Cristal en Arvesta schroeven nauwe samenwerking met Belgische landbouwers fors op

In consumententermen betekent dit een opschaling van één op drie Cristal-pilsen met lokale brouwgerst, naar twee op vijf. Cristal en Arvesta stuwen zo een nationale trend. Tot voor kort was de teelt van brouwgerst in België nagenoeg verdwenen, maar mede dankzij dit gemeenschappelijke project is de teelt weer helemaal terug. Volgens Statbel werd in 2022 in België namelijk meer dan twee keer zoveel brouwgerst geteeld als in 2021.

Boomende Belgische brouwgerst maakt ons bier lokaler

De Belgische biercultuur werd in 2016 door de Unesco uitgeroepen tot cultureel erfgoed. Tot voor kort echter werd brouwgerst, één van de 4 cruciale ingrediënten van Belgisch gebrouwen bier, voornamelijk geïmporteerd uit andere Europese landen. Nu lijkt de kentering ingezet. Het Belgische statistiekbureau Statbel* becijferde dat vorig jaar in ons land op 1.140 ha landbouwgrond brouwgerst werd geteeld: goed voor een oogst van 6.522 ton. Dat is ruim dubbel zoveel (+107%) als de 3.150 ton in 2021, en net geen verdubbeling (+99%) tegenover de 3.274 ton uit het pre-coronajaar 2019.

Terwijl meerdere, vaak kleinere, brouwerijen recent meer lokale brouwgerst gebruiken, spant Cristal dankzij Arvesta de kroon. Vandaag werken de partijen samen met 74 landbouwers (49 in 2022) over heel België. Zo telen ze samen op 460 ha landbouwgrond (324 ha in 2022): goed voor liefst 3.000 ton brouwgerst (2.000 ton in 2022). Door die opschaling worden vanaf september 2 op 5 Cristals gebrouwen met lokale gerst (één op 3 in 2022). De ambitie? Eén op 2, tegen 2025.

Boerenverstand: gerstteelt handig en voordelig voor landbouwers

Esther Monard, Business Development Manager Agri & Horti bij Arvesta: “Verduurzamen door partnerschappen en innovaties zit in ons DNA. We steunen dan ook ten volle lokale, duurzaam geteelde grondstoffen zoals deze brouwersgerst voor een fris  Belgisch Cristal-biertje. Doordat Arvesta zelf al jaren conventionele en brouwgerst teelt, delen we graag de nodige tips and tricks met landbouwers. Denk aan technieken om de CO2-productie en waterconsumptie terug te dringen. Zo loopt er samen met Alken-Maes, het moederbedrijf van Cristal, momenteel een carbon farming pilot om de impact van CO2-reducerende maatregelen in de gerstteelt te onderzoeken. We werken hiervoor met zes Belgische telers. Hoe? Via het inzaaien van groenbemesters, het gebruik van organische mest en het verlagen van stikstofbemesting. In deze samenwerking met Alken-Maes en lokale landbouwers speelt ook het ecologische aspect een grote rol.” 

Eén van de 74 lokale landbouwers die zijn brouwgerst levert aan Cristal, is Jean-Yves Mohimont uit La Bruyère, nabij Namen. Hij krijgt voor zijn oogst - naar verwachting tussen de 50 en 60 ton op zes hectare in 2023 - ook steun van de Waalse overheid. “Mijn familie werkt sinds de 17de eeuw in de boerenstiel. Mijn vader was de voorzitter van de vzw ‘Promotion de l'Orge Brassicole en Belgique’ (POB), om de dalende gerstproductie in Wallonië nieuw leven in te blazen. Ik ben trots dat ik zijn werk verder kan zetten,” vertelt Jean-Yves. “Zeker in de winter levert deze teelt me ook tal van voordelen op. Er is minder bemesting voor nodig, en de opbrengst - een derde hoger dan in de zomer - is minder onderhevig aan de grillen van het Belgische weer. Ten slotte vind ik het belangrijk dat ik weet waar al mijn producten naartoe gaan. Dat mijn gerst wordt verwerkt in Cristal vind ik fantastisch, straks kan ik een frisse pint drinken waar ik zelf aan meegewerkt heb. Meer zelfs, binnenkort prijkt zelfs mijn afbeelding op de etiketten.”  

Over die voordelen kan landbouwer Jan Thomaes uit het Oost-Vlaamse Kruisem als geen ander mee spreken. “Brouwgerst brengt weinig tot geen risico’s met zich mee”, steekt hij van wal. “Ik moet hiervoor geen extra investeringen doen, kan het gewas op vier verschillende momenten verkopen en het zorgt voor de perfecte afwisseling. Mijn bodem ziet de gerst graag komen.” Jan behoort tot de derde generatie landbouwers in zijn familie, en oogst voor Cristal dit jaar drieënhalf hectare brouwgerst - omgerekend zeven voetbalvelden. 

Wat er met de brouwgerst gebeurt? Nadat ze geoogst is, wordt ze in de mouterij van Alken-Maes, Mouterij Albert in Puurs Sint-Amands, verwerkt tot mout. Vervolgens komt die mout - samen met water, gist en hop - terecht in de brouwketels in de Limburgse brouwerij Cristal, het kloppend hart van Alken-Maes. Het resultaat: een kwaliteitsvolle, pionierende en überlokale Belgische pils. Zowel de Cristal Original als de Cristal XTRA bevatten Belgische brouwgerst.

Lokale gerst, lokale hop

“We zijn bijzonder fier dat we dankzij deze langetermijnsamenwerking met Arvesta en de nu al 74 lokale landbouwers, onze Cristal-pils nog lokaler kunnen maken”, zegt Ellen Mertens, Meesterbrouwer Cristal. “Op basis van de resultaten van de oogst van dit jaar en het carbon farming project hopen we in de nabije toekomst nog meer boeren warm te maken om brouwgerst te telen. Anno 2023 bevat onze Cristal-pils trouwens niet alleen 40% lokale brouwgerst, maar ook ongeveer 70% Belgische hop. Dankzij deze nauwe samenwerking met lokale boeren hebben we de hele keten in handen en willen we die samen zoveel mogelijk verduurzamen, van graan tot tapkraan.”

Arvesta Alken Maes