Tot 40.000 euro voor wie activiteiten verbreedt

Vlaams minister van Landbouw Jo Brouns (cd&v) verduidelijkte de maatregel op 25 oktober in de commissie Landbouw, op vraag van parlementslid Ludwig Vandenhove (Vooruit).

De Vlaamse regering heeft op 6 oktober 2023 haar definitieve goedkeuring gegeven aan het besluit over de steun tot de start van of omschakeling naar een toekomstgerichte duurzame ondernemingsstrategie op een landbouwbedrijf of kortweg de verdienmodelmaatregel van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF).

Eerste call

“Begin november wordt de eerste aanvraagperiode aangekondigd. Die zal lopen van 1 november 2023 tot 31 januari 2024. Er zullen de komende jaren telkens nieuwe aanvraagperiodes worden opengesteld. Het is nog te vroeg om aan te geven hoe succesvol de oproep effectief zal zijn”, stelt minister Brouns.

“Ik besef goed dat het heel wat ondernemerschap en durf vraagt om te veranderen van verdienmodel en het is zeker ook niet weggelegd voor elke landbouwer of elk bedrijf. We willen de landbouwers die dit echter wel zien zitten, een extra duw in de rug geven.”

Voorwaarden

Met deze maatregel wordt volgens de minister geen steun gegeven voor de opmaak van een bedrijfsplan zelf, maar voor de uitvoering ervan, op voorwaarde dat het bedrijfsplan leidt tot de start van of de omschakeling naar een duurzame bedrijfsactiviteit.

“Binnen de steun voor advisering via de kennisportefeuille, die ook een onderdeel is van het gemeenschappelijke landbouwbeleid voor de periode 2023-2027 en die vanaf begin volgend jaar zal worden uitgerold, is er ook steun mogelijk voor het ontwikkelen van een langetermijnvisie voor het landbouwbedrijf. Eenmaal die visie bepaald is, kan ook steun worden aangevraagd voor het maken van een bedrijfsplan om deze visie te realiseren.”

Deze verschillende steunvormen kunnen worden gecombineerd met de VLIF-investeringssteun voor bijvoorbeeld investeringen in verbreding, waarvoor de steun in het nieuwe GLB opgetrokken werd van 30 naar 40%, met nog eens 10% extra voor jonge landbouwers onder 40 jaar.

“Niet voor alle verdienmodellen zullen even zware investeringen noodzakelijk zijn. Bepaalde verdienmodellen vragen misschien geen of nauwelijks investeringen. Wanneer investeringen geen of slechts een beperkte stikstofemissie met zich brengen, zou de vergunningverlening gemakkelijk moeten kunnen verlopen”, meent Jo Brouns.

Volledig bedrijfsplan indienen

Landbouwers moeten voor de nieuwe verdienmodelmaatregel een volledig bedrijfsplan indienen via het aanvraagformulier, waarbij ze op een hele reeks vragen moeten antwoorden. Het sjabloon zal samen met de lancering van de eerste aanvraagperiode beschikbaar worden gemaakt op de website. Aan de hand van de ingediende aanvraag zal een jury elk van de selectiecriteria een score geven.

De selectiecriteria zijn de mate waarin het bedrijfsmodel van de nieuwe activiteiten economisch, ecologisch en sociaal duurzaam is; de mate waarin het bedrijfsmodel van de nieuwe activiteiten vernieuwend is op Vlaams niveau; de mate waarin het bedrijfsmodel van de nieuwe activiteiten economisch haalbaar is en de inhoudelijke en economische kwaliteit van het omschakelings- of opstartplan.

Online handleiding

Vanaf het openstellen van de eerste aanvraagperiode zal deze informatie, samen met een aantal voorbeelden, ter beschikking worden gesteld van de subsidieaanvragers via een handleiding op de website van het departement Landbouw en Visserij.

Voor wat betreft de voorwaarden waaraan het bedrijf moet voldoen, is het zo dat na het uitvoeren van het bedrijfsplan, op het moment dat men de betalingsaanvraag indient, het bedrijf moet voldoen aan de criteria van een actieve landbouwer met een minimale verdiencapaciteit van 7.500 euro .

Om een forfaitair steunbedrag van 20.000 euro te kunnen ontvangen, moet worden aangetoond dat met de door de jury weerhouden activiteiten minstens een omzet van 20.000 euro behaald werd. De steun wordt verhoogd tot 40.000 euro als deze omzet meer dan 40.000 euro bedraagt.

Te gul?

Volgens Bart Van Hulle van Open Vld is deze maatregel wel heel gul. “Als ik net 20.000 euro omzet haal en als ik daarvoor 20.000 euro subsidie krijg, dan zou het wel eens kunnen dat ik daar gretig gebruik van maak. Misschien zijn we als overheid te gul in het geven van subsidies”, meent Van Hulle.

Filip Van der Linden