Bereid je optimaal voor op een GLB-controle

Veel landbouwers geven aan dat administratie en controles hun veel tijd en energie kosten. Bovendien kan een onregelmatigheid leiden tot een vermindering van de uitbetaalde GLB-steun. Daarom publiceerde het Agentschap Landbouw en Zeevisserij een ‘checklist conditionaliteit’ op haar website (www.vlaanderen.be/landbouw/conditionaliteit). Deze checklist geeft een overzicht van alle GLB-verplichtingen waaraan een landbouwer moet voldoen, op perceelsniveau en bedrijfsniveau. Op perceelsniveau gaat het onder meer om de pesticidevrije beschermingsstrook langs waterlopen, op bedrijfsniveau onder meer om het naleven van de voorschriften van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Dankzij deze checklist kan men vóór de start van de controle nagaan of men met alles in orde is.

Controles op afstand of ter plaatse

Het Vlaams Ruraal Netwerk organiseerde bovendien, samen met het agentschap, ook een demonstratiecontrole op de ecoregelingen. Zo’n 60 geïnteresseerde landbouwers waren op 26 juni te gast op het Redingenhof in Boutersem. Bastiaan Dehertogh en Karlien D'Haemer, de 7de generatie op dit bedrijf, hebben er naast de akkerbouwtak, met vooral aardappelteelt, ook vleesvarkens, een vakantiewoning en een zaaltje voor events. Ze passen diverse ecoregelingen toe op hun bedrijf.

Kristof Vanoost, coördinator van de controles bij het agentschap, gaf duiding over het belang van deze controles. “Landbouwers zien controleurs niet graag op hun bedrijf komen. Met deze demonstratie willen we aantonen dat een goede voorbereiding de controledruk en -stress heel wat kan verminderen. Wij willen immers vooral nagaan dat de Europese middelen voor de landbouwers bij de juiste rechthebbenden terechtkomen. Het agentschap wil deze subsidies met andere woorden als een goed huisvader beheren.”

De controles op de correcte toepassingen van de ecoregelingen worden trouwens op verschillende manieren uitgevoerd. “We komen namelijk niet altijd ter plaatse. Zo gebruiken we al een 5-tal jaar satellietbeelden. Dat is een efficiënte manier van controleren. Enkel bij twijfel over de beelden komen we ter plaatse. We doen ook administratieve controles op basis van informatie in bestaande databanken. Daarnaast doen we weliswaar toch ook de klassieke controles op het bedrijf. Omdat niet alle maatregelen die je uitvoert, zichtbaar zijn op het moment dat we een controle komen uitvoeren, raden we landbouwers trouwens aan om foto’s te nemen van bepaalde activiteiten op het veld. Denk bijvoorbeeld aan het opbrengen van stalmest.”

Veelvoorkomende fouten en aandachtspunten onder de loep

De aanwezigen volgden een demonstratieve controle van enkele perceelsgebonden GLB-maatregelen, waarbij werd stilgestaan bij veel voorkomende fouten en andere aandachtspunten rond onder meer de ecoregelingen bufferstroken, erosiebestrijdende teelttechnieken en precisielandbouw.

Vanoost: “Landbouwers moeten zich in de eerste plaats bewust zijn van alle subsidievoorwaarden van de maatregel die ze aanvragen. Die informatie is te vinden op de respectievelijke infofiches en op de website.

Ze gaan het best vooraf goed de samenstelling na van de graskruiden- en bloemenmengsels voor de verschillende maatregelen, zodat de juiste mengsels voor de juiste ecoregeling worden ingezaaid. Ingeval van precisielandbouw (automatische gps of RTK-GPS-aansturing) is onder meer een correct gebruik van sectieafsluiting nodig. De ‘as-applied’-kaarten moeten bij controle kunnen voorgelegd worden of toch op zijn minst een foto er van. De drempels die in het kader van de erosiebestrijding worden aangelegd, moeten voldoende hoog zijn en met de gepaste frequentie aangelegd zijn, zodat de drempels het regenwater kunnen opvangen.

Nog een belangrijk aandachtspunt: landbouwers moeten goed waken over de breedtes van de verschillende types bufferstroken. Er zijn immers minimale, maar ook maximale breedtes te respecteren! Bemesting, begrazing en bespuitingen zijn op deze stroken niet toegestaan.”

Complex, maar niet onoverkomelijk

Vanoost benadrukt: “We willen weliswaar de controles zo beperkt mogelijk houden voor de landbouwers. De landbouwer hoeft er trouwens ook niet altijd bij aanwezig te zijn. Met demo’s zoals hier willen we de landbouwers dus helpen om de uitvoering alsmaar beter te doen. Naast onze eigen tips om de ecoregelingen correct toe te passen, willen we ook zelf verbetertips vanop het terrein vernemen om eventuele tekortkomingen in de toekomst te verhelpen. We weten immers dat de maatregelen behoorlijk complex zijn.”

Dat was voor diverse deelnemers aan deze controledemo ook het pijnpunt. Ze vragen zich af waarom die ecoregelingen zo complex worden opgesteld. Vooral de combinatie met verschillen in gebiedstypes en het voortdurend wijzigen van voorwaarden maken het moeilijk om te voldoen aan de gestelde voorwaarden. Daardoor zijn fouten mogelijk en kan de aanvrager GLB-steun mislopen.

Anne Vandenbosch