Verankering van prijstunnels en uitbreiding lijst oneerlijke handelspraktijken
De ministerraad heeft vrijdag 3 mei het licht op groen gezet voor het principe van de "prijstunnels" tegen forse prijsschommelingen in de sector van de agrovoeding. Dat houdt in dat het Prijzenobservatorium voortaan alarm slaat indien de prijzen de drempelwaarden overschrijden, waarop de sector moet samenkomen om een oplossing uit te dokteren.
De "prijstunnel" is een van de antwoorden die de federale regering in de praktijk brengt na het boerenprotest. Voor 12 bestaande filières, waaronder aardappel, pluimvee, rund en varken, worden er drempels ingevoerd. Wanneer het prijzenobservatorium een overschrijding van de vastgelegde drempel vaststelt, zal het alarmmechanisme activeren. Het ketenoverleg of de leden van de sectorakkoorden moeten dan snel samenkomen om gepaste antwoorden te vinden.
Oneerlijke handelspraktijken
Het Koninklijk Besluit dat vrijdag 3 mei langs de ministerraad passeerde, vult ook de lijst van oneerlijke handelspraktijken aan in de relaties tussen ondernemingen in de landbouw- en voedselvoorzieningsketens. Op die manier moet de machtsverhouding in de onderhandelingen met de boeren meer in evenwicht gebracht worden, zegt de woordvoerder van federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR) in een persbericht.
Zo komt er een verbod op het oneerlijk uit de rekken halen van producten zonder voorafgaande schriftelijke verantwoording. Dat komt volgens de bevoegde ministers David Clarinval (MR) en Pierre-Yves Dermagne (PS) overeen met het verbod op het uit de rekken halen van producten om een boer of leverancier onder druk te zetten om zijn wettelijke of contractuele rechten te laten schieten. “Voortaan moet een winkel die een product uit de rekken wil halen zijn handelspartner daar voorafgaand van op de hoogte brengen en de reden daarvoor opgeven.”
Tegelijk wordt het verboden om schuldvergelijkingen en boetes automatisch en zonder voorafgaande schriftelijke verantwoording op te leggen om te vermijden dat een boer automatisch boetes moet betalen zonder zich te kunnen verantwoorden of te verdedigen. Daarnaast wordt het ook makkelijker om een contract te heronderhandelen in geval van uitzonderlijke en onvoorziene omstandigheden.
Er komt ook een versterking van het verbod op de verkoop met verlies. Afnemers zullen hun leverancier er niet toe kunnen dwingen om te verkopen met verlies, maar dit zal niet verboden worden ‘als de leverancier van mening is dat het in zijn belang is om te verkopen’. “Het kan economisch voordeliger zijn om met verlies te verlopen dan de productie te vernietigen, bijvoorbeemld voor bederfbare levensmiddelen of landbouwproducten waarvan de prijs kan schommelen, zoals graan.”
Beloftes nagekomen?
De bevoegde federale ministers zijn ervan overtuigd dat ze met deze en andere wetswijzigingen een snel antwoord hebben gegeven aan het pleit van de boeren. “Met de teksten die vandaag goedgekeurd werden, 2 maanden na de grote manifestaties, komen wij onze beloften na”, aldus Clarinval. “Wij zorgen voor een beter evenwicht in de relaties tussen de boeren en de andere actoren in de voedselketen. Wij verbieden ook bepaalde oneerlijke praktijken ten aanzien van onze boeren. Alle vertegenwoordigers van de boeren hebben deze maatregelen gevalideerd, en dat verheugt me. Woord gehouden dus!”
Minister van Economie en Werk Pierre-Yves Dermagne (PS) beaamt het sentiment van zijn collega. “We moesten dringend reageren op deze situatie. De eisen van de boeren zijn legitiem en noodzakelijk. We hebben maatregelen genomen die snel effect zullen hebben. We wilden de handelsrelaties billijker maken tussen de verschillende schakels in de agrovoedingsketen. Zo kan ik het voorbeeld aanhalen dat de supermarkten en de industrie de boeren er niet meer toe zullen kunnen dwingen te verkopen met verlies. Bovendien blijven promoties toegelaten. We moesten het juiste evenwicht vinden om de verloning van de boeren te verbeteren door de machtsverhouding beter in evenwicht te brengen tussen de schakels in de keten zonder de prijzen voor de consument te verhogen.”
Verder zal de Economische Inspectie haar controles op de agrovoedingsmarkt opvoeren. Het ontwerp van de wet wordt nu voor advies voorgelegd aan de Raad van State.
