Edito: vertrouwen in de aardappelmarkt
Droogte zette dit jaar de verhoudingen in de aardappelketen op scherp. Dat de stemming op de Interpom Primeurs beurs deze week toch ontspannen was, heeft te maken met de veerkracht van de sector, maar ook met het perspectief op betere prijzen voor het aankomend
seizoen én een deal die de schade voor dit jaar beperkt.
De aardappelverwerkende industrie had de afgelopen jaren niet zo hard kunnen groeien, als de teelt niet sterk was uitgebreid. Andersom kon de teelt maar uitbreiden omdat de aardappelverwerkers in staat waren producten te maken die wereldwijd gevraagd worden. Het is een sector waar men echt van samenwerking leeft. Door de droogte ontstond dit jaar een pijnlijke frictie. Relatief veel telers konden eenvoudigweg niet voldoen aan de contractvolumes. De aardappelverwerkende industrie ging – mede door ingrijpen van de syndicale organisaties – in onderhandeling. De uitkomst komt neer op een versoepeling van de leveringsvoorwaarden waardoor het percentage aardappelen dat niet geleverd kan worden fors is gedaald.
Daarmee is de pijn van de droogte in 2018 verzacht. De eerste contracten voor het komende seizoen zijn positief te noemen. Het is wellicht daarom dat standhouders op de beursvloer van Interpom Primeurs ongeveer evenveel volk trokken als bij de editie van 2016 het geval was. De vraag naar machines lijkt vrij stabiel te zijn gebleven; wat ook bewijst dat de sector professionaliseert en niet schrikt van één beroerd jaar.
De richting van de keten is onzeker. Het is mogelijk dat fabrieken meer aardappelen gaan contracteren om hun toevoer veilig te stellen. Gaan telers al dan niet in gezamenlijkheid hogere prijzen vragen, opdat ze meer kunnen investeren in de weerbarstigheid van hun teelt? In de groentewereld overweegt Ardo alvast speciale contracten voor percelen waarop beregening wordt toegepast.
Het is ondertussen wel teleurstellend dat de presentatie van een brancheorganisatie is uitgesteld. Van uitstel komt in dit geval geen afstel, zo valt te horen bij zowel de industrie als de boerenorganisaties. De keten is zich hopelijk meer dan bewust van het feit dat de contractsystematiek op de agenda moet blijven staan, ook nu de directe nood voor de meeste telers geledigd is. Daarbij wordt gekeken naar hectarecontracten zoals die in Nederland gebruikelijk zijn, maar ook een overmachtbepaling kan soelaas bieden. In beide gevallen is wederzijds vertrouwen, gestut door correcte afspraken, van groot belang.
Vanuit dat oogpunt is met het uitstellen van de brancheorganisatie geen man overboord. Zorgvuldigheid gaat nu even voor snelheid.
