Edito: bieten op drijfzand
De bietenvlieg en groene bladluizen zetten druk op de bietenteelt. Ondertussen dienen ook de eerste symptomen van vergelingsziekte zich aan. Veredeling op virusresistentie kan ons op korte termijn nog niet helpen, maar een noodtoelating voor neonicotinoïden en versoepeling van de regels rond het gebruik wel.
Aan het begin van de bietencampagne 2019/2020 overheerste optimisme. Het eerste jaar zonder neonicotinoïden was ronduit meegevallen. Belgische boeren maakten zelfs relatief weinig gebruik van de noodtoelating om de zaadcoatings te gebruiken. De confederatie van Belgische bietentelers, de CBB, waarschuwde toen al dat de suggestie dat het product toch niet zo belangrijk is voor de bietenteelt, voorbarig mag heten.
Inmiddels is het debat over het belang van neonicotinoïden weer opgelaaid. De discussie kwam pas goed op gang toen Frankrijk aankondigde een ontheffing te verlenen voor bepaalde neonicotinoïden, tot 2023. De aanleiding: een ware invasie van groene bladluizen in de Franse regio’s Elzas, Hauts de France, Île-de-France en Normandië. In de Elzas is ruim 6.000 hectare suikerbieten aangetast door de vergelingsziekte. Frankrijk is niet alleen want ook bij ons, in Duitsland en in Oostenrijk is de situatie problematisch.
Intensieve monitoring en luizenbestrijding helpen. Uiteindelijk zullen boeren toch vaker het veld in moeten om te spuiten. Het kost hen tijd en geld. Het milieu schiet er door een hoger gebruik aan diesel en chemie ten opzichte van de oude situatie met neonicotinoïden eerder niets mee op, integendeel. De politiek gooide de oude schoenen weg voordat het nieuwe had. Van de veredeling als oplossing voor virusdruk mag veel verwacht worden, maar niet op korte termijn. Het helpt niet dat de EU nieuwe veredelingstechnieken als genetische modificatie classificeert, wat toelatingen enorm vertraagt.
Duitsland denkt nu, na druk van de boerenorganisaties, na over een ontheffing. België kreeg een dergelijke ontheffing al in de afgelopen paar jaar, terwijl een nieuw dossier eind 2020 zal moeten worden beoordeeld. Het valt te hopen dat de beleidsmakers zich realiseren dat niet alleen het verbod op drijfzand lijkt te zijn gebouwd, maar Belgische boeren ook werken in een Europese concurrentiële context. Als Franse boeren met ‘neonics’ aan de slag mogen en Belgische boeren niet, weet je waar de bietenteelt naartoe op schuift.
En dat men zich realiseert dat de belangrijkste reden dat Belgische landbouwers vandaag weinig gebruik maken van de zaadcoatings, ligt in de regel dat men in de eerste 5 jaar na het gebruikt te hebben geen bloeiende gewassen op deze percelen mag telen. Verleen dus ontheffing en versoepel deze eis!
