Positieve resultaten voor vaccin tegen vogelgriepvirus in Nederland
Twee vogelgriepvaccins werken effectief in de praktijk. Dat blijkt uit een veldproef in opdracht van het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Dat de vaccins in de praktijk werken, is een heel belangrijke stap richting het op grote schaal vaccineren van pluimvee tegen het vogelgriepvirus.
In september 2023 werden in Nederland 1.800 eendagskuikens gevaccineerd tegen vogelgriep. Uit de resultaten blijkt dat de 2 geteste vaccins, 8 weken na vaccinatie, effectief zijn tegen infectie met het virus.
De veldstudie wordt uitgevoerd met 2 verschillende vaccins: Vectromune AI van CEVA Animale en Vaxxitek HVT-IBD-H5 van Boehringer Ingelheim. Geen van de gevaccineerde kippen raakten besmet na contact met het vogelgriepvirus. Daarom kon de R-waarde van de gevaccineerde groep niet gekwantificeerd worden. In de controlegroepen raakten de kippen wel besmet (R-waarde van 1,3).
“Vogelgriep is een verschrikkelijke ziekte bij vogels, zowel pluimvee als wilde vogels. Ook pluimveehouders worden hard getroffen door vogelgriep. Ik ben daarom blij met dit positieve testresultaat, waardoor we weer een stap verder zijn in het vaccinatietraject, met grootschalige vaccinatie als einddoel. Vaccinatie is een belangrijk hulpmiddel om besmettingen van vogelgriep bij gehouden pluimvee terug te dringen”, zegt de (ontslagnemende) Nederlandse minister van Landbouw Piet Adema.
Positief resultaat
Uit eerder onderzoek in het laboratorium bij Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) is gebleken dat 2 vectorvaccins tegen de hoogpathogene vogelgriep effectief zijn tegen de verspreiding van het virus. Omdat de effectiviteit van een vaccin anders kan zijn in een pluimveestal dan in een laboratorium, worden deze 2 vaccins op 2 legbedrijven getest. Dit onderzoek wordt gedaan door Wageningen University & Research (WUR), Royal GD (Gezondheidsdienst voor Dieren) en de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht.
Tijdens de veldproef worden op verschillende momenten transmissieproeven gedaan. Een aantal kippen wordt daarvoor uit de stal gehaald en blootgesteld aan het vogelgriepvirus. Uit de eerste transmissieproef, 8 weken na vaccinatie, is gebleken dat de vaccins infectie voorkomen. Er worden het komende anderhalf jaar nog meer transmissieproeven uitgevoerd, om de effectiviteit van de vaccins gedurende de volledige legperiode te onderzoeken.
Vaccinatietraject
Het Nederlandse kabinet wil vaccinatie op grote schaal op verantwoorde wijze mogelijk maken, met het oog op de dier- en volksgezondheid en het dierenwelzijn. Ook om mogelijk negatieve gevolgen van de vaccinatie voor de handel zoveel mogelijk te voorkomen. Daarom is voor een stapsgewijze benadering gekozen. De volgende stap is een pilot, waarbij pluimvee op meerdere bedrijven wordt gevaccineerd tegen vogelgriep. LNV wil de pilot uitvoeren met een vaccin dat op de Europese markt is toegelaten. De voorbereidingen van deze pilot zijn in volle gang. De verwachting is dat na deze zomer gestart kan worden met de pilot.
Tijdens de pilot wordt op meerdere legbedrijven gevaccineerd, waarbij de eieren van de hennen op de pilotbedrijven in Nederland worden afgezet. Met de pilot wordt ervaring opgedaan met het toedienen van vaccins en met de implementatie van het surveillanceprogramma. Er zal ook veel aandacht zijn voor de mogelijk negatieve effecten van vaccinatie op de handel in pluimveeproducten.
Het surveillanceprogramma is om een eventuele besmetting op een gevaccineerd bedrijf, iets wat ondanks vaccinatie toch zou kunnen gebeuren, zo snel mogelijk op te sporen. Zo wil Nederland de kans dat het virus blijft circuleren zo klein mogelijk maken.
In Frankrijk werden al miljoenen eenden gevaccineerd tegen vogelgriep.
