2019 werd een behoorlijk jaar voor de verkoop van land- en tuinbouwmachines

Gert Van Thillo, coördinator federatiewerking Fedagrim, zag als algemene tendens over het jaar 2019 dat er in absolute aantallen, een dalende verkoop te zien is. Maar de financiële omzet blijft gelijk doordat de machines groter worden en meer opties tellen. De verkoop richting andere doelmarkten, dus niet land- en tuinbouw, maar bijvoorbeeld de industrie, groenvoorziening, particuliere sector, … neemt dan weer toe. Binnen de land- en tuinbouw is er dan weer veel interesse in precisielandbouw en robottechnieken. Deze vragen dan wel andere competenties van verkopers en techniekers. Voornoemd zijn vaststellingen die Gert sinds 2016 doet als hij het economisch rapport opmaakt.

2019 was nog een behoorlijk jaar, waarbij de verkoop positief gewijzigd is gedurende de laatste 4 maanden van het jaar. Wijzigingen inzake de reglementering over de verhoogde investeringsaftrek vanaf Nieuwjaar was een belangrijke stimulans om naar het jaareinde toe nog te verkopen. Hiermee is er ook tijdens Agribex 2019 nog veel verkocht.

Tendensen

Gekeken naar de tractorverkoop geeft Gert Van Thillo aan dat er in de categorie onder de 50 pk maar liefst 743 stuks zijn verkocht in 2019. Waar dit anders een markt is die rond een volume draait van 500 stuks. In het lijstje van fabrikanten van ‘kleine’ tractoren komen de laatste jaren steeds meer nieuwe spelers te staan.

Het zijn veelal Aziatische fabrikanten die de markt benaderen als ‘prijsbreker’ en zich richten naar de particulieren, hobbyboeren, paardenhouders, kortom vaak geen dagelijkse professionele gebruikers.

In 2019 werden er volgens het cijfermateriaal van Fedagrim bijna 150 verreikers meer verkocht dan het jaar voordien. In totaal 851 stuks verkocht. Qua uitvoering wordt er duidelijk meer naar de grotere modellen gegaan.

De verkoop van de zelfrijdende veldhakselaars blijft op niveau de laatste jaren. De markt zit bovenaan de 30 stuks, onderaan de 40 stuks. Opvallender is dat de verkoop van maaidorsers op 5 jaar tijd steviger is afgenomen; van 73 stuks in 2015 naar 42 stuks in 2019. De grasopraapwagen of dubbeldoelwagen was de laatste 9 jaar aan een comeback bezig. Het gemak van werken voor grote melkveehouderijbedrijven speelt hier mee en het dubbeldoelprincipe waarbij deze wagen ook geschikt is voor maïstransport. Deze opmars is gedaan en de verkoop zit terug op een stabiel niveau van ruim 30 stuks jaarlijks. De voorbije 2 jaar is er minder geïnvesteerd in ‘mestmateriaal’. De verklaring zou zijn dat er weinig vervanging in de markt is doordat er weinig slijtage is en men lang met machines blijft werken.

Sinds 2018 heeft Fedagrim voor zijn cijfermateriaal ook de categorie ‘accu aangedreven tuinbouwmateriaal’ opgenomen. Deze markt vergroot jaar na jaar, vooral gestimuleerd door het gemak van werken. Nog een vaststelling voor de tuin- en parksector is dat het aantal verkochte zitmaaiers dalend is ten gevolge van het succes van de robotmaaier. Ook hier kiezen de mensen duidelijk voor gemak. Batterij-aangedreven grasmaaiers kennen tevens een toenemende verkoop.

Melkveehouderij schaalt verder op

Gekeken naar de verkoop van melkstallen zien we dat de melkveehouders verder opschalen en professionaliseren. Opmerkelijk is de toename van het aantal bedrijven waar met een robot gemolken wordt én van het aantal robots op één bedrijf. Parallel hiermee gaat de verkoop van melkkoeltanks, ook deze worden steeds groter in volume.

Volgens Van Thillo werkt de helft van de Nederlandse melkveehouders met een robot. België loopt hier op achter lopen. Bij ons zou nog 1/4de werken met een bindmelkstal. Deze worden niet meer nieuw verkocht, maar zijn nog duidelijk aanwezig, vooral dan bij de kleinere gemengde bedrijven.

Impact coronacrisis

Uiteraard stond Gert Van Thillo stil bij de impact die de Coronacrisis heeft op de land- en tuinbouw. Als positief punt ziet hij dat het GLB onder druk stond en dat nu misschien het belang van een eigen goed werkende voedselproductie naar boven komt.

Bij land- en tuinbouwmechanisatiebedrijven zorgde het los barsten van de Coronacrisis voor een ‘logistieke schok’. Uitlevering van machines kwam in het gedrang, personeel zit thuis wegens ziekte of kinderopvang en er is het hamstergedrag. Gemerkt werd dat via dealers en invoerders meer wisselstukken en verbruiksgoederen op stock werden genomen. In de veehouderij waren ontsmettingsmiddelen en handschoenen heel populaire artikels om te verhandelen in de maand maart.

Bemerkt werd dat het verkoopmoment voor verschillende productgroepen doorheen het jaar anders ligt. De verkoop en de uitlevering van een groot deel van het hooibouwmateriaal was zo gebeurd voor het losbreken van de Coronacrisis. Hier zal er dus weinig invloed zijn op het financieel saldo. Anders zal het zijn voor typische najaarsproducten zoals houthakselaars. In welke mate gaan deze geproduceerd, getransporteerd en verkocht geraken? Van sommige machines heeft een invoerder dan wel stock staan, maar gaat hij dit nog vlot kwijt geraken.

Klanten, en dan vooral particulieren, ontdekken door het verplicht sluiten van winkels andere verkoopkanalen, hoofdzakelijk dan webshops. Dit is een goed gegeven voor de grote spelers die hier al mee klaar waren, maar meestal verliest de lokale land- en tuinbouwdealer. Ongetwijfeld zullen zij in de toekomst meer aandacht hebben voor de e-commerce.

De Coronacrisis heeft soms een verassende impact. Zo blijkt er een tekort aan koelcontainers te zijn om bv. vlees van Europa naar Azië te sturen. Dit gegeven maakt dat varkensvlees veel minder vlot geëxporteerd raakt en de prijs daalt.

Wat zonder Covid-19?

Gert Van Thillo stelde zich ook eens de vraag: “Over wat zou er gesproken worden als er geen Corona, Covid-19crisis was?”. Volgens hem zou dan ongetwijfeld de aandacht liggen bij de toenemende maatschappelijke vraag naar meer dierenwelzijn en het klimaat. We hebben twee droge zomers achter de rug en afgelopen maand Maart is het terug droog beginnen worden.

“De Brexit, die is door de Coronacrisis ondergesneeuwd”, bemerkt Van Thillo. “Nochtans heeft dit ongetwijfeld voor de Belgen een impact daar wij veel in- en uitvoer hebben met het Verenigd Koninkrijk.”

Input van leden

Aan de online-persconferentie namen ook enkele leden van Fedagrim deel om vanuit hun sector ervaringen te delen.

Fedagrim voorzitter, Johan Colpaert, zelf aan het hoofd van een bouwbedrijf geeft ons te kennen dat zij gedurende de eerste 2 weken van de Coronacrisis de productie en werven hebben stil gelegd. Ondertussen zijn ze terug aan het opstarten, maar hebben ze een probleem met de beschikbaarheid van hun buitenlandse werknemers. Colpaert haalt ook nog andere gewaarwordingen aan. Hij vreest dat er vele (bouw)projecten worden uitgesteld of afgezegd. Vast gesteld wordt al dat de overheid meer tijd krijgt om plannen goed te keuren en dat de banken minder vlot met financieringen om gaan.

Michael Carlier (Etesia) bevestigt het stijgend belang van accu aangedreven tuinmachines en de populariteit van robotmaaiers. Hij geeft aan dat de Coronacrisis druk zet op de tuindealers. “Wat mogen ze doen voor wie en op welke manier.” Het blijkt niet altijd duidelijk te zijn. Het feit dat vele mensen thuis zijn en in hun tuin werken, geeft een verhoogde interesse in tuingereedschap. Maar ze kunnen niet altijd terecht bij de lokale vakhandel. Voedingsbedrijven waar ook wat tuingereedschap verkocht wordt, zoals bv. Makro, zijn wel open. Dit wordt als oneerlijke concurrentie aanschouwd net in de topperiode waar de tuindealer zijn jaar moet maken.

Tweedehandsverkoop ligt stil

Tim Aerts (Aerts) geeft aan dat voor hen als producent van landbouwmachines het voorjaar van 2020 reeds afgelopen winter gemaakt is. De bestellingen waren er, en de uitleveringen zijn kunnen doorgaan. Demonstraties zijn dan weer geschrapt. “Maar wat gaat de rest van 2020 geven nu de prijs van vele landbouwproducten is gekelderd?” Elie Verhaeghe (Grimme) treedt hem volledig bij. “De productie van voorjaarsmachines is niet in het gedrang gekomen. Maar wat met de tweedehands machines die voorlopig weinig interesse hebben.”

Frederick Audenaert (Fullwood Packo) gaf te kennen dat er een heel positieve sfeer was in de melkveehouderij, tot Corona toesloeg. De toename van het aantal robotbedrijven en de groter wordende melkkoeltanks is niet te ontkennen. Ook ziet hij veel interesse in draaimelkstallen. Door de Coronacrisis zag hij nog een stockverhoging op veebedrijven van desinfecterende middelen en andere hygiëne producten.

Andere attitude

Joost Merckx (Merckx machines) sprak namens de dealers en geeft aan dat de ‘Agribex verkopen’ dit voorjaar in het veld in het werk zijn gezet. Slechts met een uitzondering is een machine niet geleverd. Wel zien de dealers dat openbare besturen vaak niet thuis geven als een machine geleverd moet worden. “Dit zijn dan ook orders die niet afgewerkt en gefactureerd kunnen worden en bij de dealers blijven staan”.

Door de ‘social distancing maatregelen’ merkt Joost Merckx dat het contact met de klant verandert. “Dit vraagt ook van de klant een andere attitude.” Ook Joost ziet dat er geen interesse is in tweedehands materiaal, de verkoop ligt stil door de niet essentiële verplaatsingen”.

Voorzichtigheid

Afsluitend stelde Gert Van Thillo dat hij momenteel heel wat ‘voorzichtigheid’ ziet. “Aankopen worden hierdoor vaak uitgesteld tot betere tijden, maar slijtage is ook een gegeven.”

Wat de nabije toekomst zal brengen zal voor iedere deelsector (landbouw, tuinsector, industrie) anders zijn daar de klantenmix anders is. Ook de prijsimpact, noodzakelijkheid tot investering en verkoopseizoen is anders. Er worden zelfs verschillen in de situatie voor dealer en importeur vast gesteld.

Als positieve noot haalde Van Thillo aan dat de landbouwsector in crisissituaties doorgaans stabieler is dan andere sectoren én dat we ondernemers zijn die oplossingen zoeken zodat we ook deze crisis te boven komen. Bovenal ziet hij dat er goed voor elkaar wordt gezorgd.

Tim Decoster