Edito: het recht om te produceren is niet vanzelfsprekend
Op de Agriflanders-beurs viert de landbouw en dan vooral de veeteelt haar veelzijdigheid en kracht. Aan de zijlijn worden nieuwe wetenschappelijke inzichten gedeeld en discussies gevoerd over hoe de markt het best te benaderen. Dat laatste is broodnodig, want de Vlaamse regering besloot de pelsdierhouderij en het dwangvoederen te verbieden.
Vlak voor kerst liet Vlaams minister voor dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) zichzelf glunderend voor een glimmende kerstboom filmen. Hij had naar eigen zeggen twee maal goed nieuws. De Vlaamse regering is akkoord dat het houden van pelsdieren vanaf 2023 wordt verboden. Hetzelfde geldt voor het dwangmatig voederen voor de productie van foie gras. In Vlaanderen zijn 17 pelsdierhouders actief, die samen goed zijn voor 200.000 pelzen per jaar. Daarnaast telt het gewest één eendenkweker die foie gras produceert. Het zijn over het algemeen gezonde bedrijven die vooral door de toenemende welvaart verder van huis actief zijn in een markt die eerder groeit dan krimpt.
Voor een verbod op de pelsdierhouderij bestaan goede argumenten. Varkens, koeien en kippen zijn groepsdieren. De nerts is een solitair levend waterroofdier. Het dier is volgens sommige biologen niet geschikt voor een leven in een draadgazen kooi. Al helemaal niet, aldus de criticasters, wanneer de productie geen primaire levensbehoefte dient. Bont houdt ons warm, maar dat geldt ook voor nepbont. Daar voegen sommige critici nog de bemerking aan toe dat met name de elite bont koopt. Het dient dus een tertiair, elitair doel. Denk aan Urbanus, die beloofde ‘madammenvellen’ te gaan vangen op de Avenue Louise, bij banketten, paardenrennen en deftige recepties.
Op deze redenering valt wel wat af te dwingen. Het is waar dat varkens, koeien en kippen zichzelf laten kwalificeren als groepsdieren. Maar veel dieren zijn door selectie geschikt geworden voor de veehouderij. Wie vandaag zegt dat mensen zich ook met nepbont warm kunnen houden, kan morgen zeggen dat we vlees ook wel kunnen vervangen door dierlijk eiwit. Bovendien: produceert Vlaanderen niet het meeste vlees voor de export? Met een verbod op de pelsdierhouderij begeeft de Vlaamse regering zich op een hellend vlak. Wanneer het parlement toch akkoord gaat, moet het een ruime compensatie en overgangsperiode afdwingen. Veel bedrijven hebben vanwege EU-regels grote investeringen gedaan die nog verre van afgeschreven zijn, en de bank laat niet zomaar los.
De discussie herinnert de veeteelt er alvast aan dat het beter proactief inzet op dierenwelzijn, om te voorkomen dat ze door gestold wantrouwen in de gemeenschap terechtkomt in een achterhoedegevecht dat men niet kan winnen.
