Ook Europees Parlement spreekt zich uit voor uitstel ontbossingswet
In navolging van de lidstaten wil ook het Europees Parlement de toepassing van nieuwe Europese regels tegen wereldwijde ontbossing nogmaals uitstellen. Dat bleek op 27 november bij een stemming in Straatsburg. Opnieuw leverde uiterst rechts hiervoor de nodige stemmen.
De Europese ontbossingswet verplicht invoerders van soja, rundvlees, cacao, koffie en aanverwante producten aan te tonen dat hun toeleveringsketens niet bijdragen aan de vernietiging van bossen wereldwijd. De wet had eigenlijk eind 2024 van kracht moeten worden, maar vorig jaar werd de toepassing van de regels in extremis uitgesteld tot eind 2025.
Eind mei van dit jaar hadden 11 lidstaten van de Europese Unie de herziening van de ontbossingswet of een nieuw uitstel van de toepassing ervan gevraagd.
Nieuw uitstel
Op de valreep spreekt het Europees Parlement zich nu uit voor een nieuw uitstel. Een meerderheid van 402 tegen 250 parlementsleden sloot zich op 26 november in plenaire zitting aan bij de krachtlijnen van een compromis onder de lidstaten, die het de week voordien al eens waren geraakt over een nieuw uitstel.
Volgens dat compromis moeten de grootste bedrijven pas vanaf eind 2026 aan de verplichtingen van de wet voldoen, en de kleinere pas vanaf 30 juni 2027. De Europarlementsleden sluiten zich ook aan bij de vraag van de lidstaten aan de Commissie om al tegen eind april – dus nog voor de inwerkingtreding – te onderzoeken of het systeem nog eenvoudiger kan.
Violen onderling niet afgestemd
Net als bij de recente stemming over de versoepeling van de zorgplichtwet voor ondernemingen konden de traditionele pro-Europese politieke fracties onderling de violen niet stemmen. De christendemocratische Europese Volkspartij (EVP) diende opnieuw haar eigen voorstellen in en kon daarbij rekenen op de stemmen van de conservatief-nationalistische ECR en de uiterst rechtse fracties. De Belgische leden van de EVP namen afstand van hun fractie en onthielden zich.
Het liberale Renew stemde verdeeld. Hilde Vautmans van Open VLD en de 3 leden van MR steunden het uitstel. Volgens MR-kopstuk Sophie Wilmès kozen de Franstalige liberalen ervoor de lidstaten te volgen en tijdig een deal uit de brand te slepen. Zoniet dreigde de wet “ondanks de nog onopgeloste problemen” begin volgend jaar van kracht te worden. Yvan Verougstraete van Les Engagés, die ook bij Renew zetelt, stemde dan weer tegen.
Groen en Vooruit reageren verbolgen
Dat deden ook de sociaaldemocraten, groenen en uiterst links, maar tevergeefs. “De christendemocraten spelen vals spel. Ze doen alsof ze de Europese bossen willen beschermen, maar stemmen toch voor verdere verzwakking en rekenen alweer op extreemrechts om dit erdoor te jagen”, reageert Sara Matthieu, Groen-Europarlementslid en milieucoördinator van de Europese Groenen.
Voor Vooruit maakt Europa zichzelf belachelijk met dit soort gekwakkel. De sociaaldemocraten menen dat het uitstel de zekerheid voor bedrijven ondergraaft en een slechte indruk nalaat bij de handelspartners. “Ik krijg niet uitgelegd aan bedrijven in Indonesië en Brazilië dat de wetgeving – waar zij zich grondig op hebben voorbereid – er niet komt omdat bedrijven in Duitsland te lui waren om dat te doen”, stelt Vooruit-kopstuk Kathleen Van Brempt.
Pionierswerk
De ontbossingswet werd door milieuorganisaties indertijd als pionierswerk onthaald. De wet stootte bij belangrijke handelspartners in Azië en Amerika op kritiek vanwege de bureaucratische rompslomp en de extra kosten die de wet zou meebrengen voor handelaars, landbouwers en bosbouwers. Ook binnen de Europese Unie bestaat er tegenkanting, aangevoerd door Duitsland.
Hoewel de lidstaten en het Europees Parlement formeel gezien nog moeten onderhandelen over het uitstel, lijkt het een uitgemaakte zaak. Zo wordt de ontbossingswet opnieuw een symbooldossier voor een EU die in naam van de concurrentiekracht van de Europese bedrijven een rem zet op het ambitieuze klimaatbeleid dat de voorbije jaren was goedgekeurd.
