Zuivel blijft belangrijkste product in Vlaamse agrohandel

Zuivelproducten waren in 2021 in Vlaanderen het belangrijkste handelsproduct in de totale agrohandel. Ze lieten de hoogste invoer- en uitvoerwaarde optekenen. Dat blijkt uit het agrohandelsrapport van het departement Landbouw en Visserij. In het artikel van vorige week gingen we in op alle niet-dierlijke producten. Deze week bespreken we de agrohandel in zuivel en vlees.

De Vlaamse uitvoer van dierlijke producten is in 2021 tegenover 2020 gestegen met 7% naar 7,8 miljard euro, maar de invoerwaarde is op jaarbasis nog sterker gegroeid: +18% naar 5,8 miljard euro. - Foto: FVDL

Door : Landbouwleven

Gepubliceerd op : 24/08/2022 16:00

Leestijd : 5 min

Vlaanderen voert nog steeds meer landbouwproducten uit dan het landbouwproducten invoert. De uitvoer groeide in 2021 tegenover 2020 wel, maar slechts met 10%, tegenover een groei van de invoer met 15%. Uit voorlopige cijfers voor het eerste kwartaal van dit jaar blijkt dat de agrohandel blijft groeien in waarde, maar niet in volume.

Na zuivel staan cacaoproducten en vers vlees op de tweede en derde plaats bij de exportproducten. Deze producten noteerden een handelsoverschot van meer dan 1 miljard euro.

Dierlijke producten

De dierlijke producten zijn als groep belangrijk voor de Vlaamse export, met een handelsoverschot van 2 miljard euro. De dierlijke producten omvatten slacht- en gebruiksdieren, fokdieren, alle onverwerkte en verwerkte vleesproducten, zuivelproducten, eieren, honing en dierlijke producten die niet voor menselijke consumptie zijn bestemd (bv. wol en pelzen).

De uitvoer van dierlijke producten is in 2021 tegenover 2020 gestegen met 7% naar 7,8 miljard euro, maar de invoerwaarde is op jaarbasis nog sterker gegroeid (+18%) en bedraagt nu 5,8 miljard euro.

De handel in vleesveeproducten leverde in 2021 een positief handelssaldo op van +307 miljoen euro (zie tabel 4). Dat is grotendeels te danken aan vers rund- en kalfsvlees, met voorsprong het belangrijkste exportproduct in deze categorie (521 miljoen euro).

Vlaanderen voerde ook vleesbereidingen (77 miljoen euro) en gedroogd en gerookt vlees (8 miljoen euro) uit. Bij de levende dieren was er een tekort van -20 miljoen euro, vooral door de invoer van kalveren (89 miljoen euro). 97% van het verse rund- en kalfsvlees dat we uitvoerden, bleef in de EU.

De belangrijkste bestemmingen waren Frankrijk (153 miljoen euro), Nederland (138 miljoen euro), Duitsland (68 miljoen euro) en Italië (65 miljoen euro). Van het ingevoerde verse rundvlees kwam 87% uit de EU, vooral uit Frankrijk (67 miljoen euro) en Nederland (59 miljoen euro). De Verenigde Staten (17 miljoen euro) en Japan (6 miljoen euro) waren de belangrijkste niet-Europese leveranciers.

Levende kalveren kwamen bijna uitsluitend uit Nederland. Zowel de invoer- als uitvoerwaarde van vers rundvlees is in 2021 duidelijk gestegen, met respectievelijk 23% en 14%. De uitvoer staat weliswaar nog niet op het hoge peil van 2017 (-16%). Het ging in hoeveelheid in 2021 om 107.000 ton, in 2017 was dat nog 135.000 ton.

Kaas en melk

Zowel de invoer als uitvoer van zuivelproducten zat rond de 3 miljard euro (zie tabel 5). Het handelsoverschot bedroeg in 2021 +182 miljoen euro. De balans helde positief over bij gecondenseerde melk, room, yoghurt, melkdranken, zuivelbereidingen, melkpoeder en consumptie-ijs. Een handelstekort was er daarentegen bij kaas, melk en boter. Kaas (1,1 miljoen euro) en melk (464 miljoen euro) zijn samen goed voor de helft van de invoerwaarde.

Twee derde van de uitvoer van zuivelproducten ging naar 5 landen: Nederland (700 miljoen euro), Frankrijk (425 miljoen euro), Duitsland (416 miljoen euro), het Verenigd Koninkrijk (328 miljoen euro) en Italië (168 miljoen euro). Buiten Europa was de interesse het grootst in Algerije en China, belangrijke afnemers van respectievelijk melkpoeder en room.

De geïmporteerde zuivel kwam voor 96% uit de EU. Nederland spande de kroon met 1,3 miljard euro en nam daarmee 44% van de totale invoer in. Daarna kwamen Frankrijk (575 miljoen euro), Duitsland (541 miljoen euro), Italië (159 miljoen euro) en het Verenigd Koninkrijk (115 miljoen euro). In vergelijking met 2020 is de uitvoerwaarde van zuivel met 7,5% en de invoerwaarde zelfs met 25% gestegen.

De uitvoer stijgt elk jaar en ligt nu 23% hoger dan in 2017. In 2021 bedroeg de invoer van zuivel 1,4 miljoen ton, de uitvoer 2,2 miljoen ton. De uitvoerhoeveelheid nam de voorbije jaren gestaag toe, de invoerhoeveelheid herstelde zich na 2 mindere jaren.

Varkens

De handel in varkens was goed voor een handelsoverschot van +1,0 miljard euro (zie tabel 6). Het meest verhandelde product was vers varkensvlees, dat met een uitvoerwaarde van ruim 1,1 miljard euro een zeer succesvol Vlaams exportproduct was. Het saldo was ook positief voor levende dieren (+55 miljoen euro) en vleesbereidingen (+18 miljoen euro). De enige uitzondering was gedroogd en gerookt vlees (-46 miljoen euro).

Het verse varkensvlees dat we uitvoerden, ging voor 90% naar andere EU-lidstaten. In 2020 was dat zelfs 97%, omdat het Verenigd Koninkrijk toen nog bij de EU was. Iets meer dan de helft was in 2021 bestemd voor 2 markten: Polen (296 miljoen euro) heeft Duitsland (287 miljoen euro) afgelost als nieuwe nummer 1. De top 10 bestond voorts uit Nederland, Tsjechië, Italië, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Roemenië, Bulgarije en Slowakije.

Bij de import liet Nederland (81 miljoen euro) de concurrentie uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje vlotjes achter zich. Levende dieren exporteerden we voornamelijk naar Duitsland, gevolgd door Spanje, Luxemburg en Nederland. Nederland was de grootste afnemer van vleesbereidingen. Italië en Duitsland waren de belangrijkste leveranciers van gedroogd en gerookt vlees.

De uitvoerwaarde van varkensproducten verloor in 2021 terrein. Tegenover 2020 bedroeg de daling 6%, tegenover 2017 7%. Ook de invoer zakte, maar die staat nog altijd hoger dan in 2017. Vers varkensvlees liet in 2021 een uitvoer van 706.000 ton optekenen, tegenover een invoer van 98.000 ton.

Pluimvee

Bij de pluimveeproducten noteerde Vlaanderen een handelsoverschot van +491 miljoen euro (zie tabel 7). Dat is vooral te danken aan vers vlees, dat hoge ogen gooide inzake uitvoer (659 miljoen euro) en saldo (+393 miljoen euro). Een overschot was er ook bij vleesbereidingen (+88 miljoen euro) en eieren (+42,5 miljoen euro). Het beeld zag er anders uit bij levende dieren (-32 miljoen euro).

De uitvoer van vers kippenvlees ging voor bijna 75% naar de buurlanden Frankrijk (286 miljoen euro), Nederland (129 miljoen euro) en Duitsland (66 miljoen euro). Buiten de EU leidde het Verenigd Koninkrijk de dans, maar dan volgden ‘exotische’ bestemmingen: Ghana, de Filipijnen en Congo zijn vooral tuk op vlees van legkippen en minder gegeerde onderdelen. Nederland was de belangrijkste leverancier (172 miljoen euro) naar Vlaanderen. Op ruime afstand volgden Polen (31 miljoen euro), Frankrijk (28 miljoen euro) en Duitsland (16 miljoen euro).

De handel in levende dieren gebeurde vooral met Nederland en Frankrijk. Bij vleesbereidingen waren Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk de belangrijkste klanten. Zowat 40% van de export van kippeneieren ging naar niet-EU-lidstaten. De grootste afzetmarkt wa Nederland (50 miljoen euro). In de top 5 stonden niet alleen de buurlanden Frankrijk (29 miljoen euro) en Duitsland (21 miljoen euro), maar ook Irak (34 miljoen euro) en Libië (19 miljoen euro).

De meeste ingevoerde eieren kwamen uit Nederland (109 miljoen euro). Frankrijk (24 miljoen euro) en Duitsland (15 miljoen euro) waren de eerste achtervolgers. De totale export van pluimveeproducten is tegenover 2020 met 8% gestegen, de import met 5%. Ook tegenover 2017 is er een groei waarneembaar. De uitvoer van kippenvlees ging er in 2021 opnieuw sterk op vooruit (+11%), na een gestage daling tussen 2017 en 2020. Ook eieren noteerden een stijging (+3%). Vlaanderen voerde in 2021 in hoeveelheid uitgedrukt 403.000 ton vers kippenvlees en 116.000 ton eieren uit.

Dep. L&V/FVDL