Handelsakkoord met Mercosur-landen dan toch gesloten
De Europese Commissie heeft vrijdag 6 december een handelsakkoord gesloten met de zogenaamde Mercosur-landen. Dat heeft commissievoorzitter Ursula von der Leyen aangekondigd.
De Mercosur-landen zijn Brazilië, Argentinië; Paraguay en Uruguay. Over het handelsakkoord wordt al meer dan 20 jaar onderhandeld.
Voorlopig politiek akkoord
Het vrijhandelsakkoord tussen de Europese Commissie en het Zuid-Amerikaanse blok moet nu nog worden geratificeerd. Onder meer Frankrijk, Italië en Polen zijn gekant tegen de huidige voorwaarden van het akkoord. Het gaat dan ook voorlopig om een politiek akkoord. De Europese Commissie onderhandelde in naam van de lidstaten, maar de wettelijke basis moet nog worden bepaald.
Het Mercosur-akkoord opent de weg naar een van de grootste vrijhandelsakkoorden ooit, met een potentiële markt van 780 miljoen consumenten. Lagere tarieven moeten de handel tussen beide blokken een boost geven. Vanuit Zuid-Amerika zouden dan grotere hoeveelheden landbouwproducten - bijvoorbeeld rund, kip en suiker - richting Europa kunnen worden verscheept zonder heffingen, terwijl Europese autobouwers dan weer bijvoorbeeld goedkoper wagens kunnen verkopen in de Mercosur-landen.
Commissievoorzitter Ursula von der Leyen sprak vrijdag 6 december in Montevideo, de hoofdstad van Uruguay, alvast van een ‘historische mijlpaal’ en noemde het akkoord ‘ambitieus en evenwichtig’.
Veel Europese landbouwers vrezen nu van de kaart te zullen worden geveegd door goedkope en massale invoer van landbouwproducten uit Zuid-Amerika. Maar volgens Von der Leyen is met die bezorgdheden rekening gehouden in het akkoord en zijn er ‘garanties’ ingebouwd om de boeren te beschermen.
De tekst moet nu nog juridisch worden onderzocht en vertaald in alle EU-talen. Ook moet de weerstand van landen als Frankrijk, Italië en Polen nog worden overwonnen. In principe kunnen handelsakkoorden door een gekwalificeerde meerderheid worden goedgekeurd, en moeten de landen afzonderlijk zich niet uitspreken.
Het handelsakkoord omvat evenwel ook politieke punten, die wel moeten worden goedgekeurd door iedereen. Mogelijk zou het akkoord worden opgesplitst in een politiek deel en een handelsdeel, maar dat is nog niet duidelijk.
Frankrijk en Italië blijven gekant tegen akkoord
Het vrijhandelsakkoord dat de Europese Commissie heeft gesloten met verscheidene Zuid-Amerikaanse landen ‘engageert’ enkel de Commissie. Dat heeft de Franse ontslagnemend minister van Handel Sophie Primas gezegd. Ook vanuit Italië klinkt er verzet. Het gaat om een politiek akkoord. Welke weg nu moet worden gevolgd voor de goedkeuring is nog niet duidelijk.
Verscheidene EU-landen zijn evenwel tegen het huidig akkoord, uit vrees voor de impact op de lokale landbouwers. Dat is onder meer het geval voor Frankrijk. “Vandaag is niet het einde van het verhaal, maar enkel het politieke slot van de onderhandelingen. Dat engageert enkel de Commissie, niet de lidstaten”, aldus de Franse minister.
Ook de Italiaanse premier Giorgia Meloni liet weten dat de voorwaarden voor een akkoord voorlopig niet worden gehaald, met name zolang geen sprake is van bescherming voor de landbouwsector.
ABS ontzet
Europese landbouwers vrezen een concurrentieel nadeel. Producten uit Zuid-Amerika hoeven niet aan de strenge Euroepse voorwaarden te voldoen, argumenteren ze. Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat (ABS), legt uit. “Van runderen uit Brazilië bijvoorbeeld weten we de eerste 2 jaar na hun geboorte niet wat ermee gebeurt. Wat krijgen ze te eten, kregen ze hormonen? We weten het niet. Braziliaanse suikerrietboeren mogen dan weer tientallen pesticiden gebruiken die hier al jaren verboden zijn. Onbegrijpelijk. We zijn ontzet”, aldus Vandamme.
“We nemen bij het Algemeen Boerensyndicaat met ontzetting kennis van de huichelarij die mevrouw Von Der Leyen als voorzitter van de Europese Commissie ten toon spreidt. Begin dit jaar konden we haar en haar Commissie nog doen erkennen dat er meer aandacht moest zijn voor de eigen voedselproductie en wij die er elke dag mee bezig zijn. Amper 9 maand later, baart ze een monster van een vrijhandelsakkoord waarmee ze haar eigen woorden en engagementen van begin dit jaar onteert. Dit akkoord is gewoon aan aanfluiting van de redelijkheid en getuigt van een bijzonder groot gebrek aan respect voor de Vlaamse en Europese landbouwers.”
Geen consumentenbedrog op kap van onze boeren
Ook Boerenbond reageert op het handelsakkoord bij monde van voorzitter Lode Ceyssens. “Het handelsakkoord dat de Europese Commissie met de Mercosur-landen heeft onderhandeld, is puur consumentenbedrog op kap van onze boeren. Het akkoord maakt de Europese markt toegankelijk voor landbouwproducten die aan lagere standaarden geproduceerd worden. Hierdoor krijgt de Europese consument minder kwaliteitsvol en minder duurzaam voedsel op zijn bord. Daarnaast zal de handelsbalans voor agrovoeding verder verslechteren met 1 miljard euro door dit akkoord. Gevoelige sectoren als rundsvlees, pluimveevlees en suiker betalen de prijs, maar ook voor andere landbouw- en voedingsproducten verslechtert de handelsbalans. Dit weegt in geen enkel opzicht op tegen potentiële marginale winsten in andere landbouwsectoren.”
Voorzitter Ceyssens vindt het resultaat na 25 jaar bedroevend. “Wij vinden weloverwogen en eerlijke handel belangrijk maar dat is het Mercosur-akkoord allerminst.”
Nieuwe acties aangekondigd
De Waalse vereniging voor jonge landbouwers FJA is alvast strijdvaardig. “Dit is niet het einde van de strijd”, klinkt het. Maandag 9 december houden verscheidene landbouworganisaties alvast een symbolische actie aan de Europese Raad in Brussel.
Begin dit jaar was er zwaar boerenprotest in heel Europa. Landbouwers eisten toen eerlijke prijzen voor hun producten en een einde aan vrijhandelsakkoorden zoals Mercosur.
Bedrijfswereld verwelkomt vrijhandelsakkoord
Verscheidene werkgeversorganisaties in ons land verwelkomen het Mercosur-vrijhandelsakkoord. De werkgeversorganisaties - het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), ondernemersorganisatie Unizo, de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka, de Brusselse werkgeversorganisatie BECI, het Waalse AKT en het Duitstalige Aved - zijn tevreden met het akkoord. “Het akkoord biedt aanzienlijke offensieve (tariefverlagingen, markttoegang) en defensieve voordelen (vrijwaringsmaatregelen, handhaving van de EU-normen) voor de Belgische bedrijven”, klinkt het unisono.
Het vrijhandelsakkoord laat ook toe om de positie van Europa te versterken tegenover grootmachten, merken de werkgevers op, bijvoorbeeld door toegang tot kritische grondstoffen te bevorderen.
