Startpagina Melkvee

Meer ruimte voor klimaat en koe in melkveestal

Toekomstige stallen zullen naar verwachting beter aansluiten bij het natuurlijk gedrag van koeien, klimaatbeheersing, beperken van emissies, hergebruik van afval, kwaliteit van mest en kapitaalefficiëntie. Het Nederlandse Wageningen Livestock Research bracht samen met de internationale partners van het project Freewalk de situatie in kaart.

Leestijd : 2 min

De bovengenoemde factoren waaronder klimaatbeheersing, het gedrag van koeien en hergebruik van afval beïnvloeden elkaar onderling. Daarom is het volgens het team van internationale onderzoekers belangrijk een bewuste afweging te maken.

Een grotere stal leidt tot hogere bouwkosten, een aangepast landschap en mogelijk hogere emissies. Bijvoorbeeld vrijloopstallen lijken anderzijds goed voor het dierwelzijn door veel ruimte, minder ammoniakemissie en langere levensduur van de koe.

Welke opties heeft een boer?

Een eerste belangrijke afweging voor de bouw van een melkveestal is: hoeveel ruimte wil ik mijn koeien geven (zie figuur)?

Afwegingen voor de bouw van een melkveestal.
Afwegingen voor de bouw van een melkveestal. - Bron: Project FreeWalk

In een vrijloopstal is de ruimte om te liggen ca. 4 maal zoveel als in een ligboxenstal. Als de koeien hele dagen zouden weiden, zou je deze ruimte zelfs kunnen benutten voor tuinbouw, varkens of kippen.

Een andere afweging is welke mestproducten passen op mijn bedrijf. Vloeren die mest scheiden in feces en gier en een koetoilet bieden kansen de emissies te beperken en preciezer te bemesten op grasland en bouwland. Vrijloopstallen met houtsnippers, zaagsel, olifantsgras of zeegras als bodemmateriaal bieden mogelijkheden mest met veel organische stof te produceren.

Hoe nu verder?

De belangrijkste uitdaging is de stal meer te gaan zien als onderdeel van een bedrijfssysteem, omdat het impact heeft op de hele bedrijfsvoering en mestketen van stal, opslag en aanwending. Het moet passen in de visie van natuurbeheer, sluiten van kringlopen, precieze landbouw en waardering door de maatschappij.

Er zijn echter nog veel technische uitdagingen. Denk aan: emissiearme en goed beloopbare vloeren, technieken van mestverwijdering en opslag, alternatieve vrijloopbodems, duurzaam bouwmateriaal, affakkelen van methaan of drijvende stallen met maximaal gebruik van reststromen uit nabij gelegen steden.

Het Multi climate gebouw is een schets van architect Sprecher die verder uitgedacht moet worden. Het idee is de stallucht in ligbox- of vrijloopstal of de lucht uit mestkelders af te vangen en deze door het bodemmateriaal in het vrijloopgedeelte te blazen. Het vrije lig- en loopgedeelte voor de koeien benut je dan nog meer als biofilter.

De onderzoekers geloven hoe dan ook dat het combineren van stalsystemen en innovaties de toekomst heeft. “Er zijn al veel technieken beschikbaar om in bestaande stallen emissies te reduceren.” zegt WUR-onderzoeker Galama, “Meer fysieke ruimte voor natuurlijk gedrag van het dier is win-win voor boer en dier, verwachten wij.”

In hun artikel gaan de onderzoekers uitgebreid in op de verschillen, voor- en nadelen van diverse stalontwerpen. Het onderzoek is gefinancierd door het Horizon 2020 programma van de Europese Unie en uitgevoerd vanuit het ERA-NET SusAn project www.freewalk.eu

Lees ook in Melkvee

Meer artikelen bekijken