Brexit: plannen om de gevolgen van een ‘no deal’ te beperken
Als het VK de EU zonder akkoord verlaat, zullen mensen en bedrijven in heel Europa dat voelen. De EU heeft maatregelen getroffen om de impact van een chaotische terugtrekking te beperken. Dat laat de Europese Unie weten.
De EU heeft herhaaldelijk benadrukt voorstander te zijn van een ordelijke terugtrekking van het VK uit de Unie. Zij heeft met het VK een terugtrekkingsakkoord gesloten zodat beide partijen op verschillende fronten kunnen blijven profiteren van de onderlinge samenwerking. De EU heeft desondanks maatregelen getroffen om de impact van een eventuele brexit zonder akkoord te beperken.
Deze maatregelen wegen echter niet op tegen de voordelen van het lidmaatschap van de EU. Het zijn tijdelijke, eenzijdige maatregelen. Een aantal daarvan moet ook door het VK worden goedgekeurd om van kracht te kunnen worden. Langetermijnoplossingen hangen af van gesprekken die de EU en het VK later met elkaar zullen voeren.
Hieronder worden de maatregelen opgesomd om de EU voor te bereiden op een brexit zonder akkoord:
Visa
Britten kunnen de EU binnenkomen zonder visum voor een korte periode, maar alleen als dit ook geldt voor inwoners van de EU die naar het VK reizen.
Luchtvaart
Britse luchtvaartmaatschappijen kunnen diensten gaan verlenen aan EU-landen, maar alleen als bedrijven in de EU hun diensten ook aan het VK mogen aanbieden, en dit alles gedurende een periode van zeven maanden na het vertrek van het VK uit de Unie. Aangezien het VK eerder dit jaar uitstel heeft gekregen en de Unie naar verwachting op een latere datum zal verlaten, voorziet een nieuw voorstel in de verlenging van noodmaatregelen.
Spoorwegdiensten
Veiligheidsvergunningen voor het spoorvervoer zouden langer geldig blijven om de continuïteit van de spoorwegdiensten tussen het VK en de EU te waarborgen, op voorwaarde dat het VK hetzelfde doet.
Wegvervoer
Vrachtvervoerders en bus- en touringcarbedrijven uit het VK kunnen diensten gaan verlenen tussen Groot-Brittannië en de EU, maar alleen als het VK dezelfde toegang verleent aan bedrijven uit de EU.
Sociale zekerheid
EU-burgers in het VK en burgers van het VK in de EU zouden hun socialezekerheidsuitkeringen van vóór de terugtrekking behouden.
Erasmus+
Daarnaast zouden studenten en docenten in of afkomstig uit het VK die een deel van hun studie of opleiding in het buitenland volgen deze in het kader van Erasmus+ mogen voltooien.
Vredesproces in Noord-Ierland
De financiering van bilaterale vredesprogramma’s in Noord-Ierland zou tot ten minste 2020 blijven duren om bij te dragen aan het vredes- en verzoeningsproces dat met het Goede Vrijdagakkoord is begonnen.
Visserij
Als het VK instemt met volledige wederkerigheid van toegang tot de wateren waarin gevist wordt, is er een eenvoudige procedure voor bedrijven om aan een visvergunning te komen. Het ruilen van quota zou nog steeds worden toegestaan totdat deze maatregelen op 31 december aflopen. In een nieuw voorstel worden de noodmaatregelen verlengd tot 2020.
Als het VK niet akkoord gaat, kunnen EU-ondernemingen die geweerd worden uit de Britse viswateren, in aanmerking komen voor een vergoeding uit het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij.
Defensie
Ondernemingen uit de EU zullen bepaalde artikelen die gebruikt worden voor civiele en militaire doeleinden naar het VK mogen blijven uitvoeren.
EU-burgers in het VK
Afhankelijk van hun situatie zou het zo kunnen zijn dat EU-burgers die in het VK wonen, vóór 31 december 2020 een aanvraag moeten indienen om in aanmerking te komen voor de EU‑vestigingsregeling als zij willen blijven. Zie voor details deze website van de Britse overheid.
Britse burgers in de EU
Britse burgers die in de EU wonen, moeten navraag doen bij de autoriteiten van het land waar zij wonen, aangezien de regelingen per land kunnen verschillen.
EU-landen die erg te lijden hebben onder de brexit, kunnen financiële steun krijgen uit het Solidariteitsfonds van de EU, op basis van een voorstel dat nog moet worden goedgekeurd door het Parlement en de Raad voordat het in werking kan treden.
Op basis van een afzonderlijk voorstel kunnen werknemers in de EU die als gevolg van de brexit zijn ontslagen, steun ontvangen uit het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering. Ook dit voorstel moet nog worden goedgekeurd.
Op veel terreinen zijn er geen speciale maatregelen ter vervanging van de bestaande betrekkingen met het VK in het geval van een “no deal”. Dit kan extra kosten en administratieve rompslomp met zich meebrengen. Het is verstandig om bij de bevoegde instanties in uw land of regio na te vragen wat er geregeld is.
Rijbewijzen
Rijbewijzen die door één EU-land zijn afgegeven worden automatisch erkend door de andere lidstaten. Als het VK vertrekt, geldt dit niet meer voor Britse rijbewijzen. EU-burgers die in het VK willen autorijden, moeten bij de Britse autoriteiten navragen of hun rijbewijs daar wel geldig is, en Britten moeten dit controleren bij de nationale autoriteiten van elk EU-land waar zij willen rijden. Internationale rijbewijzen zijn overal in het VK en in de hele de EU geldig.
Huisdieren
Het EU-huisdierenpaspoort, waarmee u met uw huisdier naar een ander EU-land kunt reizen, zal niet langer geldig zijn in het VK. Waarschijnlijk komt er meer papierwerk bij kijken wanneer u uw huisdier naar of uit het VK meeneemt.
Medische behandelingen
Volgens de EU-regels hebben mensen tijdens een tijdelijk verblijf in een andere lidstaat toegang tot gezondheidszorg via de Europese ziekteverzekeringskaart (EHIC). Deze regels zullen niet langer van toepassing zijn op het VK. Zowel EU-burgers die naar het VK reizen als Britten die naar EU-lidstaten gaan, moeten controleren of hun verzekering de kosten van medische behandelingen in het buitenland dekt. Zo niet, dan moeten zij overwegen een particuliere reisverzekering af te sluiten.
Voor aanvullende informatie over reizen van en naar het VK kunt u deze website van de Europese Commissie raadplegen.
Rol van het Parlement
Afgezien van de regels voor verblijf kunnen al deze maatregelen alleen in werking treden met de goedkeuring van het Europees Parlement.
Elke overeenkomst die door de EU en het VK wordt gesloten – zo ook het terugtrekkingsakkoord en een eventuele overeenkomst over toekomstige betrekkingen – moet door het Parlement worden goedgekeurd alvorens in werking te kunnen treden.
Volgende stappen
Geen van deze tijdelijke maatregelen kan in de plaats komen van echte overeenkomsten. Pas als het VK de EU heeft verlaten, kunnen de EU en het VK, als derde land, over toekomstige betrekkingen nadenken en besluiten of ze afspraken maken om samen te blijven werken aan kwesties die uiteenlopen van handel tot veiligheid, en van migratie tot defensie. De politieke verklaring die aan het terugtrekkingsakkoord wordt gehecht, schept het algemene kader voor de toekomstige betrekkingen, mits deze verklaring door het VK wordt geratificeerd.
