Open Vld wil brede weersverzekering hervormen
De brede weersverzekering, die landbouwers moet beschermen tegen klimaatschade, verliest terrein. Terwijl extreem weer toeneemt, haken steeds meer boeren af. De Vlaamse regering beloofde het systeem te hervormen, maar laat op zich wachten, terwijl de boeren en hun gewassen op dit moment kreunen onder de extreme hitte. Lydia Peeters en Jasper Pillen van oppositiepartij Open Vld leggen nu zelf voorstellen op tafel voor een grondige heroriëntatie van het systeem.
Met de brede weersverzekering kunnen Vlaamse landbouwers sinds 2020 hun teelten verzekeren tegen schade ten gevolge van rampen als waters-nood en langdurige droogte. Tot en met dit jaar werd een subsidiëring van de polis van 65% voorzien voor wie zich verzekert. Uit recente, weliswaar nog niet definitieve, cijfers die in maart verschenen, blijkt dat het aantal boeren dat zich verzekert, in vrije val is. Naar schatting is nog maar 5 tot 6% van de boeren verzekerd. Ook het aantal verzekerde hectares is in 2024 teruggevallen tot de helft in vergelijking met 2020. Die cijfers zijn des te opmerkelijker, omdat schadevergoedingen via het Rampenfonds sinds kort niet langer mogelijk zijn als het gaat om verzekerbare risico’s voor landbouwers.
Evaluatie loopt nog
Lydia Peeters stelde in de commissie Landbouw van 18 juni nog een reeks vragen over de brede weersverzekering aan Vlaams minister Jo Brouns (cd&v). De Vlaamse minister van Landbouw gaf aan dat de evaluatie van de brede weersverzekering loopt, maar nog niet voltooid is. Hij gaf toen aan dat bijvoorbeeld het schrappen van de federale verzekeringstaks de bevoegdheid is van minister Jan Jambon (N-VA).
Verschillende redenen
Er zijn volgens Peeters en Pillen verschillende redenen voor het afnemende succes van de brede weersverzekering. “Gemiddeld kost een polis 4.650 euro per jaar voor 32 ha. Ondanks een overheidstussenkomst van 65%, moeten landbouwers dit bedrag eerst volledig voorschieten. Bovendien is die subsidie enkel nog tot eind dit jaar gegarandeerd en komt schade zoals zonnebrand niet in aanmerking voor een subsidie. Dat maakt dat de verzekering in een aantal gevallen gewoon geen soelaas biedt. Een extra taks van 9,25% maakt de verzekering nog duurder”, zeggen de liberale parlementsleden.
De brede weersverzekering is volgens hen nochtans essentieel voor risicobeheer in de landbouw, zeker in tijden van klimaatverandering. Zonder aanpassingen dreigt het systeem in elkaar te klappen. Boeren blijven dan onverzekerd achter, net nu ze het meest bescherming nodig hebben.
Situatie dreigt voort te verslechteren
“De Vlaamse regering had zich geëngageerd om het systeem dit jaar te evalueren, maar die evaluatie laat op zich wachten. Intussen blijven boeren in onzekerheid. Dat ondermijnt het vertrouwen in het systeem en dreigt de situatie voort te verslechteren. Dit gebrek aan daadkracht toont volgens Open Vld opnieuw aan hoe deze Vlaamse regering te weinig oog heeft voor de uitdagingen op het terrein”, zeggen Peeters en Pillen.
Open Vld stelt daarom in een conceptnota concrete maatregelen voor. De liberale fractie wil onder meer werk maken van een derdebetalersregeling, het behoud van de gegarandeerde 65%-steun voor wie investeert in preventie, het schrappen van de verzekeringstaks van 9,25% en de uitbreiding van de verzekerde risico’s, zoals zonnebrandschade. Daarmee wil de politieke partij boeren naar eigen zeggen opnieuw rechtszekerheid en perspectief bieden.
Stille dood
“De brede weersverzekering moet nu bijgestuurd worden of ze sterft een stille dood. Enkele eenvoudige ingrepen kunnen al een serieuze slok op de borrel zijn. Het is hoog tijd dat deze regering stopt met talmen en kiest voor een duidelijke, werkbare en betaalbare brede weersverzekering”, stelt Lydia Peeters.
“Terwijl de boeren hun gewassen zien verschrompelen onder de extreme hitte, laat deze Vlaamse regering hen gewoon stikken. De boeren vragen geen mirakels, maar gewoon een overheid die ook gezond boerenverstand heeft en doet wat nodig is. Omdat de Vlaamse regering op zich laat wachten, leggen wij concrete voorstellen op tafel om boeren beter te beschermen”, besluit Jasper Pillen.
