Onderzoek naar teelttechniek en rassenkeuze

Meestal gaan de proefveldbezoeken in Bottelare onder een stralende zon door, maar deze was helaas dit jaar niet van de partij. Gezien de Covid-19 pandemie deden de organisatoren diverse inspanningen om toch een bezoek te laten doorgaan.

Vezelhennep

Veronique Troch en Hanne Aerts gaven toelichting bij de proeven die aanlagen in vezelhennep. Mogelijk is dit een gewas dat wat kan betekenen voor de Belgische landbouwer.

Daarom ligt er een opschalingsproef aan waarbij een nieuw type van oogstmachine zal ingezet worden om de stengels op 1m lengte te snijden en parallel aan elkaar op het perceel af te leggen. Zo kan de klassieke mechanisatie uit de vlassector veel makkelijker volgen.

Hiernaast ligt nog een multifactoriele proef aan waarbij onderzoek wordt gedaan naar de stikstofbemesting en zaaidichtheid. Deze parameters hebben een invloed op de vezelopbrengst en –kwaliteit. Een derde proef is een rassenproef. Omwille van het natte voorjaar werd er dit jaar later gezaaid. Het is heel belangrijk om het bloeitijdstip op te volgen, want je kan het best oogsten als het gewas bloeit. Dit moment zorgt voor de meest kwaliteitsvolle vezel.

Vruchtwisseling

Elias Van de Vijver gaf toelichting bij een vruchtwisselingsproef die sinds 2006 aanligt en nog tot 2027 loopt. Nieuw is dat nu ook de inbreng van compost wordt geëvalueerd. Nog nieuw is de opname van snijrogge in plaats van Italiaans raaigras.

Niet alleen de gewasopbrengst, maar ook de impact op het bodemleven wordt opgevolgd. Een eerste duidelijk feit dat kan worden aangetoond is dat grasklaver in de teeltrotatie minder stikstof vraagt en toch organische stof opbouwt, zelfs bij een lager bemestingsregime. Deze vaststelling kan heel relevant zijn voor de toekomst.

Wintergerst

In de wintergerst lichtte Renik Van de Eynde proefveldwerking toe inzake de invloed van de zaaidatum én het tijdstip van de insecticidenbehandeling op de bladluispopulatie en de infectie met het gerstvergelingsvirus.

Inzaaien van tolerante of resistente rassen helpt al. In wintertarwe zouden deze eigenschappen veel moeilijker in te kruisen zijn dan in wintergerst. De zaadhuizen zijn hiermee bezig.

Later uw wintergerst zaaien kan het probleem van de virusoverdragende luizen opvangen. Ook het tijdstip van de insecticideninzet is belangrijk. Renik Van de Eynde gaf alvast een duidelijk advies mee om een tolerant ras toch niet vroeger te gaan zaaien. “Dan kan de tolerantie wel eens gebroken worden door een te zware bladluisdruk.”

Triticale

Voor triticale gaf Veerle Derycke toelichting bij de rassenproef. Afgelopen najaar is deze in goede omstandigheden ingezaaid. De voorbije winter noemt Derycke ‘afwisselend’ met natte en droge periodes die elkaar afwisselen, net als warme en koude temperaturen. In de rassenproef trad er geen vorstschade op. Hierna volgde er een relatief koud en nat voorjaar en werd er even een groeiachterstand gezien.

Wat de ziektedruk betreft, erkent Veerle Derycke dat het op deze proeflocatie enorm meeviel. Er is wat druk van witziekte, gele roest werd pas laat op het seizoen gezien en slechts bij één ras werd al bruine roest waargenomen. Het wordt nog afwachten wat de rassen op de weegbrug bij de oogst gaan geven. Momenteel worden de rassen Lumaco, Ramdam, Rivolt en RGT Rutenac als zeer gezond aanschouwd in de onbehandelde proefobjecten.

In triticale ligt niet enkel een rassenproef aan, er wordt ook veredeling naar dit gewas gevoerd. In tegenstelling tot vroeger wordt triticale vatbaarder voor ziekten en begint een fungicidenbehandeling vaak nodig te zijn. De focus bij de selectie ligt dan ook op ziektegevoeligheid en opbrengst. Tevens wordt met legergevoeligheid rekening gehouden.

Wintertarwe

Ook in wintertarwe lag er een rassenproef aan met tevens hier een lage ziektedruk: weinig witziekte, vooral septoria en laat gekomen gele roest. Op het proefplatform is ook geïnfecteerd met een fusariumoplossing. Dat lukt niet ieder jaar door droge, warme lentes, maar nu waren er toch al rasverschillen te zien. Veel symptomen van fusarium waren reeds merkbaar bij Chevignon, KWS Dag, KWS Extase en SU Hyking.

LG Spotlight, LG Skyscraper, LG Cambria en KWS Sverre vertoonden dan weer weinig tot geen symptomen. “Nu zien we geen symptomen, maar dat wil niet zeggen dat er geen fusarium ontwikkeld wordt”, bemerkte De Rycke nog.

Wat bladziekten betreft, quoteert ze volgende gewassen als zeer gezond in het onbehandelde proefvlak: KWS Keitum, KWS Smart, WPB Monfort. Deze worden gevolgd door een gezonde groep met SY Insinitor, Gedser, Johnson en KWS Sverre.

In de wintertarwe lag ook een rassenproef aan om rassen te zoeken die geschikt zijn om lokaal brood te maken. Frank Van Boxstael legt uit dat hier niet alleen geselecteerd wordt op ziekteweerstand, maar dat er vooral gekeken wordt naar het eiwit- en zelenygehalte én de verhouding tussen deze 2. Dit zijn de eerste parameters waar de molenaar naar kijkt.

Mengteelten

Sofie Landschoot nam ons mee naar het proefveld waar mengteelten van wintererwt en wintergerst aanlagen of de combinatie wintererwt/wintertriticale, winterveldboon/wintertarwe of winterveldboon/wintertriticale. De achtergrond hier is om te zoeken naar teeltmogelijkheden voor eiwitrijke gewassen op Belgische bodem om onze afhankelijkheid van eiwitimport terug te dringen.

“Het voordeel van een mengteelt is dat je altijd een opbrengst hebt. Je hebt de combinatie van 2 eiwitten door een vlinderbloemige met een graangewas te combineren. Een nadeel is dan weer dat je vooraf niet exact weet welk gewas wat opbrengt”, aldus Sofie Landschoot.

In het proefopzet worden rassen gescreend, maar ook verschillende zaaidichtheden en combinatie van teelten. Wintererwten en wintergerst of wintertriticale kunnen wel in één werkgang gezaaid worden, omdat de zaaidiepte gelijk loopt. Veldbonen en triticale of tarwe moeten dan weer in 2 werkgangen gezaaid worden. Tijdens het proefveldbezoek kwam alvast tot uiting welke objecten legergevoelig waren.

Tim Decoster