Regering bereikte stikstofakkoord
Akkoord bereikt in het stikstofdossier! Dat lazen we vannacht om 2 uur bij minister-president Jan Jambon op X, het vroegere Twitter. Met een digitale ministerraad konden de vakministers en parlementsleden na lange onderhandelingen een nieuw stikstofakkoord vormen. Derde keer goede keer?
Voor de derde keer in 2 jaar tijd ligt er een stikstofakkoord op de tafel. Om 10 uur volgt een persconferentie, maar enkele zaken uit het akkoord zijn al bekend. Het akkoord houdt vast aan de reductiemaatregelen van het eerdere akkoord, dus de doelstelling om de emissies in de varkenssector tegen 2030 met 30% te doen dalen, blijft behouden. Ook aan Horizon 2030 wordt niet gesleuteld.
Onderscheid landbouw en industrie blijft
In het vorige akkoord kreeg de landbouwsector het zwaarder te verduren dan de industrie, en dat is niet veranderd. De vergunningsdrempel voor landbouw blijft 0,025%, terwijl dat voor industrie 1% is. De Raad Van State vroeg daarvoor een beargumenteerde wetenschappelijke onderbouwing, en dat zal het ook krijgen.
De zogenaamde ‘onvergunbaarheidsdrempel’ verdwijnt, klinkt het ook. Landbouwers zouden in het geval van het overstijgen van die drempel een individuele passende beoordeling kunnen laten uitvoeren voor hun bedrijf. Zo kan dossier per dossier bekeken worden.
Extern salderen mogelijk
Landbouwers zullen extern kunnen salderen, wat betekent dat ze de uitstootrechten kunnen overnemen van een andere landbouwer die ermee stopt. Dat systeem zou in werking treden vanaf januari 2025, als milieuonderzoek aantoont dat het de vooropgestelde reductiedoelstelling niet in het gedrang brengt.
Voor de rode bedrijven zou de verplichte sluiting in 2030 verdwijnen, en zullen de betrokken landbouwers kunnen kiezen tussen sluiting met flankerend beleid of open blijven door met hun impactscore onder 50% te komen. In dat geval zullen de landbouwers heel zware investeringen moeten doen. In 2026 zou er een evaluatie van die lijst komen.
Turnhouts Vennengebied
Er zou een oplossing zijn voor het Turnhouts Vennengebied, waar de stikstofproblemen zo groot zouden zijn, dat er eigenlijk niets meer kan worden ontwikkeld in de nabijheid. De ministers zouden beslist hebben dat ze het strikte slot rond het gebied loslaten, en te werken volgens verplichte reductiepercentages die ingeschreven zijn in het G8-scenario.
De regering zal ook een wetenschappelijke studie bestellen naar de mogelijkheid om vanaf 2030 op een andere manier naar de problematiek te kijken. Nu ligt de focus erg op het naleven van de Europese instandhoudingsdoelstelling sterk op stikstof en stikstofdepositie. Men wil meer kijken naar de stikstofuitstoot en het bredere plaatje, waarbij men ook rekening houdt met de effecten van klimaatverandering of droogte. Het zou ook de bedoeling zijn om opnieuw bij de Europese Commissie aan te kloppen met de vraag om rekening te houden met de situatie in Vlaanderen, die dichtbevolkt en versnipperd is.
Reacties uit de sector
Op X konden reageerden ondertussen al enkele gezichten van de landbouwsector. Bram Van Hecke van Groene kring vindt het momenteel nog koffiedik kijken en nog geen tijd voor gejuich door de jonge boeren.
Mariëlle Schalk, pluimveehoudster en bestuurslid van Landsbond Pluimvee heeft haar bedenkingen bij de verplichte sluiting die van de baan zou zijn. Volgens haar is hervergunning voor de bedrijven op de rode lijst nog steeds onmogelijk door de drempelwaarde.
Minister Demir zelf plaatste het volgende op X: Stikstof blijft een zwaard van Damocles boven onze economie, maar we hangen het een stuk steviger vast.
Hendrik Vandamme van ABS (Algemeen Boerensyndicaat) reageert daarop dat een politieke deal over stikstof nog geen garantie is op juridische zekerheid voor duizenden landbouwers. Dat zwaard van damocles blijft een zwaard van Damocles, en hoe stevig dat ook moge vastgemaakt zijn, ooit valt het.
