Opinie: Geïmporteerde stikstof

Ontvang uw wekelijkse krant Landbouwleven, 24 uur per dag toegang tot de digitale editie en exclusieve voordelen.
Ik abonneer meHet Duitse chemieconcern Bayer heeft het aantal aanklachten in de Verenigde Staten in verband met de mogelijk kankerverwekkende onkruidverdelger Roundup zien stijgen. De teller staat nu op 48.600, bijna 6.000 meer dan in oktober, meldt het bedrijf bij de presentatie van de jaarcijfers over 2019.
Het zou ‘onaanvaardbaar’ zijn dat de Europese Unie het vertrek van het Verenigd Koninkrijk compenseert met minder budgettaire middelen. Dat heeft de Franse president Emmanuel Macron voor aanvang van de Europese top over de nieuwe meerjarenbegroting betoogd. Ondanks het hardnekkige verzet van Nederland en andere 'zuinige' landen ontwaart hij niettemin "een weg naar een akkoord".
In Den Haag protesteren boeren woensdag opnieuw tegen de stikstofplannen van de Nederlandse regering. Een paar duizend boeren hebben zich verzameld op de Koekamp, naast het Malieveld, zo bericht de Nederlandse openbare omroep NOS. Farmers Defence Force, de organisator van de bijeenkomst, rekent op de komst van zo'n 7.500 boeren.
Wie wil croften, moet tegen de eenzaamheid kunnen. Veel jongeren is het niet gegeven, maar het werkt voor Scott. “Ik houd wel van die eenzaamheid. Er zijn niet veel wever-crofters meer, zeker niet van mijn leeftijd”, vertelt de 32-jarige man.
Stephen en zijn vrouw Rachel leven samen met hun zoon John en dochter Anna op hun croft. In hun omgeving zijn er rond de 400 crofters. Vele crofts worden gerund door enkele mensen, ‘crofters’, maar er zijn er weinigen die het doen op hun manier. “Wij spelen bijvoorbeeld in op diversificatie op de croft. Onze croft is misschien erg klein in vergelijking met andere grotere bedrijven, maar we hebben ook een hele reeks activiteiten op de croft.”
Wie het weidse landschap ziet, met een riant landhuis omringd door schapen, meren en bos, denkt vaak niet dat er een heus businessmodel achter schuilt. Bij sommige Schotse landhuizen is dat echter wel het geval. De Alvie en Dalraddy landhuizen bijvoorbeeld, die samen een oppervlakte hebben van 5.400 hectaren, bundelen hun krachten om een inkomen te genereren uit toerisme, waaronder vakantiehuizen en veldsporten, energieproductie en... landbouw.
In het glooiende Schotse Elgin ligt Rosebrae Farm, een succesvol loonwerkerbedrijf dat gekoppeld is aan een gemengd landbouwbedrijf. Bill en Sarah Beaton startten het bedrijf op in 1991 met slechts één tractor en het groeide uit tot een bloeiend bedrijf met 11 tractoren en 10 man personeel. Toch is het niet altijd gemakkelijk. Het loonwerk is nodig, omdat de veehouderij niet altijd een goed inkomen genereert “Bovendien komt er een jongere generatie loonwerkers aan die ons werk afneemt door een lagere prijs te vragen.”
Schotse kwaliteit, daar gaan Mike Martin en zonen Ali en Johnnie voor. In hun bedrijf, Garguston Farm, telen ze aardappelen van prebasispootgoed, hebben ze een mooi areaal granen en zorgt vee voor een aangename variatie. “Als de ene tak in het bedrijf het laat afweten, dan kan het andere die wel opvangen”, is de redenering van Ali. “Je moet je handen vuil willen maken, anders begin je niet aan landbouw.”
Schotland, een regio die bekend is vanwege Loch Ness, de kilt en zijn prachtige kastelen. Maar... ook om zijn whiskey, haggis en geweldig lamsvlees. Het landschap is wijd gestrekt, en wordt gekenmerkt door kleine ‘villages’, maar nog veel meer schapen en meren. Het is een opmerkelijk uitgestrekte en unieke regio, als je het vergelijkt met het volgebouwde België. De Schotse landbouw kan je dan ook met niets anders vergelijken. In een artikelreeks wil Landbouwleven zijn lezerspubliek onderdompelen in de wondere landbouwwereld van Schotland.