Startpagina Paarden

Gevlekt en geliefd: de Appaloosa

De gevlekte Appaloosa is een paard dat een geschiedkundige link heeft met de Nez Percé-indianenstam, de eerste indianen die echt werk maakten van een doordachte en selectieve paardenfokkerij. Ondertussen staat bij menig Vlaams vrijetijdsruiter een Appaloosa op stal. Ook de westernruiters pakken er graag mee uit in de sport.

Leestijd : 4 min

B ij de lokale ruiterverenigingen in Vlaanderen en in ons Franstalig landsgedeelte is de Appaloosa een populair vrijetijdspaard. Een rondvraag leerde ons dat de reden van deze populariteit vooral hun toegankelijk, loyaal karakter en de sterke hoeven zijn waarmee deze paarden door het leven gaan. Wie zei dat ook alweer: no feet no horse?

Bewogen geschiedenis

De Appaloosa is een paardenras met roots in de Verenigde Staten en met een rijke geschiedenis gelinkt aan de Nez Percé-indianen en aan de streek langs de rivier de Palouse. Zijn gespikkelde vacht is kenmerkend, maar al evenzeer de veelzijdige eigenschappen van het ras.

Het duurde lang, heel lang zelfs, alvorens de gespikkelde paarden in Europa echt voet aan de grond kregen. Zoals in veel gevallen gingen er oorlogen mee gepaard. Die oorlogen zorgden voor kruisingen met uitheemse rassen, aangebracht door de veroveraars, in dit geval zij die Amerika inpalmden.

Het was de Nez Percé-stam die selectief fokte met de beste hengsten. Deze indianen waren grote paardenkenners die alleen de beste hengsten gebruikten voor de fokkerij, om zo hun paardenbestand aan te vullen. Toen de Nez Percé door Europese kolonisten verjaagd werden naar Canada, raakten ze hun geliefde paarden kwijt. Daarop volgen meerdere decennia zonder Appaloosa’s.

Pas in 1938 werd er werk gemaakt van de redding van het ras, door de oprichting van de ‘Appaloosa Horse Club’ in de USA. Bij onze noorderburen ligt deze taak in handen van de Vereniging ‘Het Nederlandse Appaloosa Stamboek’ (NAS) (www.appaloosa-stamboek.com). Deze vereniging werd opgericht in 1967, met als doel om correcte, rijtypische Appaloosa-paarden en -pony’s te fokken voor sport en recreatie. De paarden voeren bloedlijnen van de bekende stamboeken KWPN, NRPS en Shetland.

Indrukwekkend kleurenpalet

Kenmerkend voor de Appaloosa is zijn gevlekte vacht. Het kleurenpalet gaat van sneeuwvlokkenbont (donkere huid met lichte vlekken), over panterbont (witte huid met donkere vlekken), donker met een witte ‘deken’ over de achterhand, stekelharig met overwegend donkere haren en met of zonder ‘deken’, tot geheel wit met slechts enkele donkere vlekken. Ook de hoeven kunnen verticaal gestreept zijn. Appaloosa’s hebben ook gevlekte geslachtsdelen en een gevlekte mond. Hun ogen lijken op die van mensen, met een witte rand om de iris.

Een Appaloosa is enorm veelzijdig en vooral populair in de westernsport vanwege hun snelheid en wendbaarheid. Voor veel vrijetijdsruiters symboliseert de Appaloosa het Wilde Westen bij uitstek door hun opvallende vacht.

Loyale vriend

Een aangenaam, lief en meegaand karakter spant de kroon als kenmerk voor dit compacte paard met een sterke rug en dito achterhand. Ook de sterke hoeven, hun wendbaarheid en uithoudingsvermogen zijn terugkerende en geliefde kenmerken.

Zijn edel hoofd met kleine spitse oren zijn part of the deal en dragen bij aan de vriendelijke uitstraling van het paard. Met een gemiddelde stokmaat tussen de 1.42 en 1.62 m spreekt de Appaloosa dan ook veel mensen aan. Er dient vermeld te worden dat sommige paarden van het ras groter zijn en dat deze de stokmaat van 1m60 voorbij galopperen.

Voorkeur voor kleur

Soms wordt een paard met een kleurrijke vacht onterecht als een Appaloosa bestempeld.

In veel gevallen wordt hij dan verward met de Knabstrupper, een Deens ras dat stamt uit de Napoleontische oorlogen. Ook dit gevlekte paard, dat voornamelijk wit is met bruine of zwarte vlekken, heeft stippen op lippen, snuit en geslachtsdelen.

Bonte paarden zoals een Paint Horse of Pinto gelden ook vaak als hét paard van de Amerikaanse cowboys en indianen. De manen en staart bij gevlekte paarden zijn meestal zijdeachtig zacht en dun. De Appaloosa heeft een rond en krachtig kruis en een hoog geplaatste staart. Hun galop is uitstekend en comfortabel. Panterbonte Appaloosa’s zijn het populairst en dus ook het meest gezocht en hun ‘Dalmatiër-look’ valt bijzonder in de smaak.

Management

Een Appaloosa wordt makkelijk 30 jaar oud. Kwalitatief ruwvoer dient de hoofdmoot te vormen van zijn menu. Ruim voldoende beweging is al even belangrijk, het liefst in gezelschap. Zijn zachtaardig karakter maakt van hem een bijzonder aangename kameraad.

De roze en lichtgekleurde snuit van de paarden kan gevoelig zijn voor de zon. Een schuilplaats is dus belangrijk. De Appaloosa is over het algemeen een sterk paard met weinig gezondheidsproblemen. Toch zijn ze gevoeliger dan andere paardenrassen voor nacht- en maanblindheid. Informatie inwinnen bij hun stamboek en bij een dierenarts is dan ook belangrijk om onaangename verrassingen te vermijden.

Patricia Borgenon

Lees ook in Paarden

Meer artikelen bekijken