Beloftes van Vlaamse regering rond toegang tot grond blijven dode letter
De deadline van 1 juli voor het opleveren van het rapport van de werkgroep landbouwgrond van de Vlaamse regering, die als doel had de landbouwgrond te beschermen, is verstreken. Boerenbond en Groene Kring vragen de lopende regering om alsnog haar belofte waar te maken en richt zich tot de formatterende partijen om van de bescherming van landbouwgrond een prioriteit te maken.
Op 15 februari kwam de Vlaamse regering naar aanleiding van de boerenprotesten tot een akkoord met de landbouworganisaties over een maatregelenpakket met beleidsacties.
Betere bescherming van landbouwgrond
“Een belangrijk element was een betere bescherming van landbouwgrond, waarvoor de Vlaamse overheid stopte met aankopen in het grootste gedeelte van het agrarische gebied en waar beslist werd een werkgroep samen te brengen die tegen 1 juli een eerste rapport met aanbevelingen zou opstellen onder leiding van een procesbegeleider. Bij de start van deze werkgroep zouden er ook afspraken moeten gemaakt worden over het aankoopbeleid van natuurverenigingen. Dit alles bleef dode letter”, stelt Boerenbond.
Het maatregelenpakket van 15 februari voorzag enkele acties op korte termijn. De Vlaamse overheid kocht per direct geen gronden meer aan in herbevestigd agrarisch gebied en agrarisch gebied herbevestigd in RUP’s voor andere doeleinden dan landbouw, en tot de datum van 1 oktober 2024 worden geen gronden meer aangekocht in agrarisch gebied, behoudens enkele uitzonderingen.
Objectiveren van landgebruik
Daarnaast was de afspraak om een werkgroep te starten met deelname van de sectoren en stakeholders (landbouw/natuur/recreatie/industrie/wonen), geleid door (een) procesbegeleider(s) die aangeduid worden door de regering op voordracht van ministers Demir en Brouns en bij aanvang voorgezeten door de Vlaamse minister-president, dit met het oog op het verder objectiveren van het (zonevreemde) landgebruik en het formuleren van een eerste rapport tegen 1 juli 2024 over hoe we naar de toekomst toe omgaan met de evoluties van het landgebruik en hoe we de bestemming en het gebruik maximaal in overeenstemming brengen met de beoogde taakstellingen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. In deze oefening zou ook de regeling rond zonevreemde functiewijzigingen worden besproken met oog op een gedragen voorstel aan de Vlaamse regering.
Tot op vandaag kwam de werkgroep slechts 1 keer samen, is er nog steeds geen procesbegeleider aangesteld en bleven de afspraken rond het aankoopbeleid van natuurverenigingen uit. “Ik stel vast dat de deadlines voor de bescherming van landbouwgrond, ondanks de gemaakte afspraken, niet gehaald worden. Nochtans is de nood hoog, er worden in sneltempo natuurbeheerplannen gemaakt, landbouwgrond wordt opgekocht voor niet-landbouwdoelstellingen en ook RUP’s hebben een zware impact op het agrarisch gebied”, stelt Lode Ceyssens, voorzitter van Boerenbond.
Landbouwgrond wordt natuur en bos
Boerenbond geeft enkele cijfers. Minstens 27.000 ha agrarisch gebied ligt in een globaal kader van een natuurbeheerplan (uitbreidingsperimeter). Van de 783.000 ha bestemd als agrarisch gebied, is er momenteel al minstens 40.000 ha in werkelijkheid bos en natuur. Dit betekent dat landbouw in de feiten al niet meer aan de voorziene 750.000 ha komt.
De afgelopen jaren (sinds 2019) werd er heel wat landbouwgrond opgekocht in het agrarische gebied voor niet-landbouwdoeleinden. Zo kocht ANB sinds 2019 2.097 ha grond aan in agrarisch gebied en werd er voor 1.314 ha aankoopsubsidies gegeven in het agrarische gebied aan natuurverenigingen. Hierbij worden prijzen betaald tot meer dan 100.000 euro per ha. De afgelopen jaren werden GRUP’s
Samen aan tafel zitten
“Onze land-en tuinbouwers en het landbouwgebied verdienen beter gewaardeerd te worden. Willen we onze voedselzekerheid veilig stellen en onze landbouwers rechtszekerheid bieden, dan moeten we de krijtlijnen voor de bescherming van de landbouwgrond bepalen en het aankoopbeleid van de Vlaamse overheid en de terreinbeheherende verenigingen juridisch verankeren. We roepen de Vlaamse formateur en de formatterende partijen op om de verdere inname van het landbouwgebied voor natuur en bos een halt toe te roepen. Daarna kunnen, conform de afspraken in het maatregelenpakket, de verschillende partijen aan tafel gaan om afspraken te maken over de toekomst”, vraagt Boerenbondvoorzitter Ceyssens.
