Startpagina Pluimvee

Hou je kippen gezond, ban de rode vogelmijt!

Het provinciale Proefbedrijf Pluimveehouderij bindt sinds 2018 samen met projectpartners uit 4 verschillende Europese landen binnen het Interreg NWE-project MiteControl de strijd aan met de rode vogelmijt in professionele leghennenstallen. De onderzoekers bieden hun bevindingen en aanbevelingen nu ook aan op maat van recreatieve kippenhouders, die slechts enkele leghennen houden als tuindier.

Leestijd : 4 min

Geregeld nakijken of er rode vogelmijt aanwezig is bij de dieren blijkt van cruciaal belang. Van zodra je vogelmijten ontwaart, ga je meteen tot actie over door het hok schoon te maken met warm water en zeep. Ook silicapoeder, roofmijten die rode vogelmijt opeten en plantaardige drinkwateradditieven helpen om de rode vogelmijt te bestrijden.

Rode vogelmijt

“De rode vogelmijt wordt in de volksmond ook wel bloedluis genoemd. Die benaming zegt exact wat deze veelvoorkomende parasiet doet: bloed zuigen bij kippen. Bloedluizen komen je kippenhok op verschillende manieren binnen, bijvoorbeeld via wilde vogels, nieuwe kippen of knaagdieren. Het is belangrijk dat je regelmatig in hoeken en kieren, op zitstokken en in legnesten speurt naar hele kleine spinachtigen, want eens ze aanwezig zijn, vermenigvuldigen bloedluizen zich razendsnel,” legt onderzoeker Hanne Nijs van het Proefbedrijf Pluimveehouderij uit.

“Deze bloedzuigende parasieten hebben 30 tot 60 minuten nodig om zich helemaal vol te zuigen met bloed. Ze slaan vooral ’s nachts toe en zorgen voor een dalende levenskwaliteit van je hennen. In extreme gevallen veroorzaken ze bloedarmoede, soms met de dood tot gevolg. Het is dus belangrijk dat je de aanwezigheid van rode vogelmijt in je kippenhok monitort en indien nodig snel begint met de bestrijding. Maar ook een simpele ingreep zoals het kippenhok op geregelde tijdstippen proper maken, liefst met warm water en zeep, is al een efficiënte stap ter preventie van het probleem. Wees bovendien extra alert als het buiten warmer is dan 20 °C, als het vochtig is of als je een kippenhok van hout hebt,” vult collega-onderzoeker Nathalie Sleeckx aan.

Mijd de vogelmijt

Speuren naar rode vogelmijt doe je best als het donker is, want pas dan komen de mijten in actie. Je kan bijvoorbeeld met zelfgemaakte valletjes werken die je vastmaakt aan de zitstok in je kippenhok.

“Om onze kennis over preventie, monitoring en bestrijding van de rode vogelmijt optimaal te verspreiden bij al wie thuis enkele kippen houdt, maakten we een korte animatievideo. In drie minuten ben je helemaal mee en ken je de beste technieken. Iedereen die graag knutselt, maakt in 5 minuten een bloedluizenval. Als je je kippen gezond en gelukkig wil houden en ervoor wil zorgen dat ze geregeld een eitje leggen, hou je je kippenhok bloedluisvrij. De rode vogelmijt zorgt ook bij recreatieve kippenhouders voor heel wat problemen, toch is er nog heel wat onwetendheid. Daarom willen we met hen de kennis delen die we eerder verwierven om de professionele leghennenhouders bij te staan,” vertelt gedeputeerde bevoegd voor Landbouw Kathleen Helsen. “We gaan deze info ook verder ontsluiten via gemeentebesturen, scholen en eerstelijnsdierenartsen.”

Bestrijding van de rode vogelmijt

Er zijn gelukkig wel wat manieren om de rode vogelmijt zelf te bestrijden. Een eerste belangrijke stap is om preventief aan de slag te gaan: door het kippenhok schoon te maken met warm water en bruine zeep geef je deze parasiet minder kansen en kan je beginnende vogelmijtbesmettingen verwijderen. Daarna kan je silicapoeder gebruiken. Dit witte poeder zorgt voor uitdroging van de rode vogelmijt. Ook roofmijten, de natuurlijke vijanden van de vogelmijt, zijn vrij te verkrijgen in de handel. “Dit zijn voorbeelden van duurzame producten die je kan inzetten ter bestrijding. Daarnaast is regelmatige monitoring cruciaal om het probleem succesvol te kunnen aanpakken. Diergeneesmiddelen zijn een allerlaatste redmiddel, gebruik ze steeds in overleg met je dierenarts om resistentie bij de mijten te voorkomen,” geven onderzoekers Hanne Nijs en Nathalie Sleeckx nog mee.

Van een grote leghennenstal naar een klein kippenhok

Ook de kippen die je in achtertuinen ziet rondlopen, ontsnappen dus niet aan de vogelmijt. “Ook wij hebben deze parasiet al aangetroffen in ons kippenhok. Om onze vier kippen zo goed mogelijk te beschermen, zijn we bewust op zoek gegaan naar duurzame en natuurlijke bestrijdingsmiddelen,” zeggen kippenliefhebbers Liese en Niels uit Beerse. “Door goed op te letten en regelmatig te controleren, waren we in staat om vroegtijdig in te grijpen. Zo kregen we deze enge beestjes al snel onder controle zonder gebruik te moeten maken van extreme middelen die schadelijk kunnen zijn voor het milieu.”

Hoe het begon: Interreg NWE MiteControl

90% van de professionele kippenstallen in Noord-West Europa kampt met bloedluizen. Om snel een duurzame oplossing te vinden, startte het Proefbedrijf Pluimveehouderij in 2018 samen met 6 internationale partners met een uniek samenwerkingsproject. Het onderzoek van het Interreg NWE-project MiteControl om op korte termijn een duurzame oplossing te zoeken voor het bloedluizenprobleem bij professionele pluimveehouders ging toen van start. Ondertussen werden professionele leghennenhouders in de deelnemende landen al veelvuldig geïnformeerd over de resultaten en de diverse aanbevelingen via studiedagen, workshops, video, publicaties… Nu is de tijd rijp om de kennis te delen met een bredere doelgroep. Door de opgedane kennis verder te verspreiden zet het Proefbedrijf Pluimveehouderij ook dierenwelzijn en –verzorging bij tuinkippen voorop.

Provincie Antwerpen

Lees ook in Pluimvee

Meer artikelen bekijken