AI kan vleesverwerkende bedrijven helpen
Artificiële intelligentie (AI) kan een deel van de oplossing zijn als Belgische vleesverwerkende bedrijven moeilijk personeel vinden, maar AI dringt op zoveel meer terreinen het werkveld binnen van deze sector. Net daarom zette Febev AI centraal in zijn jaarvergadering.
De nationale beroepsvereniging voor slachthuizen, uitsnijderijen en groothandels die actief zijn in de varkens-, rundvee-, paarden- en schapensector viert dit jaar zijn twintigste verjaardag. Luc Verspreet, voorzitter van de raad van bestuur van de Federatie van het Belgische Vlees (Febev), klonk strijdvaardig in zijn toespraak. “Vlees is een kostbaar goed en maakt essentieel deel uit van de voedingsketen. De sector moet echter het hoofd bieden aan nieuwe uitdagingen.
We moeten onszelf als sector constant in vraag stellen en ons laten leiden door voortschrijdend inzicht. Wereldwijd heerst er onrust op het geopolitieke vlak en op verschillende continenten zijn er verkiezingen. Die zullen een invloed hebben op het beleid voor industrie en landbouw en op wetgeving”, keek Verspreet vooruit tijdens de jaarvergadering.
“Heel wat bedrijven zullen moeten bijsturen als het politieke beleid wijzigt. Niet de koopkracht van de consument, maar de concurrentiekracht van onze bedrijven is de sleutel tot de welvaart in ons land.”
Niet enkel klimaat wordt extremer
“Niet enkel het klimaat wordt extremer, ook de actiegroepen inzake dierenwelzijn en klimaat worden extremer, terwijl de regels inzake voedselveiligheid strenger worden. We zien in de slachthuizen al een duidelijke daling van het aantal aangeboden varkens. De door de politiek gevraagde daling van 30% van het aantal gehouden varkens in Vlaanderen lijkt gerealiseerd te zullen worden zelfs zonder de opkoopregeling van de overheid. En ook bij de runderen tekent zich een dalende trend af.”
Imago blijft fragiel
Andere uitdagingen voor de sector zijn onder meer de toenemende rapporteringsverplichtingen en het fragiele imago van de sector inzake dierenwelzijn. “Inzake dierenwelzijn kunnen we enkel ons imago verbeteren als we zelf de lat hoog genoeg leggen, met de hulp van lastenboeken en technologie.”
Voorts kijkt Verspreet uit naar wat de impact zal zijn van de Vlaamse Codex Dierenwelzijn. “We hebben mee de kar getrokken voor het opheffen van het embargo van China tegen ons vlees. Dat is al opgeheven voor varkensvlees, de volgende stap wordt om hetzelfde te realiseren voor onder meer rundvlees.”
‘People are the new gold’
De topman van Febev keek op de jaarvergadering niet enkel vooruit, maar ook – en met genoegen – achteruit, naar de geslaagde hervorming van de keuring in de slachthuizen en de herwaardering van de controleurs.” Hij besloot zijn rede met een krachtig statement: mensen zijn het nieuwe goud.
Febev had voor zijn jaarvergadering 3 internationale experten in AI uitgenodigd om duidelijk te maken tot hoever in de keten AI al doorgedrongen is. Het bedrijf Völur uit Noorwegen helpt slachthuizen om met AI een maximale waarde te halen uit karkassen, met een minimum aan afval. Er zijn honderden karkassoorten en nog eens honderden snijpatronen, wat samen enkele miljoenen mogelijkheden vormt om een karkas te versnijden. AI kan in al die mogelijkheden de beste oplossing vinden die ook nog eens voldoet aan de verwachtingen van de klanten.
’Early warnings’
Het Duitse bedrijf iComplai is als dataplatform actief in ‘vroege waarschuwingen’ in de wereldwijde voedselketen. Over de hele wereld verzamelt en verwerkt het bedrijf informatie over bijvoorbeeld ziekte-uitbraken bij planten en dieren, oogstvoorspellingen en -resultaten, handelsboycotten, fraude die aan het licht komt en nog veel meer gegevens die allemaal rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben met de voedselketen. Het doel is dat voedselverwerkende bedrijven minder producten moeten terugroepen (omdat er bijvoorbeeld iets mis blijkt te zijn met een aangeleverd ingrediënt) en dat die bedrijven geen onverwachte tekorten hebben aan voor hen cruciale ingrediënten.
Beeld en geluid
Carlos Morales vertelde tijdens de jaarvergadering in Vilvoorde het verhaal achter de AI-toepassing van Deloitte voor slachthuizen. Hij startte 4 jaar geleden met het project om tot een significante verbetering te komen. Cameracontrole bestond al, maar in plaats dat een persoon live kijkt naar alle beelden van 1 camera, kan men via AI4Animals een selectie maken van de cruciale minuten die je als controleur wil bekijken. Via machine learning ziet het programma het verschil tussen een dier aanraken en een dier slaan, of dieren uitgeput van de vrachtwagen komen, of er recente bloeduitstortingen zijn, enz. Uit het geregistreerde geluid kan men het stressniveau afleiden bij de dieren en via het beeld kan men automatisch tellen, als controle of dieren niet te snel na elkaar uit de vrachtwagen gelost worden.
Problemen mogen niet structureel worden
Het doel is niet in de eerste plaats om de ‘pakkans’ te vergroten, maar wel om sneller problemen vast te stellen. “We kunnen voorkomen dat incidenten structureel worden, door ze snel vast te stellen. Dit is een basis voor snelle verbetering en voor opleiding. We kunnen vergelijkingen maken tussen slachthuizen onderling. We kunnen zo komen tot minder problemen in de keten van het slachthuis, zodat dat bedrijf betere resultaten haalt. We konden bijvoorbeeld monitoren dat je achterblijvende varkens het beste en diervriendelijk kan motiveren door ze te ‘porren’ met een bolle plastic zak”, stelde Morales tijdens de vergadering.
Vraag zal stijgen
In de afsluitende paneldiscussie sloten nog 3 experts aan: professor Xavier Gellynck van de Gentse universiteit, Willem ter Heerdt van ING en retaildeskundige Vincent Panneels. Professor Gellynck had alvast goed nieuws mee. De wereldbevolking stijgt en de economische welvaart neemt toe. Samen doet dat de vraag naar voeding en vlees stijgen. Die groei wordt echter vooral gerealiseerd buiten Europa, in Azië en Afrika.
Volgens Willem ter Heerdt staat de Belgische vleessector aangeschreven als een van de meest efficiënte, wat ook veel kennis over export opleverde. Misschien moet de sector in ons land zich echter straks meer gaan richten op ‘high level food’ voor de export.
Radicale transparantie
Retaildeskundige Panneels waarschuwde de sector dat er nog meer moet ingezet worden op het aanpassingsvermogen van de sector om om te gaan met een groeiend aantal onvoorziene factoren, zoals oorlogen, geopolitieke onrust en het steeds extremere klimaat. Er moet volgens hem ook ingezet worden op doorgedreven transparantie. In dat laatste werd Panneels bijgetreden door Morales, die zelfs pleitte voor ‘radicale’ transparantie als alternatief voor het om de zoveel maand brandjes blussen telkens dierenactivisten met video’s naar buiten komen. Transparantie moet door de sector omarmd worden als een kans en mag niet beschouwd worden als een last.
Professor Gellynck stelde dat aan de vraagzijde naar voeding in het algemeen en vlees in het bijzonder de analysemethoden, met of zonder AI, al heel ver staan. “Aan de aanvoerzijde ligt dat voorlopig nog wat moeilijker”, meent Gellynck. Landbouwers en veetelers zijn van heel veel zaken afhankelijk: het weer, wereldwijde voorraden en prijzen, oorlogen en andere zaken die de logistiek in het honderd laten lopen...
‘Fake news’ in de data
Verschillende leden in het panel waarschuwden dat we niet al te naïef mogen omgaan met AI en machine learning
Het algemene besluit van de discussieavond bij Febev was om AI niet af te wijzen in de bedrijfscultuur, want op termijn kan AI zorgen voor meer rendabiliteit door beter onderbouwde beslissingen te nemen.
