‘Europese landbouwbeleid faalt voor klimaat’
Het Europese landbouwbeleid faalt voor klimaat, biodiversiteit én de boer. Dat stellen WWF, Natuurpunt, Greenpeace en BBL in een gezamenlijke verklaring. Omdat klimaatgrillen zich vandaag al laten voelen in de landbouw en omdat boerennatuur dramatisch achteruit gaat, is er volgens hen geen tijd meer te verliezen. De door Europa geplande hervorming van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB) biedt volgens hen een unieke kans om het tij te keren.
WWF, Natuurpunt, Greenpeace en BBL roepen Vlaanderen en Wallonië op beleid te maken dat beter uitpakt voor zowel boeren als het milieu. Het nieuwe GLB biedt volgens hen houvast. Volgens de voorstellen van de Europese Commissie, krijgen lidstaten verregaande eigen inbreng in de besteding van de landbouwsubsidies in eigen land. De lidstaten moeten bepaalde doelen halen, maar krijgen grotere vrijheid bij het invullen van de route hier naartoe.
De ngo’s willen dat Vlaanderen en Wallonië eindelijk betekenisvolle stappen zetten naar een natuur- en klimaatvriendelijker landbouwbeleid. Vorig jaar riep 80% van de meer dan 255.000 respondenten op een publieke bevraging van de Europese Commissie op tot een radicale ommezwaai van het GLB in de richting van een groenere landbouw. Maar de Commissie legde die boodschap volgens de ngo’s naast zich neer, en kwam enkele maanden later met een ontwerp-GLB op de proppen dat nog steeds verder bouwt op de beproefde recepten van intensieve landbouw en veeteelt.
De intensieve landbouw zoals we die vandaag kennen is volgens de ngo’s een belangrijke oorzaak van verlies aan biodiversiteit in België. Bovendien vervuilt ze volgens hen de schaarse zoetwatervoorraden, de grond en lucht, en draagt ze bij aan de klimaatverandering. Tegelijk stellen de ngo’s vast dat de landbouw gebukt gaat onder economische malaise. De oorzaak hiervan ligt volgens hen in overproductie en een prijzenbeleid dat geen waardering toont voor boeren, laat staan alle milieukosten in rekening brengt…
10,4 % van de uitstoot
De landbouw is in België volgens de verklaring verantwoordelijk voor 10,4% van de uitstoot aan broeikasgassen. In Vlaanderen staat landbouw daarmee op de 5e plaats. Het gaat dan voornamelijk om de intensieve veeteelt. Er zijn volgens zeker nog extra winsten te boeken op klimaatvlak door de veestapel te doen krimpen. Daarbij merken de ngo’s op dat we in België twee maal zoveel vlees produceren als wat we zelf verbruiken.
‘Een flink deel van het Europese landbouwbudget in ons land gaat via gekoppelde steun naar de vleesveebedrijven’, heet het. ‘Die subsidies werken als een infuus op de anders verlieslatende sector. Daar tegenover staat dat ons land een belangrijke importeur van soja blijft – voor veevoeder – en ook palmolie. Soja en palmolie zijn twee gewassen die erg veel ontbossing veroorzaken in onder meer Brazilië en Indonesië. Onze voetafdruk reikt dus tot ver buiten de landsgrenzen.’
Concreet vragen de ngo’s om prioritaire inzet van middelen voor landbouwpraktijken die biodiversiteit en veerkracht in landbouwgebied verhogen. Ook willen ze een einde aan subsidies die nadelige effecten hebben op milieu en klimaat. Daarnaast willen ze geldende milieuregelgeving als sluitende randvoorwaarde voor GLB-subsidies, bv. opnieuw ruimte voor waardevolle landschapselementen zoals hagen en bermen naast de velden. Ten slotte vragen ze om een degelijke opvolging van het beleid met verantwoording over de resultaten, die leiden tot meer coherentie over de verschillende beleidsdomeinen, zoals integratie van landbouwbeleid in klimaatplannen.
Monica Schuster, beleidsmedewerker voedsel en landbouw bij WWF-België: “Het huidige landbouwbeleid is vernietigend voor onze biodiversiteit en daarom nefast voor onze toekomst. WWF vraagt van de Vlaamse regering dat ze haar verantwoordelijkheid neemt en deze kans grijpt om onze landbouwers mee te nemen in een nieuw landbouwsysteem dat werkt voor mens en natuur.”
