Luzerne: het nieuwe ‘gras’ in tijden van klimaatopwarming?

D e keuze voor Frankrijk is logisch. Het is namelijk een van de grootste producerende landen als het op luzerne aankomt. De ideale grond is kalkgrond. De belangrijkste regio voor gedroogde luzerne is de Champagne-Ardenne-regio, die 80% van de productie bevat. 6.500 landbouwers telen luzerne om die te drogen, met elk zo’n 10 ha. Rond de 70.000 landbouwers telen het voor eigen gebruik, met elk zo’n 5 ha. Dat drogen wordt gemanaged door coöperaties. Er zijn 12 dehydratatiecoöperaties en 26 fabrieken in Frankrijk.

Luzeal als belangrijkste coöperatie

Luzeal is de eerste én grootste Franse dehydratatiecoöperatie en is goed voor 35% van de nationale productie van gedroogde luzerne. Echter, de coöperatie richt zich niet enkel tot het drogen van luzerne, ze houden zich ook bezig met het drogen van bietenpulp, maken meel en druivenpitten. Daarnaast zijn veevoeder en de productie van biobrandstoffen 2 belangrijke takken. In totaal produceert Luzeal meer dan 400.000 ton gedehydrateerde producten die via zijn commerciële structuur Désialis op de markt worden gebracht.

Onder Luzeal zijn er 5 productiesites, in het noorden Marne en het zuiden van de Ardennen, waar de luzerne wordt geproduceerd wordt door ongeveer1.850 leden. De coöperatie staat in voor de marketing, maar ook voor de oogst. Leden kunnen grotere oppervlakten telen met de machines van de coöperatie. Ze moeten een 5-jaar-contract aangaan en aandelen aankopen. Willen ze vertrekken, krijgen ze die wel terug. Luzeal geeft aan verder te werken aan de dienstverlening door de energietransitie te versnellen en de kosten te verlagen.

In totaal wordt zo’n 21.000 ha luzerne geteeld, waarmee 400.000 ton gedroogde luzerne geproduceerd wordt. De 5 persproductielijnen zorgen voor de productie van 140.000 ton luzernebalen onder de merknaam Rumiluz.

Goed eiwit in tijden van droogte

In een normaal jaar kan luzerne zo’n 13 ton droge stof per hectare opbrengen. Luzerne heeft zich vooral bewezen in tijden van droogte. Het lijkt daarom een goed alternatief voor gras, dat het in de droge jaren in Frankrijk van zijn slechtste kant liet zien. Dit succes is te verklaren door het goed ontwikkeld wortelsysteem, die tot 4,5 m diep kunnen reiken. Andere voordelen die Luzeal vernoemt is de uniforme kwaliteit, het langdurig behoud van nutriënten en de goede balans tussen proteïnegehalte en vezels voor het herkauwen. Ten slotte kan de teelt 3 jaar op dezelfde plaats blijven staan vooraleer de opbrengst vermindert.

Luzerne is een inheemse Europese plant die hoort onder de vlinderbloemigen. Vlinderbloemigen staan erom bekend om via stikstofbindende bacteriën aan stikstof te geraken om de noodzakelijke eiwitten aan te maken. Het eiwitgehalte van het gewas is hoger dan dat van soja. Per ha kan er 2.400 kg eiwit worden geproduceerd, bij soja is dat ‘slechts’ 900 kg. Bovendien heeft de teelt weinig herbiciden nodig.

Verschillende luzerneproducten

Bij de oogst heeft de luzerne nog een vochtgehalte van 40% tot 65%, afhankelijk van de weersomstandigheden. Om het vochtgehalte te doen dalen naar 10% wordt de luzerne na de oogst naar een roterende trommeldroger gebracht. Erna worden er ofwel granulaten van gemaakt, of worden er lange strengen balen van geperst, de Rumiluz, die elk zo’n 370 kg wegen. Om de granulaten te maken wordt in een ander proces de luzerne versnipperd en dan geperst tot granulaten. Het eiwitgehalte van de granulaten ligt tussen de 16 en 23% op drogestofbasis. Tijdens het productieproces van de granulaten worden ook geconcentreerde eiwitextracten bekomen worden van luzerne. Het resulterende eiwitgehalte bedraagt dan meer dan 50%. 70% van de luzerne wordt pellets, 30% is voor de vezels.

De vraag naar luzernebalen in Europa vorig jaar was hoog door de hoge temperaturen. Frankrijk exporteert 10% van de producten. Luzeal exporteert al rond de 60% van de balen. Die gaan onder andere richting België, Nederland, Luxemburg, Duitsland en Zwitserland.

Landbouwers die luzerne kweken in Frankrijk, krijgen van het Europese Parlement zo’n 10 euro per ton.

Marlies Vleugels