Bijna 4.000 koninginnen van Aziatische hoornaar gevangen in voorjaar 2024
Bij een burgerwetenschapsproject zijn in Vlaanderen in het voorjaar van 2024 bijna 4.000 koninginnen van de Aziatische hoornaar gevangen. Dat hebben het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) bekendgemaakt. Ze zoeken nog extra deelnemers voor de tweede fase van het onderzoek, die binnenkort start.

De eerste fase liep tussen 1 maart en eind juni 2024. In totaal vingen 1.227 burgerwetenschappers in 16 weken tijd 3.882 koninginnen . Het doel van INBO en ANB is om te onderzoeken of de vangst het aantal nesten doet afnemen en of de vallen ook andere insecten dan de Aziatische hoornaar vangen. "We zien dat er ook vliegen, muggen, Europese hoornaars, bijen en vlinders in de vallen terechtkomen", zegt Nicolas Pardon, beleidsadviseur Invasieve Exoten bij Agentschap Natuur en Bos.
De meeste koninginnen werden gevangen in Oost- en West-Vlaanderen, al komt dat ook omdat er daar meer deelnemers waren. Eind april, begin mei werden de meeste vangsten geregistreerd. Omdat de data van één voorjaar niet voldoende zijn om de nodige inzichten te verwerven, gaat ook dit jaar het onderzoek verder.
Niet onverdeeld gelukkig
Iedereen in Vlaanderen die een lenteval heeft, kan zich vanaf 1 maart 2025 registreren via MijnTuinlab.be. Het onderzoek loopt dit jaar tot 31 mei. Het Vlaams Bijeninstituut (VBI), de koepel van imkerverenigingen, hun leden en bijenliefhebbers, toont zich niet onverdeeld gelukkig met het onderzoek. "Het is heel belangrijke selectieve vallen te gebruiken, die dienen om alleen Aziatische hoornaars te vangen", zegt voorzitter René De Backer. "Sommige producenten verkopen zogenaamd selectieve vallen die echter ook bijen en andere insecten vangen."
Daarnaast benadrukt het VBI ook het belang van correcte instructies over het gebruik van de vallen. "Wij werken bijvoorbeeld samen met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten", aldus De Backer. "Als lokale overheden hun inwoners selectieve vallen geven, dan leren wij hen hoe ze die moeten gebruiken."
Het VBI is niet tegen het onderzoek, want "de lentevallen bevorderen de biodiversiteit", maar wijst op het belang van het juiste gebruik van de vallen. Vorig jaar werden in Vlaanderen 7.655 nesten gemeld op Vespa-Watch, het Vlaams meldpunt voor de Aziatische hoornaar. De piek lag in november met 2.044 meldingen. "Dat komt door het vallen van de bladeren, waardoor de nesten in die periode veel zichtbaarder worden", aldus nog Pardon.