Kan men landbouw, biodiversiteit en klimaatverandering met elkaar verzoenen?

Met haar ambitieuze "Green Deal" en de bijbehorende "van boer tot bord"-strategie wil de Europese Commissie de wereldwijde referentie worden voor een duurzamere, klimaatneutrale en biodiverse landbouw. Het voorstel voor de nieuwe verordening rond het "duurzame gebruik van gewasbeschermingsmiddelen" of "SUR" is er vooral op gericht om het gebruik en de risico's van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen en geïntegreerde gewasbescherming te veralgemenen. Europa wil daarvoor meer inzetten op nieuwe technologieën zoals precisielandbouw.

Algemene vergadering

Tijdens de Algemene Vergadering, deelden verschillende sprekers hun mening over hoe de doelen van de SUR/GreenDeal/ best zou bereikt worden. Door Innovatie bijvoorbeeld en een stabiel beleid. Een snelle toegang tot agrarische innovatie zal niet alleen bijdragen aan de transitie naar duurzame landbouw, maar ook aan het bereiken van de Europese doelstelling van meer veerkrachtige voedselsystemen.

“Samen met de leden van Belplant zetten we onze schouders onder de doelstellingen rond biodiversiteit en klimaat.”, zegt voorzitter Sylvain Moissonnier: “De landbouwers in Europa moeten over een zo groot mogelijke gereedschapskist beschikken om hun gewassen te beschermen. Gemiddeld duurt het 12 jaar voordat een landbouwinnovatie de markt bereikt. De druk van plagen en ziekten is constant, jaar na jaar. Landbouwers kunnen eenvoudigweg niet zonder oplossing blijven tot er een geschikte innovatie opduikt. Daarom heeft landbouwinnovatie behoefte aan een ondersteunend beleid en stabiele regelgevingskaders die rekening houden met innovatie en tijdig oplossingen op de markt brengt.”

Wat betekent dit concreet?

Vermindering van het risico van gewasbeschermingsmiddelen en tegelijkertijd voedselzekerheid voor iedereen garanderen, is alleen mogelijk door innovatie. Moderne digitale technologieën, zoals satellietbeelden, veldsensoren en kunstmatige intelligentie, vormen een essentieel onderdeel van de geïntegreerde aanpak. Daarom heeft de Europese gewasbeschermingsindustrie zich ertoe verbonden tegen 2030 10 miljard te investeren in innovatie en 4 miljard in de ontwikkeling van zogenaamde biologische gewasbeschermingsmiddelen.

Tot op heden heeft de sector al 44% van deze verbintenis rond biologische gewasbeschermingsmiddelen, of 1,8 miljard euro, geïnvesteerd. Ook op het vlak van Circulaire economie, blijft onze sector een koploper. Sinds 1997 haalt Agrirecover de lege plastic verpakkingen van gewasbeschermingsmiddelen op. Het inzamelingspercentage is 90%. Vele Europese landen kunnen en zullen er een voorbeeld aan nemen.

Landbouwers, wetenschappers, ngo’s,... deel van de oplossing

Federaal minister van Landbouw, David Clarinval, heeft benadrukt dat landbouwers absoluut deel van de oplossing zijn en dat zij al jaren een belangrijke rol spelen in de ecologische transitie; “Om de gereedschapskist voor landbouwers aan te vullen, moeten we onderzoek naar duurzame en efficiënte alternatieven stimuleren. De wetgeving moet ambitieus maar realistisch zijn omdat we ook onze alimentaire soevereiniteit moeten garanderen.”

Dany Bylemans van pcfruit gaf verschillende voorbeelden van het gebruik van gewasbescherming in de fruitteelt. Hij wees ons op de vele uitdagingen die wetenschappers moeten aangaan om schadelijke insecten te bestrijden en tegelijkertijd de nuttigen te bewaren én een correcte prijs voor de telers te garanderen. “We moeten beter communiceren met de consumenten die geen enkel risico willen aanvaarden, ook al zijn die in het verleden al ontzettend gereduceerd.”

Sylvie Meekers van Canopea presenteerde de visie van meer dan 130 ngo’s. Ze wenst meer transparantie over de verschillende gewasbeschermingsmiddelen die gebruikt worden door landbouwers, én particulieren, om de aanwezigheid van actieve substanties in huizen en oppervlaktewater te kunnen verklaren. “We agree to disagree. Maar we zijn tevreden dat wij onze bezorgdheden rond gewasbeschermingsmiddelen kunnen delen met jullie.”

Is de SUR geschikt?

Ten slotte blijft het antwoord op de vraag: Is de SUR geschikt om landbouw, biodiversiteit en klimaatverandering met elkaar te verzoenen? Secretaris-generaal Belplant Peter Jaeken: “Belplant omarmt de Green deal einddoelstellingen volop en zet in op het bereiken van 3 doelstellingen tegen 2030: Innovatie, Circulaire economie en Bescherming van mens en planeet. Deze verbintenissen zullen de landbouwers helpen en hen voorzien van meer oplossingen in hun gereedschapskist. Geef ons enkel de tijd om de omslag te realiseren; 2030 is morgen! We vragen aan Europa om meer te investeren om de toelatingsprocedures efficiënter te maken. Niet lakser, maar wel efficiënter. Dat zal iedereen ten goede komen: de landbouwers, de sector, de biodiversiteit, het klimaat.”

Belplant