Edito: digitalisering is goed, maar boer moet centraal staan
De digitalisering en robotisering van de landbouw zet in rap tempo door. Het is belangrijk dat het landbouwonderwijs deze technologie voldoende aan bod laat komen. Tegelijk moeten techbedrijven de boer niet reduceren tot een passieve gebruiker, maar centraal stellen als ze oplossingen bedenken.
Robots die het veldwerk doen of koeien melken en drones die de toestand van het gewas automatisch in kaart brengen. Het zijn geen vergezichten uit een science fiction film maar toenemend de realiteit of tenminste de nabije toekomst. De vraag is of de landbouw klaar is voor de technologie, en andersom.
De digitalisering en robotisering zet volgens een omvangrijk en doorwrocht rapport van ABN Amro snel door. De digitalisering en robotisering lijkt de volgende landbouwrevolutie, na de mechanisatie en de toepassing van betere zaden, gewasbeschermingsmiddelen en kunstmest die de opbrengsten verhogen. In theorie kan een goed werkend systeem de landbouw productiever en duurzamer maken.
Is de boer straks een manager die als een effectenmakelaar de hele dag naar meerdere schermen met verspringende data kijkt?
De agribusiness investeert alvast in volle breedte in wat ze zien als een technologische revolutie: van de traditionele mechanisatiebedrijven tot leveranciers van zaden, gewasbeschermingsmiddelen of kunstmest en van Silicon Valley tot lokale startups. Het gaat soms om groot geld. Monsanto, nu Bayer, betaalde in 2013 bijna 1 miljard dollar voor Climate Corp., dat percelen in kaart brengt en monitort.
De revolutie kan maar lukken als de boeren worden meegenomen in het proces, wat nu niet altijd gebeurt. Een top-down benadering waarbij digitale oplossingen door whizzkids worden bedacht en eenvoudigweg worden uitgestort op de landbouwers zal weinig succes hebben. De landbouwpraktijk is moeilijk te vatten in aannames en standaardwaarden zoals die soms worden geprogrammeerd. De IT-wereld doet er dan ook goed aan in voortdurende dialoog te gaan met landbouwers over hun noden.
Naast meer betrokkenheid van boeren bij de ontwikkeling van nieuwe technologie, is het belangrijk dat het onderwijs de landbouwers leert deze te doorgronden en ermee om te gaan. Een kritische houding tegenover de nieuwe technologie is immers noodzakelijk. Want hoe mooi de producten ook lijken, uiteindelijk is het voor bedrijven ook een nieuw verdienmodel, waar nog een discussie aan gekoppeld kan worden over rechten over de data. Op zichzelf is dat prima, maar ook de landbouwer moet er beter van worden.
