Edito: voor Vlaamse landbouw is export een zegen
Deze zondag denderen de koersmannen in Vlaanderens mooiste over de kasseien. Aan De Hoogmis doen duizenden amateurs en zowat 200 profrenners mee. De wielrensport heeft veel gemeen met de landbouw. Succes hangt af van de symbiose tussen mens en machine, geluk met het weer, instinct, lef en de bereidheid
door de pijngrens heen te stampen.
Niet zelden zijn toprenners boerenzonen of ten minste nuchtere mannen van het platteland. Ze verdienen minder dan voetballers, maar verzetten twee keer zoveel werk en dan nog voor veel lagere lonen. Schwalbes of tijdrekken bestaan niet in de koers, wel solidariteit, wederzijds respect en - eerlijk is eerlijk - af en toe wat geheime afspraken onderling.
Als de landbouw een wielerwedstrijd was, dan zat Vlaanderen niet vooraan in het peloton, maar mee in een geslaagde ontsnapping richting de meet. De productiviteit van de Vlaamse boer is van een zeer hoog niveau, en datzelfde geldt voor de kwaliteit en voedselveiligheidsaspecten van zijn product. De klimaatvoetafdruk van de Vlaamse landbouw laat zich positief vergelijken met andere landen. Waar verbetering mogelijk is, komt ze in beweging. Zoals deze week met het convenant voor het terugdringen van enterische emissies (p.10).
De aloude economische wetten schrijven voor dat je moet produceren waar dit het meest efficiënt kan. Het marktmechanisme bepaalt waar dit is. Toepassing van deze liberale logica heeft ons een welvaart gebracht die in socialistische welvaartstaten ondenkbaar is. Concurrentie is soms lastig, maar het drijft vooruitgang. Het maakt dat we in ons alledaagse leven producten van over de hele wereld gebruiken. Een Zweedse bank, Koreaanse tv, Duitse auto, Franse pan, Amerikaanse telefoon...
Het mag ons trots stemmen dat peren, frieten, varkensvlees, kazen etc. van Vlaamse bodem hun weg vinden naar consumenten wereldwijd. Maar daar waar toprenners na een overwinning applaus, champagne en een kus van mooie dames mogen verwachten, valt de sector vaak hoon ten deel. Zijn de groenen al geen grote fan van hoogtechnologische landbouw, ze vragen ook dat korte metten wordt gemaakt met het huidige export gedreven model.
Toegegeven, het export gedreven model levert niet alle boeren een goed inkomen op. Het is ook een feit dat de landbouw geen gewone economische sector is – je kunt productie niet zo gemakkelijk aan of uit zetten als in een koekjesfabriek. Landbouwhandel zal daarom nooit helemaal open zijn; landen willen soms een manier van leven, een landschap en een economische sector beschermen. Terecht, maar met het protectionisme dat sommigen voorstaan, draaien we een groot deel van de sector de nek om, en zal de innovatie afnemen, wat uiteindelijk economisch en qua duurzaamheid schade berokkent.
