Edito: Hoe de ‘stikstofknoop’ ontwarren?
Het Grondwettelijk Hof behandelt momenteel 7 vernietigingsberoepen die zijn ingediend tegen het Stikstofdecreet. Landbouwleven nam de tijd om bij alle betrokken partijen te polsen naar de standpunten en visies in dit dossier. Voor ons is het duidelijk: het ontwarren van de ‘stikstofknoop’ waarin de wetgever zich heeft verwikkeld, is niet eenvoudig.
Het Grondwettelijk Hof kreeg vanuit verschillende hoeken een massa informatie aangereikt die de vernietigingsberoepen staven. Deze bevatten enerzijds een wetenschappelijke onderbouwing, anderzijds een rechtskundige onderbouwing. Onze artikelenreeks vat dit bondig samen. Grof gesteld leven er bij de betrokken partijen 3 visies, namelijk het Stikstofdecreet is te streng, het Stikstofdecreet is niet streng genoeg of nog laat het Stikstofdecreet zoals het is. Wie die laatste visie onderschrijft, wil vooral niet dat het decreet nog wijzigt omdat recent verleende vergunningen onder druk kunnen komen.
We proberen begrip op te brengen voor de visie van iedere betrokken partij en luisteren naar hun standpunten. Als we heel nuchter redeneren, durven we ons de vraag te stellen: ‘is er wel een stikstofprobleem dat we aan de landbouw kunnen toeschrijven?’. Eén van de veel gehoorde argumenten is immers dat er met verkeerde data gerekend wordt. Daarover zijn zelfs bewijsstukken aangeleverd aan het Grondwettelijk Hof. Vervolgens worden vragen gesteld bij de rekenmodellen. Als beide verkeerd zijn, dan is de uitkomst toch ook verkeerd? Of redeneren wij nu emotioneel en niet rationeel?
Dat brengt ons tot volgend inzicht: ‘Als het probleem niet bewezen kan worden, is er dan wel een probleem?’. Zeker als de oplossing voor het probleem, wetgeving schendt.
De vraag die velen zich nu stellen is hoe het Grondwettelijk Hof – dat is samengesteld uit rechters en gewezen parlementsleden – hier tegenaan kijkt. Dat zijn immers geen biologen, chemici, wetenschappers of landbouwers met gezond boerenverstand. Zij toetsen af waar wetgeving is geschonden of niet.
Vergunningen verleend op basis van het huidige Stikstofakkoord komen mogelijks onder druk te staan. Toekomstige vergunningverlening kan zelfs moeilijker worden, maar ook makkelijker als iedereen inziet dat het stikstofprobleem toch niet zo groot is als gedacht. Was het niet verkeerd van de politiek door bij de instandhoudingsdoelstellingen voor natuur eenzijdig te focussen op stikstof? Bij ons lijkt stikstof te zijn uitgevonden om de boer uit te roeien en niet om planten te doen groeien...
Vooralsnog is nu eerst het Grondwettelijk Hof aan zet om de stikstofknoop te ontwarren.
