Bi nnen de land- en tuinbouw kan je je verzekeren met twee types polissen: de patrimoniumpolis - voor alles wat tastbaar is - en de bedrijfspolis - voor alle risico’s die met ondernemen te maken hebben, waaronder schade aan derden. Die zijn niet verplicht, maar wel aan te raden, laat Arnold Rahier van KBC Verzekeringen weten. “Eigen materiaal is belangrijk, maar menselijk leed is altijd zwaarder dan materiële last.” In de wetgeving kan je burgerrechtelijk aansprakelijk gesteld worden bij beslissingen die je zelf neemt, maar ook die je personeel neemt. Ook als je dieren schade veroorzaken, ben je in bepaalde gevallen burgerrechtelijk aansprakelijk. Ben je aansprakelijk voor de schade, dan zal je die ook moeten vergoeden, ook bij nalatigheid of wanneer er sprake is van onvoorzichtigheid.
“Belangrijk is wel dat de schadelijder moet kunnen aantonen dat de schade werd veroorzaakt door de fout van de landbouwer”, geeft Rahier mee. Die schade is meestal lichamelijk of materieel van aard. “Soms spreekt men van vermogensverlies.” Van een fout spreekt men als een bepaalde wet of reglement overtreden is of als er op het landbouwbedrijf niet gehandeld is als een ‘goede huisvader’, met andere woorden wat een normaal voorzichtig persoon in dezelfde omstandigheden niet zou gedaan hebben. “Je moet als verantwoordelijke van je bedrijf goed beseffen dat kinderen en sommige andersvaliden niet altijd beseffen wat correct is.”
Iedereen aansprakelijk
De verantwoordelijkheid ligt echter niet enkel bij de verantwoordelijke van het landbouwbedrijf alleen, ook de bezoekers moeten zich gedragen naar een aantal regels. “Het is aan de landbouwer om die duidelijk kenbaar te maken.” Heb je een bedrijfspolis, dan ben verzekerd voor schade door bijvoorbeeld brand en ontploffing, maar ook voor andere schade toegebracht aan derden. Binnen de bedrijfspolis is het van belang aan te geven wat de standaardactiviteiten zijn op je bedrijf: welke oppervlakte je bewerkt, hoeveel dieren er zijn, enz. Het is echter ook belangrijk de zaken aan te geven die afwijken van een traditioneel landbouwbedrijf, zoals het ontvangen van bezoekers. “Dit zal de polisprijs niet beïnvloeden. Bij schade wordt hierdoor een mogelijke discussie met de verzekeringsmaatschappij vermeden. Het is dus beter net iets te veel te laten weten dan te weinig”, tipt de man. “Meld best elke afwijkende activiteit die je organiseert aan je verzekeringsmaatschappij. Dat is het veiligste.” Voor grotere eenmalige activiteiten bestaat ook de mogelijkheid om een afzonderlijke evenementenpolis af te sluiten. Je verzekeringsagent kan je hierbij met raad en daad bijstaan.
Als er schade wordt veroorzaakt door de bezoeker aan het bedrijf, kan de familiale polis tussenkomen. In een aantal gevallen is er ook een verzekering die globaal wordt afgesloten door mensen die lid zijn van een organisatie. “We merkten dat het nodig is om bepaalde verantwoordelijkheden bij individuen weg te halen. Zo is er de verplichte verzekering 'vrijwilligerswerk' die de aansprakelijkheid van de vrijwilliger vermindert en een deel van de verantwoordelijkheid bij de organisatie legt.”
Niet bij drukte of stress
Bezoekers op je bedrijf ontvangen kan alleen als je jezelf goed voelt op je bedrijf. “Als je stress hebt of het is heel druk in het seizoen, kan je beter geen bezoek plannen. Schade is vaak het gevolg van een opstapeling van feiten die niet goed lopen.” Hij geeft mee dat een checklist met zaken waarmee je allemaal rekening moet houden op je eigen bedrijf een hulp is bij het vermijden van ongevallen. Een voorbeeld van een checklist zie je in de kader.
Naast rekening houden met de checklist kan men al veel oplossen door het gebruik van pictogrammen om aan te geven waar iemand niet gewenst is, of om te laten zien wat verboden is, zoals bijvoorbeeld het voederen van dieren. Zeker op een actieve boerderij is dit geen overbodige luxe. Linten kunnen ook worden aangewend rond plaat sen die gevaarlijk zijn. Schriftelijke boodschappen kunnen ook, zoals een reglement op papier bij logies. Het kan ook een idee zijn om met lijnen op te grond aan te geven waar men mag komen en waar niet. “Duid je niet duidelijk aan waar iemand gewenst is of niet, dan kan je aansprakelijk worden gesteld. Een bordje hangen met ‘We zijn niet verantwoordelijk voor ongevallen’ en het bedrijf er voor de rest slordig laten bijliggen, zal je niet ontheffen van je aansprakelijkheid”, waarschuwt Rahier.
Hou kinderen in het oog
Tijdens het bezoek moeten kinderen onder toezicht staan en ook bij andere bezoekers hou je best een oogje in het zeil. Let er bijvoorbeeld op dat kinderen niet vlak achter runderen of paarden lopen. Het spelen met een hond is niet zo evident. “Is die hond gewoon om rond te lopen en is die nog nooit agressief geweest, dan is het niet nodig om hem vast te zetten. Als je weet dat de hond durft happen als je hem plaagt, dan doe je dat best wel.”
Wanneer er een bezoek wordt gebracht door een school, is het aangeraden voor de school om zeker op voorhand de kinderen voor te bereiden. Kinderen moeten gewezen worden op een aantal mogelijke gevaren die zich op het bedrijf kunnen voordoen. “De rondleidingen vormen vaak geen probleem. Het probleem en de ongevallen situeren zich op de vrije tijd na het bezoek, bijvoorbeeld als begeleiders naar het toilet zijn of nog even iets kopen in de hoevewinkel”, geeft hij mee. Het kan dat dan enkele kinderen ontsnappen aan de aandacht van de leraars bijvoorbeeld omdat ze terug willen naar wat ze gezien hebben. Dat vormt een moment van risico. “Tracht de groep zo veel mogelijk bij elkaar te houden”, is zijn raad.
Eigen polis, schoolpolis of gezinspolis
Een aantal bezoeken zijn in schoolverband. Dan zijn er drie polissen die in aanmerking komen bij schade door of aan een kind. Ten eerste heb je de bedrijfspolis burgeraansprakelijkheid exploitatie, die de aansprakelijke schadegevallen betaalt en eventueel ook bijstand verschaft om aan te tonen dat er geen aansprakelijkheid is. Ten tweede is er de gezinspolis van het kind, dit is een polis afgesloten door de ouders, die kan aangesproken worden als het kind schade verricht op een boerderij. Dit is echter geen verplichte polis. Ten slotte kan de schoolpolis tussenkomen als er geen gezinspolis is. “Maar die komt vooral tussen bij lichamelijke ongevallen.” Berokkent een kind schade aan het bedrijf, maar de dader is niet bekend, dan komt de schoolpolis tussen. Is er wel geweten wie het gedaan heeft, wordt wel eerst gepolst naar de gezinspolis.
Ziek door jouw producten?
Na de dioxinecrisis werd er binnen de bedrijfspolis ook voedselveiligheid opgenomen. Dit heeft betrekking op producten die je op je bedrijf klaarmaakt en uitdeelt of verkoopt. “Als er met die producten iets verkeerd loopt en mensen worden er ziek van, dan zit de vergoeding van de veroorzaakte schade vervat in de bedrijfspolis. De verzekeringsmaatschappij zal zorgen dat het ziek individu vergoed wordt en klopt aan bij het bedrijf die de fout gemaakt heeft. Kan bewezen worden dat de fout op jouw bedrijf gebeurde, dan zal de bedrijfspolis dekking verlenen.”
Men moet verder altijd aandachtig zijn voor dingen die niet voor onmiddellijke consumptie geschikt zijn, zoals rauwe melk. Als groepen er toch op staan om de rauwe melk te proeven dan moet je hen wijzen dat zij verantwoordelijk zijn als er iets misloopt. “Als slechts één persoon ziek wordt van een product, dan ligt de bewijslast moeilijk. worden meerdere kinderen ziek, dan komt de schoolpolis lichamelijke ongevallen tussen. Die polis zal trachten verhaal uit te oefenen op het bedrijf. Als er kan aangetoond worden dat er een gebrekkig product afgeleverd is, zal de bedrijfspolis van het bedrijf tussenkomen indien er aansprakelijkheid kan bewezen worden (bijvoorbeeld als de rauwe melk niet goed is gekookt).”
Vervoer geen kinderen
K inderen vervoeren mag nooit op de openbare weg met een kar of in een laadruimte van een camionette,... “Zelfs een straat oversteken, mag niet”, klinkt het waarschuwend. En ook op eigen terrein geldt in veel gevallen rond het bedrijf dezelfde wetgeving als die op een openbare weg. Vervoer op eigen terrein is dus verboden. Doe je dat toch, dan ben je aansprakelijk voor ongevallen.
Een eigenaardigheid in onze wetgeving is dat een kar of aanhangwagen waarin personen zitten, laten trekken door een paard toegelaten is, deze aanhangwagen laten trekken door een gemotoriseerd voertuig zoals een tractor is het dan weerl verboden. Personen vervoeren doe je dus met een aanhangwagen die hiervoor gebouwd is. Wil je ermee recreatief rijden op de openbare weg, dan is gemeentelijke goedkeuring nodig. “Vraag eerst na of je de toelating krijgt, want zo’n kar blijft een serieuze investering”, tipt hij.
Als het op tractor rijden aankomt, mag dat enkel door +16 jarigen met een tractorrijbewijs. “Als jongeren dit echt willen kunnen ze kiezen om met de tractor te oefenen op de land- en tuinbouwscholen”, zegt Arnold. Ten slotte adviseert Rahier de verzekering van de tractor en die van het bedrijf bij dezelfde maatschappij te nemen. “Zit je bij twee maatschappijen, dan bestaat de kans dat er discussie komt over hoe schade op te lossen en is de kans groter dat je zelf zal moeten opdraai en voor de kosten. Maar bovenal: heb je een verzekeringsvraag waar je niet onmiddellijk een antwoord op weet, contacteer dan zeker je verzekeringsagent, hij helpt je ongetwijfeld verder.”
MV
