Startpagina Actueel

Ventilus-project blijft vragen oproepen

Zuhal Demir, Vlaams minister bevoegd voor Omgeving (N-VA), heeft meer tijd nodig om concrete voorstellen uit te werken voor het Ventilus-project. Dat is de nieuwe hoogspanningslijn in West-Vlaanderen, die offshorewindenergie aan land moet krijgen, maar die ook heel wat zorgen baart. Intussen werd het het eindrapport van de Ventilus-intendant Guy Vloebergh integraal online geplaatst zodat het voor eenieder te beschikking is.

Leestijd : 3 min

Het Ventilus-project verloopt voor een stuk via bestaande hoogspanningslijnen. Het project voorziet ook veel kilometers nieuwe bovengrondse lijnen die parallel lopen met de E403. Landbouwers, buurtbewoners en actiecomités maken zich zorgen over de impact van de hoogspanning. Ze denken aan hun gezondheid en aan de visuele vervuiling, maar ze vrezen ook voor de mogelijke ontwaarding van het vastgoed in de streek. De landbouwers die met Ventilus geconfronteerd worden, opteren grotendeels voor een ondergrondse hoogspanningslijn.

Meer tijd nodig

Minister Demir wil het dossier binnen korte termijn binnen de Vlaamse Regering bespreken. Maar ze vraagt om meer tijd om de vele elementen die er aan verbonden zijn, samen te leggen. Voor haar is het echter duidelijk dat de energie van op zee naar het binnenland moet gehaald worden en dat er netversterking nodig is.

Volksvertegenwoordiger Carmen Ryheul (Vlaams Belang) zegt dat de landbouwsector in West-Vlaanderen zich grote zorgen maken over de komst van een mogelijke bovengrondse Ventilus 380kVA-hoogspanningslijn. Veel West-Vlaamse landbouwers gebruiken fijn afgestelde en gps-gestuurde landbouwmachines. Die machines worden vaak aangestuurd via sensoren in de landbouwgronden. De vrees bestaat dat de machines ernstig verstoord kunnen geraken door externe stralingseffecten van onder andere dergelijke bovengrondse hoogspanningslijnen. Ook de veeteelt stelt zich vragen over de effecten van dergelijke straling op de gezondheid van de veestapel die onder of in de buurt van dit type bovengrondse hoogspanningslijn permanent graast of in stallen verblijft.

Gestoorde sensoren

De minister bevestigt dat bij bepaalde sensoren die met magnetische velden werken – EMI-sensoren – in sommige situaties een verstoring kan optreden. Ze leest dat in de studie die op vraag van Elia werd uitgevoerd door het ILVO, naar aanleiding van inspraakreacties uit de participatieperiode voor het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) Ventilus. De studie zegt dat elektrische apparatuur die voldoet aan de EMC-richtlijnen geen invloed zou mogen ondervinden van elektromagnetische velden.

De fysieke aanwezigheid van hoogspanningslijnen kan echter soms een impact hebben op de precisie van de locatiebepaling in precisielandbouw door reflecties van de GNSS-signalen. Het gebruik van drones is ter hoogte van een hoogspanningslijn beperkt, wat afhankelijk van de toepassing hinder kan geven. Voor bepaalde types van precisielandbouw kan dat tot nadelen leiden. Elia kent het probleem en zoekt in voorkomend geval in overleg met de gebruiker een oplossing.

Wetenschappelijk onderzoek

Minister Demir geeft toe dat er op dit ogenblik geen eenduidige wetenschappelijke conclusies te trekken zijn wat betreft de mogelijk directe effecten van elektromagnetische velden van een bovengrondse 380 kVA- hoogspanningslijn op de gezondheid, het stressniveau, het dierenwelzijn of op de productie van dieren binnen of buiten gebouwen. Ze stelt dat er absoluut nood is aan het systematisch opvolgen van wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot de impact van magnetische velden op de landbouwbedrijfsvoering.

Intendant is duidelijk

Om informatie op een transparante heldere manier tot bij de stakeholders te brengen, werd in mei 2021 Guy Vloebergh als intendant aangesteld. Hij wordt hierbij ondersteund door experten technologie en gezondheid, gezondheidsexpert prof. dr. Dirk Adang (UHasselt) en energie-expert prof. dr. ir. Dirk Van Hertem (KU Leuven).

Guy Vloebergh verklaarde op 16 mei nog in De Ochtend op Radio 1 dat zijn eindrapport al van voor de paasvakantie afgeleverd is. “Alle vragen van de burgerplatformen zijn beantwoord.” Zijn dossier bevat heel wat pro's en contra's, maar het is voor hem duidelijk dat een bovengrondse leiding de enige oplossing is. Hij geeft de burgerplatformen wel een pluim, omdat ze de gezondheidsproblemen en de magnetische velden op de agenda hebben geplaatst. Daarom roept hij het Vlaamse niveau op normen te verankeren. En je zou bij nieuwe hoogspanningsleidingen een voorzichtigheidsprincipe aan de dag kunnen leggen. “Als je een robuust, toekomstgericht elektriciteitsnet wil bouwen in ons land, is een bovengrondse leiding op dit ogenblik technisch de enige mogelijke oplossing voor het Ventilusproject.” Hij roept de regering op nu snel een keuze te maken om de onzekerheid op het terrein weg te nemen.

Intussen plaatste Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir op 18 mei het betreffende eindrapport van de Ventilus-intendant Guy Vloebergh integraal online. Zijn eindrapport is nu dus voor iedereen beschikbaar via: https://omgeving.vlaanderen.be/eindrapport-intendant-ventilus

Fons Jacobs/Belga/AV

Lees ook in Actueel

Meer artikelen bekijken