Startpagina Akkerbouw

Lean werken, ook met witloof

Talloze managers overal ter wereld deden hun voordeel met Lean-denken. Ook land- en tuinbouwers kunnen er hun voordeel mee doen. Een voorbeeld kwam er met project Lean with Love, waar de methode is toegepast bij witlooftelers. Ze gebruikten daarvoor de Brown Paper-methode. Die is ook voor andere boeren en tuinders bruikbaar.

Leestijd : 3 min

L andbouwers zijn producenten. Ze zijn ook de beheerders, dus managers van hun bedrijf. Nu bestaat er een managementtechniek die produceren efficiënter maakt: lean manufacturing, ook wel kortweg ‘lean’ genoemd. Het reikt methodes aan om met een minimum aan verspilling zoveel mogelijk waarde voor de klant te leveren. Het bestaat al vele tientallen jaren en heeft in die tijd zijn waarde bewezen bij ondernemingen van allerlei slag, gaande van Toyota tot Milcobel en ook steeds meer landbouwbedrijven. De methode doet sinds enkele jaren zijn intrede bij België, onder meer via het Innovatiesteunpunt.

Vijf keer anders

Enkele witlooftelers klopten aan bij Boerenbond wat betreft dat Lean-denken. Christien Miroir, tuinbouwconsulent bij Boerenbond: “Het project noemden we Lean with Love, begon in 2017 en liep tot eind deze zomer. We werken daarin samen met het Innovatiesteunpunt. Lean with Love betreft een operationele groep met 5 grondwitlooftelers die ons meldden dat ze eens wilden nadenken over hoe ze hun processen meer efficiënt konden maken. Ze hadden elk een verschillende manier van werken, zodat ze veel van mekaar konden leren. De verschillen zaten ‘m vooral in arbeidsorganisatie, de manier waarop het witloof gekuist werd – sommigen wasten in water, andere droog – sommigen werkten in verschillende ruimtes, andere in 1 ruimte, de looplijnen lagen anders, sommigen pakten zelf in, anderen lieten dat over aan personeel…”

Bruin papier

20 % van de productiekost van witloofteelt bestaat uit personeelskosten: “Daarom keken we vooral naar het moment dat het kropje geoogst is: hoe verloopt het proces vanaf dan tot het witloof klaar is om naar de veiling, handelaar of een andere bestemming te vertrekken? Met name bekeken we het kuis- en inpakproces.”

Deze processen werden geanalyseerd met de Brown Paper-methode: “We hingen op de bedrijven elke keer een groot, bruin papier waar we stap per stap hebben geanalyseerd hoe het proces precies in mekaar zit, waar de beslissingsmomenten zitten, waar transportmomenten zitten, waar de momenten zouden kunnen zijn waar nog tijd verloren wordt of waar er verspillingen zijn.”

De handleiding voor de Brown Paper-methode is gebruikt door witlooftelers, maar is even goed bruikbaar door groentetelers, fruittelers, veehouders, akkerbouwers… In Lean with Love kregen de witlooftelers begeleiding om de methode toe te passen. Maar dat hoeft niet voor iedereen: “De handleiding is zo geschreven dat boeren en tuinders het zeker kunnen zonder begeleiding. Maar als ze die toch graag zouden willen, kunnen ze contact opnemen met het Innovatiesteunpunt. Want het kan soms wel handig zijn om een extern iemand die van je sector iets afweet, mee te laten kijken naar je bedrijf.”

Alleen, of in groep

“Die Brown Paper is een hulpmiddel: je bekijkt alles eens van op een afstand, zonder er zelf midden in te zitten. Dat leert je hoe je proces in elkaar zit”, gaat Miroir verder. “De witlooftelers hebben de analyse gezien van hun eigen bedrijf, en ook die van andere. Het deed hen nadenken: zou het efficiënter zijn als ik iets op een andere manier doe?”

De witlooftelers in Lean with Love gingen dus bij mekaar kijken. Dat is niet noodzakelijk, wel nuttig: “Nodig eens een collega-boer van een paar straten verder uit; dat mag ook iemand van een andere sector zijn. Het is een goed idee zo’n oefening samen met enkele anderen te doen, er met een aantal tegelijk over nadenken.”

Koen Vandepopuliere

Lees ook in Akkerbouw

Duurzame bemesting van aardappelen

Aardappelen BELFertil en Belgapom bieden telers, teeltbegeleiders en adviseurs een gloednieuwe website aan rond duurzame bemesting van aardappelen. Je vindt er informatie en praktische tips om de efficiëntie van de bemesting te optimaliseren.
Meer artikelen bekijken