Startpagina Economie

BioForum: reken bio niet af op 1 of 2 parameters

BioForum Vlaanderen vindt dat de biologische sector meer waardering verdient om haar holistische benadering van duurzaamheid. Ook moet door voortdurende doorontwikkeling worden voorkomen dat het afglijdt tot een puur marketingverhaal, en wil BioForum voorkomen dat andere sectororganisaties met bio gaan lopen. Dat staat in het pas gepresenteerde vijfjarenplan van de brancheorganisatie.

Leestijd : 4 min

H et vijfjarenplan moet BioForum helpen om de biologische sector de komende jaren vooruit te helpen. De bestedingen van de Belgische gezinnen aan biologische producten stegen in 2018 tot 760 miljoen euro. Vlaanderen heeft hierin een aandeel van 289 miljoen euro en hinkt achterop. Voor de verse biovoeding steeg het marktaandeel met 18% in 2018. Maar ook hier is de groei vooral zichtbaar in Wallonië.

De moeizame groei van bio in Vlaanderen wordt geweten aan de traditionele Vlaamse focus op intensieve productie en de export. Wie met een kwalitatief hoogwaardig maar relatief eenvormig product concurreert op de wereldmarkt, moet een maximale doelmatigheid nastreven. Daarnaast zou de Waalse sector en consument door de taal meer op Frankrijk gericht zijn, waar bio al langer snel groeit.

De biologische sector wordt volgens BioForum onterecht steeds meer afgerekend op aparte parameters, waarop het niet per se het beste uit de bus komt. BioForum wil dat biolandbouw de komende vijf jaren zal worden erkend als de meest duurzame landbouwmethode in Vlaanderen, en idem voor biovoeding. Dit is geen sinecure want er zijn kapers op de kust. Zo wordt op aanvraag van dierenwelzijnsminister Ben Weyts (N-VA) gewerkt aan een centraal dierenwelzijnssysteem en prijken steeds meer gezondheidsclaims en een keur aan keurmerken op verpakkingen.

Paar parameters

Daarnaast neemt de kritiek op de biologische sector ook toe. BioForum spreekt van een tendens om bio af te rekenen op aparte parameters. De biologische productie gaat bijvoorbeeld gepaard met een lage CO2-uitstoot, maar scoort hierop van de productiesystemen niet het beste. Alternatieven die naar voren geschoven worden, scoren dan weer goed op één parameter, maar scoren minder goed als er naar het volledige plaatje gekeken wordt.

Een voorbeeld is een studie van Zweedse wetenschappers die gepubliceerd werd in wetenschappelijk tijdschrift Nature. Het artikel las als een pleidooi voor intensieve landbouw. Per hectare wordt minder geproduceerd in de biolandbouw. Je hebt dus als bioboer meer land nodig om een bepaald volume voedsel te produceren, dan een gangbare collega. Om de wereld biologisch te voeden, zou uiteindelijk bos moeten sneuvelen, met dus een hogere CO2-uitstoot tot gevolg.

BioForum Vlaanderen wil meer erkenning voor de holistische benadering van duurzaamheid en zou graag zien dat duurzaamheid niet wordt beoordeeld op één of twee parameters. Om zover te komen, kiest BioForum de samenwerking. Voedsel Anders zal een belangrijk vehikel zijn om de boodschap over te brengen. Binnen deze organisatie werken onder meer Greenpeace, het CSA-netwerk, Wervel en Natuurpunt samen.

BioForum wil onderzoek naar een systeemaanpak van duurzaamheid stimuleren. In de communicatie naar het brede publiek worden de waarden van bio – meer dan individuele scores op duurzame aspecten- benadrukt.

Bio moet echt bio blijven

Bio gaat als een door waarden gedreven productiemethode uit van vier principes: ecologie, gezondheid, zorg en billijkheid. Alleen herleidt de bestaande biowetgeving dat tot een ecologische manier om voedsel te produceren. En op het vlak van duurzame voedselproductie ondervindt bio steeds meer concurrentie, stelt BioForum vast.

BioForum en haar leden maakt zich zorgen dat bio afglijdt tot een puur marketingverhaal, waarbij een deel van de producenten slechts omschakelt vanwege het verwachte rendement.

Wil de biosector onderscheidend vermogen behouden, dan moet verder worden gewerkt in de richting van de vier principes. Tegen 2024 hebben minstens de helft van de gecertificeerde bedrijven uit verschillende sectoren aantoonbaar vooruitgang geboekt op een aantal afgesproken kritische punten. Die kritische punten bouwen voort op de principes van bio die niet weerspiegeld zijn in het lastenboek.

Eerlijke prijs

Ten minste een deel van de landbouwers kiest voor bioproductie, omdat bioproducten meer exclusief zijn en dus normaal gezien een betere prijs zouden opleveren. “Eerlijkheid” is een van de vier basisprincipes van bio, maar het wordt in de biowetgeving niet vermeld. BioForum stelt dat biologische ondernemers over het algemeen wel een goede prijs krijgen voor hun producten.

Maar de vraag is of dit zal blijven duren. Producenten zien supermarkten en ondernemingen groeien en ook de concurrentiestrijd tussen die spelers toenemen. BioForum wil producenten helpen om inzicht te krijgen in hun kostprijs. Daarnaast wordt een prijsvolgsysteem ontwikkeld voor de biosector, en wordt overleg met ketenpartners georganiseerd.

Eerste aanspreekpunt

BioForum wil ook dat tegen 2024 pers, publiek, overheid en wetenschap met hun vragen over bio terecht komen bij BioForum. De organisatie merkte de laatste jaren dat andere sectororganisaties zich ook steeds meer bemoeien met de biologische sector, omdat deze aan belang wint. BioForum moet zich daarom steviger positioneren als de enige organisatie die uitsluitend de belangen van de biosector voor ogen heeft en die bio over alle sectoren heen verenigt.

Om het belangrijkste aanspreekpunt te blijven, wordt de perswerking verder uitgebouwd. Tevens wordt de website Bio Mijn Natuur verbeterd als plaats voor alle basisinformatie over biolandbouw en –voeding. BioForum wil toenemend wetenschappelijk onderzoek rond bio aansturen, en mee werken aan het beleid richting bio. Binnen de biosector wil BioForum daarnaast meer samenhorigheid opbouwen.

Jan Cees Bron

Lees ook in Economie

Meer artikelen bekijken