Wereldwijd kampt de varkenssector met verliezen door de verspreiding van de Afrikaanse varkenspest. België is vrij van deze ziekte sinds 2020. In Europa zijn er van oktober tot begin november geen nieuwe gevallen geregistreerd, behalve in Rusland. De ziekte is wel nog aanwezig in Polen, Italië, Kroatië, Hongarije, Letland, Roemenië en Oekraïne. In Europa wordt de AVP vaak gevonden bij wilde everzwijnen. Op andere continenten gebeurt dat vaak in varkenshouderijen.
Hoop door kandidaat-vaccins
De strijd tegen de Afrikaanse varkenspest is een hele uitdaging, omdat er voorlopig geen vaccin of andere efficiënte remedie bestaat. Er lopen wel onderzoeken en ontwikkelingen om een vaccin te creëren. De recente aankondigingen dat in sommige landen zogenaamde ‘levende, verzwakte vaccins’ goedgekeurd of getest werden, doet de hoop opleven dat er binnenkort een remedie beschikbaar zal zijn. Heel wat landen willen deze kandidaat-vaccins inzetten om de uitbraken van de Afrikaanse varkenspest in te dijken.
De World Organisation for Animal Health (WOAH) benadrukt het belang dat alleen hoogwaardige vaccins worden ingezet die getest en goedgekeurd zijn volgens de internationale normen van de WOAH.
Tegenovergestelde effect
Het gebruik van minderwaardige vaccins kan er in de eerste plaats voor zorgen dat de behandelde varkens niet resistent zijn tegen de Afrikaanse varkenspest, maar kan er ook toe leiden dat er onbedoeld andere virussen of ziektes worden verspreid. Als de minderwaardige vaccins niet doeltreffend zijn, kunnen ze ervoor zorgen dat het virus bijvoorbeeld muteert en net sterker wordt.
De WOAH raadt ook aan dat een vaccin tegen de Afrikaanse varkenspest nooit zonder bijkomende voorzorgsmaatregelen mag genomen worden, maar deel moet uitmaken van een strategie van preventie en controle (bioveiligheid, importmaatregelen en controles op transporten).
Als vaccinatie gebruikt wordt om de Afrikaanse varkenspest tegen te gaan, moet die deel uitmaken van een doordacht vaccinatieprogramma dat rekening houdt met de lokale omstandigheden en met de verwachte doelstellingen en mogelijkheden. Voor de WOAH moet er altijd een postvaccinatiecontrole uitgevoerd worden en moet er een uitdoofscenario voor het vaccin opgesteld worden.
Internationale normen moeten gevolgd worden
De WOAH volgt en beoordeelt momenteel verschillende kandidaat-vaccins waarvan wordt aangenomen dat ze kunnen helpen om de Afrikaanse varkenspest te bestrijden. Een aantal landen hebben al levende, verzwakte vaccins tegen genotype 2 van de AVP goedgekeurd of daarvoor veldtesten opgezet.
De WOAH vraagt nadrukkelijk dat vaccinproducenten de normen volgen van haar Biological Standards Commission, die in september werden opgesteld bij het ontwikkelen van vaccins tegen de AVP.
FVDL
