Euroscepticus: “No deal, of sterk afgeslankt”

Vorige week ging Europees parlementslid Daniel Hannan met de in Brussel gevestigde Europese pers het gesprek aan over Brexit. Als ‘Brexiteer’ van het eerste uur heeft hij zich al in elk mogelijk scenario verdiept. Het liefst van al had hij zijn land een Zwitserse status toebedeelt: lid van de Europese interne markt, maar niet van de douane-unie. Het huidige akkoord beoogt grofweg het tegenovergestelde. Hij gelooft dan ook dat het Britse parlement dinsdag tegen zal stemmen.

In de Europese interne markt bewegen goederen, personen, diensten en kapitaal zich vrij tussen de lidstaten. Er zijn geen binnengrenzen. De douane-unie daarentegen houdt zich bezig met heffingen op import en export. In het hele gebied gelden dezelfde tarieven. Zwitserland kan in feite goederen goedkoper of duurder invoeren dan de rest van Europa.

Waarom verkiest u die Zwitserse status?

“Dat zou Groot-Brittanië toelaten om zelf handelsovereenkomsten te sluiten met landen buiten Europa, op maat gesneden. We zouden voor een groot stuk actief zijn in de Europese interne markt, maar wegblijven van de politieke instituten. Half erin en half eruit, smalen tegenstanders wel eens, maar uiteindelijk weerspiegelt dat toch het beste het resultaat van het Brexit-referendum? 52  % wilde eruit, 48  % koos ervoor te blijven.”

Hoe komt het dat het huidige akkoord net het omgekeerde inhoudt?

“Kijk, de Britse eerste minister, drie kwart van haar kabinet en twee derde van de conservatieve partij stemde tegen de Brexit. Ik denk dat ze er op het einde van de campagne van overtuigd waren dat de Brexit vooral draaide om het terugschroeven van de immigratie. Voor hen is dat de hoofdzaak, voor het Brexit-kamp niet. Door die overtuiging was de Europese interne markt - met zijn vrij verkeer van personen - geen optie. Een gemiste kans.”

En de douane-unie?

“De backstop-clausule is de grootste reden dat het Britse parlement dit Brexit-akkoord zal verwerpen. Van de 585 pagina’s die het akkoord beslaat, gaan er 175 over de ‘backstop’. Met de andere 410 bladzijden zouden beide partijen kunnen leven. Het Verenigd Koninkrijk dreef altijd meer handel met de landen buiten de unie, dan met die erbinnen. Dat zorgt ervoor dat zij het meeste nadeel ondervond van het gemeenschappelijke buitentarief.”

(Nvdr: De backstop is een douanegrens voor heffingen tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Die treedt pas in actie na de overgangsperiode, en enkel wanneer er op dat moment geen handelsakkoord tussen Groot-Brittanië en de EU bestaat.)

Wat betekent een ‘no deal’ voor de handel met Europa?

“Waarom zou de Britse overheid plots hogere importtarieven heffen op Europese producten? Dat zou weinig steek houden. Waarom zouden we de dingen duurder maken voor onze consumenten en moeilijker voor onze bedrijven? Ik neem aan dat er aan de Britse zijde van het kanaal weinig zou veranderen in het geval van een harde Brexit. We kennen onze handelspartners en we hebben vertrouwen in onze standaarden.”

Komt er een handelsverdrag met de Verenigde Staten?

“Ja, dat komt er. En snel. We kijken natuurlijk ook naar andere landen: Canada, Japan, China...”

Hoe kijken de Britse boeren tegen die internationale concurrentie aan?

“Groot-Brittanië is binnen de Europese Unie altijd ongewoon geweest, in die zin dat we 42  % van ons voedsel importeren. We hebben altijd veel voedsel ingevoerd, dat zijn onze landbouwers gewoon. Ze weten dat je verse kip niet overzees kan aanvoeren. Verder werken Britse landbouwers doorgaans erg efficiënt en professioneel. Ze kunnen die concurrentie aan.”

Welke rol speelde het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) in de keuze voor Brexit?

“Door die efficiëntie en de gewoonte om veel voedsel in te voeren werkte het GLB niet voor de meeste Britse landbouwers. De meeste boeren stemden voor de Brexit, en zouden dat opnieuw doen. Zelf ben ik blij te zien dat Europees commissaris Hogan de subsidies wegstuurt van voedselproductie, in de richting van ecologische doeleinden.”

DC