Startpagina Vleesvee

Runderslachthuizen verbinden zich tot meer transparantie in uitbetalingen

Na jaren van discussie tussen de slachthuizen en de landbouworganisaties zijn beide partijen tot een doorbraak gekomen. Op donderdag 11 januari ondertekenden de drie grootste landbouworganisaties en de Federatie Belgisch Vlees (Febev) een interprofessioneel akkoord rond correcte weging en karkasclassificatie.

Leestijd : 4 min

Het interprofessioneel akkoord richt zich op correcte weging en karkasclassificatie. Verder stelden de partners samen een modelstandaardfactuur op, en engageren de slachthuizen zich om de veehouders binnen een termijn van twee weken uit te betalen.

Het gaat echter niet alleen om het maken van afspraken, maar ook over de opvolging ervan. Naast de bestaande controle door de federale overheid en de verbeterde autocontrole van de slachthuizen zien de partners ook een grotere rol voor de Interprofessionele Vereniging voor het Belgisch Vlees (IVB).

Het Agrofront, dat Boerenbond, Féderation Walonne de l’Agriculture (FWA) en Algemeen Boerensyndicaat (ABS) verenigt, is tevreden met het akkoord, maar benadrukt dat het geen eindpunt is, maar slechts een tussenstop op de goede weg.

Correcte verkoopswaarde

Wat maakte dit akkoord zo nodig? “Niet iedereen krijgt wat hem toekomt”, stelt Hendrik Vandamme, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat (ABS). “Het zit hem soms in kleine dingen. Verschillende slachthuizen houden er een verschillende interpretatie op na, of hanteren een andere manier van werken, wat leidt tot verschillende uitbetalingen. Achter de schermen ontbreekt het weleens aan correctheid.”

“Een correcte weging en classificatie is essentieel voor de prijsvorming” benadrukt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker. “Het akkoord verhoogt de transparantie op de slachtvloer en geeft meer garanties op een correcte weging van de runderen. Deze overeenkomst staat niet los van de moeilijke situatie waarin vleesveehouders zich bevinden. De nood is zeer hoog.”

Correcte weging

De meeste afspraken in het akkoord gaan over de weging van de dieren. In Vlaanderen mag de IVB er ter plaatse op toezien dat slachthuisoperatoren het weegsysteem voor levende dieren correct gebruiken bij de aankoop van dieren op voet. Onafhankelijke controle-instellingen kijken regelmatig en onaangekondigd de weeginstallaties in de slachtlijn na. Dat gebeurt op basis van een lastenboek, afgesproken met de betrokken overheden. De veehouder krijgt inzage in die resultaten.

Voorzitter Joseph Ponthier ondertekende in naam van het Waalse FWA het akkoord.
Voorzitter Joseph Ponthier ondertekende in naam van het Waalse FWA het akkoord.

Naar het voorbeeld van Vlaanderen komt ook in Wallonië in elk runderslachthuis een zogenaamde black box: een automatisch, niet-manipuleerbaar en verzegeld registratiesysteem. Voor Vlaanderen verzamelt en beheert de IVB die gegevens in een database, bedoeld voor controle. Wanneer het onregelmatigheden terugvindt, rapporteert de vereniging die aan de overheid.

Afspraken hard maken

Een deel van deze afspraken zijn reeds wettelijk vastgelegd in het besluit van de Vlaamse Regering van 26 april 2013. In de praktijk controleert de federale overheid echter onvoldoende om de broodnodige correctheid te garanderen. Voorzitter De Becker hamert er dan ook op dat de partners hun afspraken hard maken. “Het komt erop aan op te volgen of iedereen zich aan de afspraken houdt.”

Voorzitter Sonja De Becker (Boerenbond) zet haar handtekening onder het interprofessioneel akkoord.
Voorzitter Sonja De Becker (Boerenbond) zet haar handtekening onder het interprofessioneel akkoord.

Daartoe is er ook een luik ‘handhaving’ voorzien in het akkoord. Ten eerste zullen de slachthuizen weging en classificatie beter opvolgen via hun autocontrolesysteem. Verder krijgt de IVB een handhavingsreglement met een gefaseerde sanctionering, d.w.z. gepaste straffen voor overtredingen van het akkoord, al naargelang de ernst. Een meldpunt voor onregelmatigheden en een geschillencommissie vullen dit verder aan.

Automatische karkasclassificatie

Om menselijke fouten zoveel mogelijk te voorkomen, kijken de landbouworganisaties uit naar SEUROP-karkasclassificatie met een camerasysteem. Binnen de drie jaar moet er een plan op tafel liggen om deze techniek maximaal in te zetten. Dat moet betwistingen over afwijkingen van aanbiedingsvorm 0, en de daarbij horende omrekeningsfactoren, voorkomen.

De slachthuizen zullen de veehouders alvast een transparantere factuur bezorgen. Samen met de landbouworganisaties werkten ze een modelstandaardfactuur voor de uitbetaling van slachtrunderen uit. In het akkoord engageren ze zich ook om die factuur binnen de veertien kalenderdagen te betalen, of toch om daarvan de meest toegepaste praktijk te maken. Indien die termijn niet haalbaar is blijft de wettelijke betalingstermijn van dertig kalenderdagen behouden.

De plooien gladstrijken

Het ziet ernaar uit dat de runderslachthuizen inspanningen zullen leveren. Hoe reageerden zij op de afspraken die slachthuisfederatie Febev heeft onderhandeld voor hen? “Het akkoord wordt gedragen door onze leden. Naarmate de onderhandelingen vorderden hebben we regelmatig afgetoetst”, bevestigt Michael Gore, gedelegeerd bestuurder van Febev.

Waarom was dit akkoord nodig voor de runderslachthuizen? “Door de jaren heen liepen de spanningen tussen landbouworganisaties en slachthuizen hoog op. Op een bepaald moment waren de relaties zodanig verzuurd dat de onderhandelingen tot stilstand zijn gekomen”, schetst hij. “Uiteindelijk hebben wij in 2016 het voortouw genomen om de plooien met de landbouworganisaties glad te strijken. In maart 2017 was het akkoord zo goed als rond, maar één van de landbouworganisaties had nog principiële bezwaren.”

Slachthuizen mikken op export

Het heeft veel voeten in de aarde gehad, maar nu is het akkoord er eindelijk. Wat winnen de slachthuizen er nu precies mee? “ Er is opnieuw dialoog. Uiteindelijk komen we maar vooruit als er overleg is”, weet Gore.

En Febev wil vooruit. “We willen structureel werken aan export naar derde landen (buiten Europa, nvdr). Om daarvoor concrete stappen te ondernemen is overleg essentieel. We hebben de steun van de veehouders nodig bij onze demarches.”

Gore ziet die exportstrategie als een uitweg om de druk op de nationale markt te verlagen. “Veel veehouders bevinden zich in een precaire situatie. Samen met VLAM (Vlaams Centrum voor Agro- en Visserijmarketing) en de landbouworganisaties hebben we pistes uitgewerkt om extra zuurstof in de sector te krijgen.

De ondertekenende organisaties engageren zich alleszins om verder constructief te blijven overleggen. De landbouworganisaties laten er geen twijfel over bestaan dat het voor hen nog niet is afgelopen. “Met het akkoord dat we vandaag afsluiten is niet alles opgelost, we zijn realistisch”, stelt De Becker. “Dit akkoord is een tussenstop op de weg naar correct uitbetalen in de rundveekolom”, bevestigt Vandamme.

D.C.

Lees ook in Vleesvee

Meer artikelen bekijken