Opinie: hoe Vlaamse foie gras dwangvoederen uit de wereld kan helpen
Twee weken geleden bezetten een zeventigtal activisten van Animal Resistance het enige foie grasbedrijf in Vlaanderen. Als gevolg van hun actie stierven 180 eenden van de stress. Vorige week bezette de organisatie ook restaurants die foie gras serveren. Die dierenrechtenorganisatie bekommert zich over het dierenwelzijn. Hun focus op het enige foie grasbedrijf in Vlaanderen getuigt echter van een zeer kortzichtige visie en een gebrek aan voeling met de sector.
In de Europese Unie zijn er slechts vijf landen die foie gras produceren: Frankrijk, Spanje, Bulgarije, Hongarije en België. Toch is de Europese Unie verantwoordelijk voor 90% van de wereldwijde productie van foie gras. Frankrijk steekt er met kop en schouders bovenuit. Het is op haar eentje verantwoordelijk voor drie vierde van de Europese productie en dus twee derde van de wereldproductie.
Ons land importeert jaarlijks meer dan 1.000 ton aan foie gras. Dat is een honderdvoud van de Vlaamse foie grasproductie. Het leeuwenaandeel is – niet verwonderlijk – afkomstig van Frankrijk die jaarlijks meer dan 20.000 ton foie gras produceert. Gelet op de vrijheid van goederen binnen de Europese Unie is het onmogelijk om als land de foie gras uit de winkelrekken en van menukaarten te bannen. Nederland, waar de productie van foie gras verboden is, heeft dit uitvoerig onderzocht maar botste tot vervelens toe op de Europese wetgeving.
Druppel op een hete plaat
Het foie grasbedrijf in Vlaanderen is in de Europese context dus slechts een druppel op een hete plaat. Maar deze druppel heeft wel het potentieel om het dwangvoederen in heel de Europese Unie – goed voor 90% van de wereldwijde foie grasproductie – van de kaart te vegen. Het bedrijf is namelijk bereid om mee te werken aan het onderzoek naar alternatieven voor foie grasproductie zonder dwangvoederen. Hoewel de Raad van Europa landen aanbeveelt om onderzoek te voeren naar alternatieve productiemethoden, bleef dit onderzoek in vele landen dode letter.
Bijna 20 jaar na de aanbevelingen van de Raad van Europa werd in maart 2017, na herhaaldelijk aandringen door het Vlaams parlement, beslist om alternatieve productiemethoden te onderzoeken. Het onderzoek is niet alleen een primeur voor ons land, maar voor gans Europa. De resultaten worden verwachten in maart 2020. Hoewel het Vlaamse bedrijf bereid is om aan dit onderzoek mee te werken, moet het hoe dan ook de boeken sluiten in 2023. Het mogelijk baanbrekend onderzoek dat Vlaanderen voert, wordt dan zoals het kind met het badwater weggegooid.
Verplaatsing productie
Frankrijk zal namelijk met plezier de Vlaamse productie overnemen, maar zal veel minder geneigd zijn om een onderzoek te voeren naar alternatieve productiemethoden. Of dit zoveel beter is voor het dierenwelzijn, is nog maar zeer de vraag. In tegenstelling tot de wettelijk verankerde minimumnormen in ons land, worden de dieren in Frankrijk niet altijd in groep maar ook individueel in kooien gehouden. Volgens GAIA zou Franse foie grassector zich daardoor in illigaliteit begeven.
Het sluiten van het Vlaamse foie grasbedrijf is een quickwin dat getuigt van een gebrek aan lange termijnvisie. Het bedrijf kan wereldwijd het dwangvoederen aan banden leggen. Als men werkelijk bekommerd is om het dierenwelzijn, dan kan men beter het onderzoek naar alternatieve productiemethoden blijvend steunen die Europees verankerd kunnen worden. Alleen op die manier hebben we vat op de import van Franse foie gras die we hoe dan ook door de vingers moeten zien.
