Essentiële sector
Gelukkig kon Lode Ceyssens, voorzitter van Boerenbond en Landelijke Gilden, dit jaar zijn speech starten met wat goed nieuws over het boerenjaar 2023. “Het was een zeer welkom jaar van zuurstof voor de sector, na jaren waarin prijzen onder druk stonden, waarin de opbrengsten te lijden hadden onder extreme weersomstandigheden en waarin de kosten exponentieel stegen.”
Maar – hoe kon het ook anders – de voorzitter kwam al snel tot de huidige realiteit: “Op syndicaal vlak was het al een broeierig warme nazomer. De land- en tuinbouwsector staat meer dan ooit in de aandacht, vooral door de almaar groeiende rechtsonzekerheid omwille van het stikstofdossier. Nochtans zijn land- en tuinbouw de meest essentiële sectoren van Vlaanderen.” Hij wees hierbij, zoals hij eerder ook al deed, op de cijfers waarvoor de sector staat: een omzet van 7,7 miljard euro en 120 000 jobs binnen de agrovoedingsindustrie. Ceyssens wees ook trots op de duurzame en klimaatvriendelijke manier waarop onze Vlaamse land- en tuinbouwers hier voedsel produceren.
Wat we zelf doen, doen we beter
“Wat we zelf doen, doen we beter! Maar dat wil niet zeggen dat het niet nóg beter kan”, ging voorzitter Ceyssens verder. “Ook als Boerenbond nemen we daarin, als grootste belangenorganisatie, onze verantwoordelijkheid!” De sector boert immers niet op een eiland en moet dus rekening houden met zijn omgeving.
De organisatie bevroeg daarom dit voorjaar zo’n 275 stakeholders. Bovendien gaven ook meer dan 1.000 boeren en burgers hun mening over de thema’s die de komende 20 jaar relevant zullen zijn of worden voor de Vlaamse land- en tuinbouw en waar men de inzet van Boerenbond rond verwacht.
Ceyssens lichtte een tipje van de sluier op over de resultaten. “Er kwam geen één zaligmakend landbouwmodel voor de toekomst naar boven. De weg vooruit ligt duidelijk in een veelheid aan oplossingsrichtingen die mee antwoord kunnen bieden op de uitdagingen. Kwaliteit en beschikbaarheid van water is, terecht, een thema dat er met kop en schouders bovenuit steekt. Maar ook dat boeren mee de strijd moeten aangaan tegen klimaatverandering, dat we onze emissies verder moeten terugdringen en bijdragen aan een verbetering van bodem en lucht, komt naar voor als prioritair. De respondenten horen gelukkig ook de roep van onze leden naar meer rechtszekerheid en inkomenszekerheid en naar eerlijke prijzen. De samenleving ziet ook dat dit weegt op het gemoed en het welzijn van onze leden. Er is dus wel degelijk ruimte om elkaar te vinden en om elkaar de hand te reiken.”
De organisatie gaat nu volop aan de slag met deze informatie. “We willen hierop een sterk, toekomstgericht en gedragen engagement formuleren en er concrete acties aan koppelen.”
Nood aan rechtszekerheid
Lode Ceyssens vroeg daarbij ook de steun van de maatschappij en van de beleidsmakers. “Om te kunnen boeren zijn er 2 zaken onmisbaar: rechtszekerheid en een eerlijke prijs voor een eerlijk product. Die rechtszekerheid is vandaag simpelweg onbestaande. Het recente advies van de Raad van State drukt ons allemaal nog eens met de neus op de feiten. Als je in de afgrond kijkt, moet je geen millimeter meer naar voren bewegen, maar een ferme stap achteruit doen, en een nieuwe richting kiezen, weg van de afgrond! Een richting die uitkomt bij échte langetermijnzekerheid voor onze boeren en alle ondernemers in Vlaanderen.”
Hij riep ook op tot dialoog: “Als Boerenbond blijven we de hand reiken om in dialoog te gaan. Er zijn wel degelijk oplossingen mogelijk die een economisch en sociaal bloedbad kunnen vermijden.” Daarbij wees de voorzitter ook op snel handelen. Er is namelijk een decretale verlenging nodig van de vergunningen die aflopen en die bedrijven volledig dreigen stil te leggen.
De sector is er zich terdege van bewust dat extra inspanningen moeten geleverd worden en is ook bereid om dit te doen. “Maar we zullen nooit aanvaarden dat onze sector snel moet leegbloeden om een plasticfabriek hier een plaats te kunnen geven!”, benadrukte Ceyssens fel.
Platteland met een stem
Het was de laatste Nazomerontmoeting voor de verkiezingen van 2024. Het was dus logisch dat dit thema ook werd aangeraakt. Volgens Lode Ceyssens is 9 juni 2024 al erg dichtbij in de hoofden van velen. Boerenbond en Landelijke Gilden zijn daarbij vooral bezorgd over de toekomst van het platteland. “Samen met Ferm, Groene Kring, KLJ en de Landelijke Rijverenigingen zullen we onder de naam ‘Platteland met een stem’ onze bezorgdheden voor de toekomst overmaken aan de beleidsmakers van morgen. We zijn klaar om samen met hen te blijven werken aan een solide toekomst voor onze land- en tuinbouw, en aan een warm en zorgzaam platteland. Want wat we zelf doen, doen we beter!”, besloot Ceyssens.
Toekomstperspectief bieden
Net als vorig jaar nam minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) ook het woord tijdens deze nazomerontmoeting, die bijgewoond werd door tal van partijgenoten. Sinds zijn aantreden – in mei 2022 – bezocht de minister al een breed scala aan land- en tuinbouwbedrijven. Brouns is er dus helemaal van overtuigd dat de sector zowel duurzaam als innovatief is. Hij ervaarde echter ook heel wat zorgen. “De stortvloed aan regels is daar niet vreemd aan”, stelde de minister. “Ook de manier waarop over de sector gesproken wordt, komt bij velen hard binnen. Weliswaar baart de reeds aangehaalde rechtszekerheid voor de toekomst grote zorgen.” Brouns benadrukte daarbij dat hij geen enkele boer heeft ontmoet die geen extra inspanningen wil leveren om tegemoet te komen aan de vereisten die men van de sector verlangt. “De jonge boeren kwamen recent nog aan de Vlaamse regering uitleggen dat ze die stikstof omlaag
