Suikermarkt in EU wordt verstoord door gekoppelde bietensteun
In lidstaten, zoals bij ons en in Nederland, die geen steun geven, is de gekoppelde bietensteun door andere EU-landen nadelig voor de suikersector. Dat is de voornaamste conclusie van een analyse van de suikermarkt, die The Journal of Agricultural Economics heeft gemaakt.
Eind september 2017 schafte de EU de suikermarktordening af, waardoor de suikerquotering en de minimumbietenprijs verdwenen. Om dat te compenseren, betalen veel EU-lidstaten gekoppelde steun voor de bietenteelt. Gemiddeld bedraagt de steun 30 euro per ton suiker die uit bieten wordt geproduceerd. Er zijn 11 lidstaten in de EU die deze steun geven aan de bietentelers, vorig jaar voor totaal 168 miljoen euro. De gemiddelde premie bedraagt 331 euro per hectare suikerbieten. Er zijn wel grote verschillen tussen de lidstaten.
Verhoging van de productie, daling van de marktprijs
Onderzoeker Marlen Hass concludeert dat de steun leidt tot een verhoging van de suikerproductie in de EU en een daling van de marktprijs. “De suikerproductie verschuift naar minder concurrerende landen waar de bietenteelt wordt gesubsidieerd met gekoppelde steun. De meeste EU-lidstaten met hoge betalingen per ha zijn echter kleine suikerproducerende landen. Daarom blijft het marktverstorende effect van de steun aan de bietenteelt beperkt. De daling van de suikerproductie in de lidstaten die geen steun geven, is gemiddeld niet meer dan 0,3%.”
De gekoppelde steun betekent ook dat telers eerder voor bieten kiezen dan voor een ander gewas. Ook de concurrentie met andere gewassen is beperkt, concludeert Hass. “Het effect op het areaal van concurrerende gewassen ligt tussen +0,3% en −0,1% ligt. Het effect is beperkt omdat suikerbieten in de lidstaten die steun geven een klein aandeel hebben in het totale areaal gewassen.”
In Roemenië wordt de meeste steun gegeven
Roemenië geeft de meeste steun, omgerekend 91 euro per ton suiker op een suikerverkoopprijs die vorig jaar in de EU gemiddeld uitkwam op 376 euro. Ook in Griekenland, Slowakije, Hongarije en Polen is de steun hoger dan het gemiddelde in de EU. In Litouwen is de hectaresteun het laagste, omgerekend 8 euro per ton suiker.
