Zorgwekkende evolutie van de bietencampagne

Tot ongeveer eindejaar bleef de kwaliteit van de bieten nog enigszins op peil, maar vanaf 1 januari versnelde en versnelt de kwaliteitsvermindering in hoog tempo. “De koptarra stijgt als gevolg van de vele rotte biet(delen), het suikergehalte daalde intussen tot gemiddeld 16,5 °Z begin januari”, beschrijft Eric Van Dijck, secretaris van Coördinatiecomité Suikerbietplanters Vlaanderen vzw en Verbond Vlaamse Suikerbietplanters Tiense vzw, de huidige situatie.

Bietencampagne loopt uit door kwaliteitsverlies

Ook de fabriekswerking lijdt onder de verslechterende bietkwaliteit. De verwerking bij Iscal viel intussen terug op zo’n 8.000 ton/dag in plaats van de voorziene 10.000 ton/dag. Aan het huidige ritme zal de campagne daar nu duren tot 13 februari. Ook bij de Tiense Suikerraffinaderij (TS) worden gelijkaardige problemen gemeld.

Van Dijck: “Tussen de plantersverenigingen en de fabrikanten werden duidelijke afspraken gemaakt over wat wel en wat niet als rot mag beschouwd worden in de bietenreceptie. Al wat bruin, gelig en zacht is en vocht verliest, zal als rot beschouwd worden, wat eerder wit en hard is, moet in het staal blijven. Op onderstaande foto is duidelijk het onderscheid te zien tussen deze bestanddelen. Alleen wat rechts op het witte blad ligt is aanvaardbare grondstof.”

Volgens Eric Van Dijck zullen ook volledige bietenhopen op het veld achterblijven bij telers die laat in de campagne moesten leveren. “Bij slechte bietenhopen moet de teler eerst een halve meter bieten weghalen. Dit gebeurt in bijzijn van een landbouwkundige van de fabriek. Zijn de onderliggende bieten nog oké dan mogen ze geladen en geleverd worden aan de fabriek. Indien de bietenhoop te rot is, zal deze blijven liggen. Dit betekent vandaag dus ook dat de bietenteler hiervoor geen vergoeding krijgt...”

In snelheid gepakt

Deze zeer uitzonderlijke situatie treft vele planters en het einde is nog niet in zicht. “Het is onzinnig een verantwoordelijke te willen aanduiden voor deze situatie”, stelt Eric Van Dijck. “Had de fabrikant de verplichte afdekking vroeger moeten voorzien? Waar bleef het advies om bijkomend af te dekken met plastiek? Had het bietensyndicaat hier zelf meer moeten op aandringen? Hoe komt het dat zoveel ha bieten nog niet gerooid werden? Waarom bleven er bietenhopen onbeschermd?”

Iedereen blijkt wat in snelheid te zijn gepakt en dergelijke situaties – meenden velen – leken ook volledig tot het verleden te behoren …

Een efficiënt productieapparaat dat de in het Interprofessioneel Akkoord (IPA) voorziene maximum campagneduur van 110 dagen voor de contractbieten had kunnen waarborgen had alleszins al wat onheil kunnen voorkomen… de campagne had dan misschien, gegeven de huidige omstandigheden, afgerond kunnen worden rond 15 à 20 januari!

Wat nu?

Coco Iscal wil, in overleg met de fabrikanten, nu nagaan op welke wijze een deel van de schade kan opgevangen worden. Er is nog wat reserve in de ‘planterspot’, maar dit zal wellicht niet volstaan. Wil Iscal zelf een bijdrage leveren? Moet beroep gedaan worden op een solidariteit tussen de planters? De eerstkomende weken zal hierover grondig nagedacht en gedebatteerd worden.

IPA 2023

Intussen lijkt het IPA 2023 nu toch bijna ondertekend te kunnen worden. Het is nog wachten op het akkoord van de Waalse afgevaardigden in Coco Iscal. Over de prijstabel (zie hieronder) was er reeds ‘eensgezindheid’, alsook over een extra toelage aan de planterspot van 1,3 mio euro. “Met dit IPA 2023 kan opnieuw een rendabel suiker-bietenjaar tegemoet gezien worden, zowel voor de planters als voor de fabrikant, dit in de veronderstelling dat de meteorologische condities binnen de normale waarden blijven”, besluit Eric Van Dijck.

AV / CoCo Vlaanderen