autoriteit grijpt in
Bezorgdheid
Het onderzoek kwam er volgens auditeur-generaal Damien Gerard op verzoek van ontslagnemend minister van Landbouw David Clarinval. “Er was bezorgdheid dat de leden van de prijzencommissie hun gedragingen op elkaar zouden kunnen afstemmen om de prijs zo laag mogelijk te houden, ten nadele van de telers”, aldus Gerard over dat onderzoek.
Volgens de BMA heeft Belgapom toezeggingen gedaan om de notering van de prijzen op een objectievere en anoniemere manier vast te leggen. Dat volstaat voor de concurrentiewaakhond.
Met hun beslissing onderkent de BMA dat prijsnoteringen zoals de Belgapom-notering een deel van de onzekerheden als gevolg van de prijsvolatiliteit van aardappelen kan wegnemen, en dit zowel voor de telers als voor de aardappelverwerkers. Daarnaast kunnen dergelijke prijsnoteringen in belangrijke mate situaties van ondoorzichtige en asymmetrische informatie over aankopen van aardappelen op de fysieke markt remediëren.
Aanpassing aan systeem
Christophe Vermeulen, CEO Belgapom, voorzag ons van meer duiding bij de gebeurtenissen. Vooreerst verduidelijkt hij dat Belgapom nooit een prijszetting deed over een uit te betalen prijs in de toekomst. Zij noteren wat aardappelhandelaars hebben betaald de vorige werkdag op de vrije markt. Aardappelen onder contract vallen hierbuiten.
De notering van een bestaande, uitbetaalde prijs is nooit een probleem geweest voor de BMA. Zij hadden wel een probleem met de manier waarop die tot stand kwam. Dat was via een digitale Teams-meeting. Dit systeem is in januari 2024 gewijzigd naar een methode waarbij op vrijdagochtend de verschillende uitbetaalde prijzen aan Vermeulen worden gerapporteerd via een geanonimiseerde werkwijze met digitale antwoordformulieren. Na ruim een jaar proefdraaien is dit systeem positief geëvalueerd en seponeerde de BMA zijn onderzoek.
Geen malversaties
Christophe Vermeulen wijst erop dat het onderzoek door de concurrentiewaakhond geen enkele malversatie heeft aangetoond. Tevens bemerkt hij dat het merendeel van de aardappelen onder contract wordt verkocht, naar schatting zo’n 70%. De Belgapom-notering slaat op de vrije markt.
De BMA is van oordeel dat de toezeggingen aangeboden door Belgapom, die zowel betrekking hebben op de manier van uitwisselen van informatie als op de aard van de uitgewisselde informatie binnen de Prijzencommissie, evenredig en toereikend zijn om aan haar bezorgdheden tegemoet te komen en heeft deze toezeggingen bindend verklaard.
