Green Deal oogst in de landbouw veel kritiek
Zowel Boerenbond als het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) reageren sceptisch op de onlangs gepresenteerde Green Deal van de EU. Volgens de Green Deal die de Europese Commissie heeft ontworpen moet het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen worden gehalveerd voor 2030. Ook het gebruik van antibiotica en kunstmest moet wat de Commissie betreft fors teruggedrongen worden.
De landbouwplannen binnen de Green Deal zijn samengevat in de zogeheten Farm-to-Fork-strategie, die kadert in een plan voor de totale economie. Het grote doel van de Commissie is om de EU klimaatneutraal te maken voor 2050. De biodiversiteit moet worden bevorderd, en de milieu-impact van de mens worden verminderd. De Farm-to-Fork-strategie wordt in het voorjaar voorgesteld. De eerste maatregelen worden geactiveerd eind 2020.
De Europese Commissie heeft niet het laatste woord. De instelling doet voorstellen maar is in feite een uitvoerende arm van de EU. De lidstaten en het Europees Parlement moeten goedkeuring verlenen.
Boerenbond stelt voorop dat de landbouw al veel inspanningen heeft gedaan. Meer inspanningen vragen, kan alleen indien het gekoppeld is aan een gevoelige verbetering van het inkomen. Het inkomen moet hoger en stabieler. Ook zouden eventuele inspanningen die van landbouwers in de EU worden gevraagd, ook worden gevraagd aan leveranciers van elders. Oppassen bij het sluiten van handelsverdragen dus.
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) wijst erop dat de Commissie de nadruk legt op nieuwe technologie, zoals de veredelingstechniek Crispr-cas. Het maatschappelijk draagvlak voor dergelijke technologieën, die kunnen helpen bijvoorbeeld meer zout- of droogteresistente gewassen te kweken, is volgens de organisatie mede dankzij de macht van de milieulobby binnen het Europees Parlement beperkt.
ABS-voorzitter Hendrik Vandamme put weinig hoop uit de toon die de Nederlandse Eurocommissaris Frans Timmermans, een sociaaldemocraat, aanslaat. Timmermans zei over de protesterende boeren in onder meer Duitsland en Nederland dat zij ‘een systeem verdedigen dat geen toekomst meer heeft’, dat Europa best landbouwgrond kan inleveren en dat de export van landbouwproducten minder kan.
De uitspraken zouden mede verklaard kunnen worden uit het feit dat Timmermans’ kabinetschef, Diederik Samson, een oud campagneleider is van Greenpeace.
Europese boerenorganisaties
Copa-Cogeca, de Europese belangenorganisatie voor landbouwcoöperaties en boeren, merkt op dat landbouwers zeker kunnen bijdragen aan het verminderen van de vervuiling. Maar dan moet de Green Deal wel samenhangend en consistent zijn. De Europese politiek moet zich de grootschalige boerenprotesten in Duitsland, Frankrijk en Nederland bovendien aantrekken, aldus Copa-Cogeca.
De landbouw wordt verkeerd voorgesteld, vindt Copa-Cogeca; beleid is vaak onsamenhangend en het inkomen van boeren niet conform de geleverde prestatie. Op dit moment roept de Green Deal volgens Copa-Cogeca meer vragen op dan het beantwoordt. Het mag ambitieus zijn, maar dan wel ook realistisch. In feite is alle speculatie over maatregelen betekenisloos zolang het meerjarig financieel kader van de EU niet duidelijk is.
Nog specifieker: het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) moet nog vorm krijgen. Copa-Cogeca vraagt de Commissie hoe zij vertraging van de hervorming van het GLB – een gevoelige vergroening van beleid – met de nieuwe ambities gaat voorkomen. Ook stelt de organisatie vragen bij de plannen voor digitalisering van de landbouw, in de wetenschap dat maar 50% van het Europese platteland over breedband internet beschikt.
Ook ontbreekt een lijst alternatieven voor de pesticiden en kunstmest die de Commissie graag goeddeels ziet verdwijnen.
