Geoloket landbouw.

Afstandsregels langs VHA-waterlopen vanaf 2026

In onderstaande tabel vind je alle vanaf 1 januari 2026 verplicht na te leven afstandsregels langs VHA-waterlopen.

* De lijst omvat onder meer gras, meerjarige vlinderbloemigen of meerjarige mengsels met vlinderbloemigen. Over welke teelten als meerjarig buffergewas toegelaten zijn, zal de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) binnenkort communiceren.

** Als een helling grenst aan de waterloop en in gebieden die behoren tot het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN), geldt een bemestingsvrije strook van 10 meter.

De regels langs de andere oppervlaktewaterlichamen (in het paars aangeduid op het kaartmateriaal) blijven onveranderd. Die vind je ook hier terug in een schematisch overzicht.

Ecoregeling bufferstroken

Op de verplicht aan te houden beschermingsstroken langs VHA-waterlopen (blauwe waterlopen) kan je vrijwillig deelnemen aan 1 van de 2 volgende acties binnen de ecoregeling bufferstroken:

• Beheer bufferstrook langs waterlopen, waarbij buiten de periode van het maaiverbod gemaaid wordt met een klepelmaaier;

• Beheer bufferstrook langs waterlopen, waarbij buiten de periode van het maaiverbod gemaaid wordt met afvoer van het maaisel.

Voor beide regelingen geldt een totaal maaiverbod vanaf 20 maart tot en met 15 juli. Op een strook met 1 van deze ecoregelingen is begrazing niet toegestaan gedurende het volledige kalenderjaar. De volledige strook mag je wél gebruiken als wendakker, op voorwaarde dat de beschermende functie behouden blijft. De voorwaarden gelden steeds voor de volledige breedte van de strook waarop je de ecoregeling aanvraagt. Dat betekent ook dat je op de gehele strook geen gewasbeschermingsmiddelen en geen bemesting mag toepassen.

Vergoeding

De vergoeding bedraagt:

• Ecoregeling beheer bufferstrook met klepelmaaier: 1.000 euro/ha

• Ecoregeling beheer bufferstrook maaien met afvoer van het maaisel: 1.250 euro/ha

De toegelaten minimumbreedte van de strook is 3 m, de maximumbreedte 30 m.

Deze 2 ecoregelingen kan je enkel aanvragen langs VHA-waterlopen (blauw aangeduid op kaartmateriaal) en niet langs oppervlaktewaterlichamen (in paars aangeduid op kaartmateriaal).

Andere acties

De andere acties binnen de ecoregeling bufferstroken (aanleg van een erosiegrasbufferstrook, een grasbufferstrook langs kwetsbare landschapselementen of een bufferstrook met bloemenmengsel) kan je vanaf 2026 niet langer aanvragen langs VHA-waterlopen, maar wél nog langs oppervlaktewater dat niet tot de VHA behoort (in paars aangeduid op kaartmateriaal). De ecoregeling bufferstrook plus-graskruidenmengsel wordt vanaf 2026niet meer aangeboden.

De aanpassingen aan de ecoregeling bufferstroken zijn onder voorbehoud van definitieve goedkeuring van de Europese Commissie en de Vlaamse regering,

Hoe de beschermingsstroken en de ecoregeling beheer bufferstrook in de verzamelaanvraag aangegeven worden en welke teeltcodes in aanmerking komen voor spontane vegetatie en meerjarig buffergewas, wordt voor de start van de verzamelaanvraagcampagne nog verduidelijkt.

Beheerovereenkomsten VLM

De VLM biedt beheerovereenkomsten aan die ook combineerbaar zijn met een beschermingsstrook. Landbouwers met een lopende beheerovereenkomst op een beschermingsstrook worden binnenkort geïnformeerd over de impact en de mogelijkheden hiervan.

Agentschap Landbouw en Zeevisserij